|
PAKİSTANİŞİ İSLAMURİ CUMXURİET'İ
Pakistanişi İslamuri Cumxuriet’i (İslami Cumhuriye Pakistan) omjore Asias art dobadona ren do zuğa Ummanişa 1.046 k’m zuğap’ici uğun. Olandegeulvas do geulvas Afganistani, olandeyulvas Çini, yulvas Hindistani do omjoregeulvas İrani gudgin. Kianaşi maanşani didi maxoroba uğun. Nananoğa muşi İslamabad, dixaşzima muşi 796.095 k’m², maxoroba muşi 172.985.000, majura beciti noğape muşi Karaçi, Lahor, Faysalabad, Peşaver, Ravalpindi, Mutlan, Gujranvala, Gujrat, Jhelum, Sargodha do Şeixupura ren. “Pakistan” Urduli do Farsuli nenas “Paği dobadona” tkvala ren do cinci muşis uğun; P:Pencabi, A:Afgania, K:Keşmiri, S:Sindi, TAN:Belucistani.
Muslimanoba omjore Asias, 11. oş3’anuras Gaznelepeşi Oxen3ale gedgimute geoç’k’u. 17. oş3’anuraşen doni İnglisepek mintik’aşa firma yulva Hindistanite amaxtimus geoç’k’es. 1858-1859 3’anapes xveneri timoşletinerobaşi maartani lima, firmaşi ok’ont’roleri let’ape Brit’aniaşi Omapeş maktaleşa amaxtimute içodu. 1858 3’anas İnglandiaşi P’arlament’ok, Hindistani, Brit’aniaşi Omapeş xes ren yado art k’anoni ok’abulu. Hindistanuri Muslimanepek, 1906 3’anas İri Hindistanişi Muslimani Ligişi P’art’ia gedges. P’art’iaşi 23 Mirk’ani 1940 tarixoni ok’oxunus, Hindistani Muslimanepe do gayrimuslimepeşi oşkes ok’oirtas yado goink’vatu. 14 Mariaşina 1947 tarixis Pakistanik timoşletineroba mogu. Uk’ule, milyonidomilyoni Muslimani, Hindu do Sihik yibargu do mtelot 12 milyoni k’oçi onz’ğonişi jur k’ele dobargale iktiru. 1971 3’anaşakis Pakistani, amdğaneri Pakistani (geulva Pakistani) do Bangladeşişen (yulva Pakistani) 3’opxeri rt’u. Hindistani do İnglandiaşi notesirute 1971 3’anaşi limaş k’ule yulva Pakistanik Bangladeşi coxote timoşletineroba muşi ognapu. Am limaşk’ule Pakistani do Bangladeşik var mui3’qves.
Pakistanişi maxorobaş %96,68 Muslimani ren. Muslimanepeşi %20 Şiapek, %80 Sunnepek 3’opxupan. Pakistani İraniş k’ule kianaşi majurani didi Şia dobadona ren. Maxoroba muşişi %3,32 Xrist’ianepek, Hindupek, Sihepek do Budist’epek 3’opxupan. Eyalet’i Pencabis Pencabepek, eyalet’i Sindis Sindepek, eyalet’i olandegeulva onz’ğonis Pathanepek, eyalet’i Belucistanis Belucepek didote maxoroba 3’opxupan. Pakistanis sumeneçişen dido nena iğarğalen. İnglisuri, resimuri nena ren do resimuri dulyapes, oxen3aluri do huk’uk’uri akt’epes ixmarinen. Urduli, mileturi nena ren. Pencaburi nena eyalet’i Pencabişi resimuri nena ren Saraikuri nenati am eyalet’is didote iğarğalen. Peşturi nena, eyalet’i Xyber Paxtunxvaşi, Sinduri nena, eyalet’epe Sindi do Belucistanişi resimuri nenape renan.
Pakistanis didote germapuna dixape uğun. Olande k’eleni germape mağala do mtvironi renan. Pakistanis ekseri t’u3a do xomula t’aroni uğun. Germapes t’u3anoba mağalobaşa p’araleli iktiren. Pakistanis k’utuburi t’aronişen mağala t’u3anobaşakis çkvadoçkva t’aronepe iskedinen. Pakistanişi iktisadi, didote xaçkaşa do maskidinobaşa mek’ireli ren. Am sekt’orepeşen mogaperi mogapas gayrisafi mileturi hasilas %23 payi uğun do maxande k’oçepeşi %44,5 am sekt’orepes ixandepan. Xaçkaluri maxsulepe muşi ren brinci, dik’a, juti, çai, k’auçuk’i, çkvadoçkva xilape do lilvepe. Xaçkaluri let’ape didote ğalepeş kinaris ren şeni 3’k’aroni xaçka ixvenen. Maçxomobati gont’aleri ren. Pakistanis m3ika p’et’roli do dido gazi gamiğinen. Amuşen met’a erk’ina, noşkeri, k’romi, kerecişkva do alçişkvati gamiğinen. Pakistanis, at’omişi reakt’ori uğun do am reakt’ori çkar miletişen umeşvele 1962 3’anas oxandus geoç’k’u.
|
TÜRKÇE
