DUDBUT'K'A

İRORAS NA OZ'İ3İNAPS K'OÇİ: ŞARLO

İnglizi k’inofilmişi rejisori, masağale do maç’arale Charlie Chaplini 16 İgrik’a 1889 tariğis, Londonişi Valvorth, East Streetişi zonas dibadu. Mtini coxo muşi ren Charles Spencer Chaplini. Çinoberi Şarloşi xasiatiten içinu do molişinu. Londonişi umuteli ar zonas dibadu do dirdu. Masağale ar ocağişi skiri rt’u. Am sebebiten masağalobaten ibodu. 1913-s ocaği muşi k’ala artot sterapa omerçapu şeni, Amerik’aşi Ok’ont’aleri Oxen3alepeşa idu. Ekonaşis k’inofilmişi sekt’orişa amaxtu. K’omp’ania Keystone şeni “Making a Living” (“Skidala”) coxoni filmis isteru (1914). Ok’ule “Kid Auto Races at Venice” (“Venedik’is Bereluri Avt’oş Gecgina”) coxoni filmis isteru (1914). Mboli pant’ololoni, meloni k’udoni didi k’uçxeşmodvaloni, udodginu biga muşi na oktaps, çonexi na ren ar xasiati isteru. Aşopeten Şarloşi t’ip’i yoçkindu. Ok’ule sumneçişen met’i mk’ule met’rajoni filmis isteru. Am filmepeşen didopeşi rejisori iqu. “The İmmigrant” (“Emigrant’i) (1917) do “The Adventurer” (“Avant’iurist’i”) (1917) ren entepeşi doloxe. 1918-s na yeşiğu “A Dog's Life” (“Coğorişi Skidala”) coxoni filmiten, ginz’e met’rajoni filmepe oxvenuşa kogeç’k’u. Meqonerotti “Shoulder Arms” (“Silaxi Mxucişa!”) coxoni ginz’e met’rajoni filmi qu. 1919-s namtini k’inofilmepeşk’elen na ik’idinu “United Artists” coxoni filmiş k’omp’aniaşi oşkendari iqu.

Mtel dobadonapes, hayranepe uqonut’u tina, Amerik’aşi Ok’ont’aleri Oxen3alepeşi dobadonamşinoba na ek’euktu şeni, am dobadonas ant’i- p’rop’aganda geiç’k’inu. “The Gold Rush” (“Okroşa Nank’apa”) coxoni filmişi namtini saxnepe, k’omunizmaşi p’rop’aganda oqopinot ik’oment’arinu. Amerik’aşi Ok’ont’aleri Oxen3alepeşa amaxtimu muşi imemninu. Eti çili do berepe muşi k’ala artot İsviçreşa idu do kodibargu. Ğuraşakisti, ekonaşis skidu. 1972-s Osk’arişi sp’e3ialuri p’rizi ezdu şeni, Amerik’aşi Ok’ont’aleri Oxen3alepeşa icoxinu. Ok’ule “City Lights” (“Noğaşi Tepe”) coxoni filmi muşiten arçkva fara Oskarişi p’rizi mogu. 1975-s 86 3’aneri rt’uşi, Englandiaşi Nanmapa Majurani Elizabethişk’elen şovalyeşi nişani niçinu.

“Kid Auto Races in Venice” (“Venedik’is Bereluri Avt’oş Gecgina”) (1914) rt’u, Chaplinik “derbederi” k’ost’umiten perdes iptinerot na iz’irinu majura filmi. Chapliniş filmişi k’arierak kogeç’k’u Keystoneşi st’udiapes, ekonaşis emuk na iguru filmişi oxvenu do xeşnoxvene. Keystones na goloçkvinu maartani 3’anaşi çodinas, ti-muşişi mk’ule filmepe yeşiğapt’u do mont’aji muşiti axvenet’u. Am filmepetenti, içinu Chaplini mk’ule oraş doloxe. Chaplinik ok’uitku k’omp’ania Mutual k’ala serialot k’omediuri filmepe oxvenu şeni 1916-s. Vitoovro tuta steri mk’ule oraş doloxe vitojur filmi omralu. Am p’eriodis na qu filmepe rt’u irişen menceloni k’omediuri filmepe. Chaplinik Mutuali k’ala na goloçkvu p’eriodi, k’arieraşi irişen xeleberi p’eriodi oqopinot molaşineret’u uk’açxe. 1918-s Mutuali k’ala k’ont’rat’i mutepeşişi ora diçoduşi, Chaplinik k’idu ti-muşişi k’omp’ania. Nanç’inerot 80 filmi uğun emus. Filmepe muşişen namtinepe aşo ren: “A Dog's Life” (“Coğorişi Skidala”) (1918), “Pay Day” (Xeşpaxaşi Ndğa”) (1922), “Shoulder Arms” (“Silaxi Mxucişa!”) (1918), “The Pilgrim” (“Xaci”) (1923), “The Kid” (“Bere”) (1921), “A Voman of Paris” (“P’arisuri Oxorca”) (1923), “The Gold Rush” (“Okroşa Nank’apa”) (1925), “The Circus” (“3irk’i”) (1928). Xonaroni filmişi p’eriodi şk’ule, ti-muşişi irişen didi filmi yado k’abuli na ixvenen “City Lights” (“Noğaşi Tepe”) coxoni filmi muşi qu (1931). Otxo fara içilu. Maartani çili muşi Mildred Harrisi (1918- 1920), majurani çili muşi Lita Greyi (1924-1928), masumani çili muşi Paulette Goddardi (1936-1942) do maotxani çili muşiti rt’u Oona Chaplini (1943-1977). Jur svara uğun “My Life in Pictures” (“Suratepeş Doloxe Çkimi Skidala”) (1974), “My Autobiography” (“Çkimi Avt’obiografia”) (1964). Charles Spencer Chaplinik şuri muşi Ğormotis meçu 25 Xrist’ana 1977 tariğis, İsviçres.



                                                                                                                                                              TÜRKÇE