|
JUR K'ELONİ ZABUNOBA: MANİK'URİ DEPRESİA
Manik’uri depresia, namtini oras naç’va, gemzuloba do p’at’i osimadoba yani depresia; namtini orasti xuralurot do ç’k’ualurot dido ak’sioneroba do xeleba yani manişi nobet’epe k’ala na iz’iren dido seriozuli ar şuroni zabunoba ren. Generalurot gemzulobati do xelebati ekst’remi do ginz’e oraloni ren. Majura otkuten şuroni xaliş normaluri ktirapape dido çkvaneri iqven do ozabunaleşi şvela dvaç’irapaps. Generalurot pukrinoraşi tutapes yeçkindun. Zabunoba nanç’inerot k’arta oras manişi do depresiaşi p’eriodepe k’ala iz’irennati xvala mani varna xvala depresia na iz’iren xalepeti iqven. Nobet’epeşi oşkendas k’oçi mtelot normali iqven.
Am zabunoba psikiat’ris “afekt’ivi psik’ozepe” yado işinen. Aya, simada do zmonapes ekst’remi şuroni ktirapape yeçkindinu tkvala ren. Albeturi sebebepeşen ar teri, çkini osimadu k’ont’roli na ikips hormonişi mek’anizmapeş ok’oxoba ren. Kunis, şurişi xali k’ala onç’eloni jur kimialuri madde iqven. Antepeşen ar teri serotonini ren do dvark’inaşi şurişi xalis uk’araroba varna ktiraloba yoçkindaps. Majura kimialuri madde norepinefrini ren do emo3iaşa tesiri oğodaps: m3ika iqvaşi depresia dido iqvaşi manişa sebebi meçaps.
Zabunobaşi xususoba, namtini p’eriodepes na yeçkindun, artikartişi negat’ivi xususoba na uğun mani do depresiaşi nobet’epe k’ala oz’iramu ren. Mani, k’oçişi fizik’uri do şuroni oqopinot dido ak’sioneri do gonç’k’ireli ar xalis oqopinu ren. Maniş nobet’i na omç’un k’oçis dido heyecani aqven do mteli xura muşişi ak’sionepe manişa nikten: dido ak’sioneri iqven, dido ğarğalaps do manis xeleberi şuroni ar xali uğunna oz’i3inu, obiru, dido xelebaşi o3’irapape iz’iren. Zabunepek am p’eriodis na mogapanşen dido para xarcupan do na içinops k’oçepeşe hediepe meçapan. Manik, dolokunalepeşati tesiri oğodaps. Ç’ereli dolokunepe dolikunapan do dido mak’yaji ikipan. Manişa na nikten simadapek goşinus monz’inapaps. Goşinapape manz’inaşi zabunişi oğarğalu, na isiminanpeş oxo3’onus meç’iroba na meçapan k’onari “ekşen-akşaa na 3xont’un steri” iqven.
Mara mani k’arta oras xeleberi va golulun. Oşumu dominant’i na iqven manişi nobet’epeti iqven. Am xalis zabunik k’oçepes naşatxen, k’arta k’oçişa şumeri na iqven şeni texlik’oni xali ağoden. Manişi nobet’epeşa obarbalupeti naqonen. Didilobaşi hezeyani, mistik’uri hezeyanepe (ti-muşi şeni peiğamberi o3’onu), persek’usionuri hezeyanepe (irik ti-muşişa zarari meçasunon yado osimadu, casusepek oxosarnan yado gya3’onu) steri. Majura k’un3’uli muşi, manişi negat’ivi na ren depresia ren. Manis na iqven k’arta xususobaşi ant’i iz’iren: gemzuloba, pesimist’oba, naç’va do ti-niqviluşi unonoba. Gemzuloba fizik’uri do ç’k’uanuri iqven. Simada tamo nikten, ğarğala imonk’anen do istibinen. Zabunik mteloras imgars, pesimist’i simadape uğun, oç’k’omuşi iştaxi var aqven. Namtini oğodapesti çkar uoç’k’omu steri skidaluri texlik’eti yeçkindun, uonciroba do şuris nandaroba iz’iren. Skidalaşa nç’ela çkar na var duskidun zabunepek didi ar umendoba n3’irupan. Aşo ar gemzuleri ç’eşidi k’ala “ajite depresia” na itkven xaliti iz’irinen. Generalurot mani do depresiaşi nobet’epe muşebura do didopeten pukrinoraşi tutapes yeçkindun do var işvelasna dolonepe do tutapeşi morgvalis naqonops.
Maniti, depresiati texlik’oni iqopinen. Depresias, xususurotti zabuni oşveluşa gyoç’k’aşi ti-niqviluşi risk’is manz’inen (zabunik ik’aaşi ti-meqvilu şeni na dvaç’irs menceli z’irops). Oç’k’omu do oşumu k’abuli uoxvenuti, uşveloni doskidaşi k’oçi oğurinaps. Nobet’epeşi juri xoloti oşveluten ik’aen. Manis osakinoni ç’amepe, depresias ant’idepresanepe ixmarinen. Didopetenti ozabunales oşvelu uk’ors. Am zabunobaşi şvelas, mani do depresiaşi nobet’epe na oşvelaps, umosi beciti na nodgitaps ar ç’ami iz’irinu. Lit’ium k’arbonatişen na i3’opxen ç’ami k’arta k’eles oxmarinus geiç’k’inu. Mara ç’amis, doxtorişi k’ont’roliten oxmarinu do analizi oxvenu unon. Di3xirişi analizi k’ala lit’iumis i3’k’edinen do t’oksik’oni var iqvas yado nidgitinen.
|
TÜRKÇE
