DUDBUT'K'A

AZİMONİ KERKEDENİ

Kerkedeni ren (Rhinocerotidae) kerkedenurepeşi familiaşen. Filişk’ule, andğaneri dğaşa tasi muşi na meqvaqonu mçxu skindinaşi sort’i ren. Andğaneri dğas, kerkedenepes uğun xut sort’i. Aya sort’epeşen sumi Asias, juriti Afrik’as skidun. K’arta sort’iti ren mçxu. Mk’ule mçxu t’rik’epe uğunan entepes. K’arta k’uçxe mutepeşis uğun sum k’iti, namu na ren gobaz’geri ar mçire bu3xate. Dudi mutepeşi ren mçxu do monk’a. Quci mutepeşi ren mçire. K’un3’uli muşi pun3kuloni na ren k’udeli mutepeşi ren mç’ipe do mk’ule. T’k’ebi mutepeşi ren epto mçxu. Quci mutepeşişi k’un3’ulepes do k’udelepes na uğunan pun3kulepeşen gale t’et’eli ren mtelot. Sort’epeş oşkandes na iz’iren irişen beciti çkvaneroba ren kra mutepeşiş nak’onoba, namuk na geladgin çxvindepeşi jin. Am krape renan ar varna jur. Asias na skidun sum sort’işen juris uğun ar kra, majura Asialuri sort’i k’ala jur Afrik’uri sort’is uğun jur kra. Aya sort’epeş doloxe irişen mçxu ren xçe kerkedeni. Muşi monk’anoba ren nanç’inerot xut t’oni. Kerkedenepeşi kra qvilişi var; toma, puzuri do bu3xapeş doloxe na uğun k’erat’ini coxoni lifuri p’rot’einişi ren.

Kerkedenepe renan tipişi skindinape. İz’irenan generalurot xvala varna ocağuri grup’epe k’ala artot mçire tipepunape, piçxona do ç’anç’axonapes. Mara Sumat’ruli kerkedenik skidun p’eci mt’k’apunapes. Oz’iramuşi gagnoba muşi ren sap’ara. Mara oşuru do ognuşi gagnoba muşi ren dido menceloni. Ti mutepeşişen menceloni mt’erepe var uqounan. Kerkedenepek k’oçepe k’ala ok’vagaşi, didote omt’inuşi gza gorupan. Egere xuçeli kimoli varna ağandorineri 3’unak na var uçkin ar şura varna xonari ognas na, çkar usimaderi nank’ap’en. Eşo mçxu rt’as nati, kerkedeni va ren eşo bundo. Ank’ap’inen 45 k’m-oni manişobas. Oşkurinobaşi oras, ak’ank’alen mçxu xura muşite zirmiç’obas.

3xeni do girini steri ar t’oynağoni buz’oni skindinapek andğaneri dğas, iz’irenan xvala Afrik’a, Hindistani, Malezia do Endonezias. Fosilepeşen na oxoma3’onenan k’onarite, ist’oriaşi 3’oxleni p’eriodis Avrop’asti kerkedenepek skiderenan. Avrop’as tasi muşi na nik’arbu aya sort’epes umosi qini na ren Avrop’aşi t’aronis oskidu şeni çiçku bundğaloni ar post’i uğut’eren. Ayati oxoi3’onen fosilepeşen. K’oçepeşi dobargu k’ala kerkedenepeş oskiduşi sp’erope goiç’imbru. Majura k’eleti kra mutepeşi şeni kerkedenepe ixro3kines. Amutenti andğaneri dğas tabiatis mt’k’uri na skidun kerkedenepeşi nak’onoba im3ikanu didote.



                                                                                                                                                              TÜRKÇE