DUDBUT'K'A

BATUMİŞİ CAME DOLOSTİBİNERİ REN!

1879 3’anas Mp’olis Osmanuri Oxen3ale k’ala Rusiak imza na gedvu “Mendaxtimuşi Ak’t’i” şk’ule Batumi na var naşkves k’oçepeşi xeten Batumis Muslimanoba oskedinus naqonu. Aç’aras a3’i gon3’k’imeri na ren came, Batumişi mcveşi raionis dgin. Cames originali oqopinot, “Oşkenduri Came” oqopinot icoxinen do am coxo raionişi coxoşen moxtimeri ren. Batumişi came, 1865-1866 3’anapeşi oşkendas, golaxtimeri oş3’anuraşi majurani gverdis ik’idu. Oxvame, Turkiaş xe3alaşi p’eriodis Batumis xizmet’i na meçapt’u sum cameşen andğaneri ndğaşa nunç’işineri arxvala came ren.

Osmanuri İmp’eriaş xe3alaşi p’eriodis do emuşk’ule Rusiaşi Çarobaş p’eriodis, Aç’araşi ğirsoni Muslimani go3’oncğonerepe, Ank’ara do Mp’olis gamantanu mutepeşi gecginobaten oçodines şk’ule Okorturaşa uk’uniktes do ak’t’ivuri oqopinot Okorturaşi na3ionaluri mogapapes numxvaces. Xaci Loman Kartsivaz’e, Nuri Beriz’e, Ahmed Xalvaşi, Ahmed Xalipaşvili am alimepeşen namtinepe renan. Am alimepek, İslamobaş k’aidepeşi doloxe Muslimani Kortupeşa xizmet’i meçerenan. Edo xolo Ahmed Xalipaşvilik K’urani Kortulişa goktireren, itefsireren do gamoçkvineren.

Soviet’işi p’eriodis, camepeş ink’iluşi ar oğoda xveneri va rentina, iri kahinepeşi generaluri oxosarinu k’ala, Muslimanepesti tahakkumi iğodinu. Cameş 19. oş3’anuraşi ğirsoni mollape; Şirin Beriz’e (1866-1882), İshak Beriz’e (1882-1890), K’adir Surmaniz’e (1890-1901) do 20. oş3’anuras oşinuşa na ğirs mollape; İmam İbrahim Tavdgiriz’e (1901-1935), Raşit Beriz’e (1940-vd.), Ferat K’ontseliz’e (1946- 1950), Osman Gogoberiz’e (1950-1958), Davut Gobaz’e (1958-1990) ren. Cameşi a3’ineri mufti Mahmut K’amaşiz’e ren. İslamoba, Aç’aras 300 3’ana 3’oxle gope3xineri ren. Osmanuri İmp’eriaşi p’eriodis Aç’aras, 200 k’onari cemaat’ik ixandept’u.

Geç’k’ap’uroni doguronepe steri na rt’u medresepe, Muslimani so3ias berepeşa xocapeşk’elen K’urani oguramu şeni rt’u. Umosi dido İslamuri felsefe şeni medresepek, manişaburot gamantanuşi p’rogramape k’ala, gecgineri mamgurepe Mp’olişa t’radi3ialuri İslamuri gurapaşi noğiraten noncğonapt’es. Oçodinuşi 3adapeşk’ule, xoca oqopinot berati niçinet’u. Rusuri İmp’eriaşi p’eriodis, Aç’aras na rt’u medresepes dvark’inu. Muslimanoba, andğaneri ndğas Aç’araşi religiapeşen ar teri ren. Batumişi camek, Aç’aruli Muslimanepe, Muslimanobapeşi k’arta xvameri ndğalepes doloxe muşis oxvamapaps.

Okorturaş, Aç’araş Avt’onomiuri Resp’ublik’aşi mcveşi p’rezident’i Aslan Abaşiz’eş Mosk’ovaşa omt’inuşk’ule, Aç’aras 12 3’anaşk’ule hop’arloriten ezani ik’itxeret’u, Batumuri Muslimanepek hop’arlorepeşen na ik’itxu ezanişi xonari xelebaten xvameret’es. Batumişi cames Rusiaşi p’eriodişen doni arxvala ‘doloxeni ezani’ ik’itxinert’u. Aslan Abaşiz’ek 13 3’ana 3’oxle oxen3alaşa moxtuşi nanç’inerot ar 3’ana hop’arloriten ezani ik’itxeren mara ok’ule Batumuri Krist’ianepeş şikayetişi sebebiten xolo mcveşi sist’emaşa uk’uniktineren.



                                                                                                                                                              TÜRKÇE