"LAZEPE DO KURDEPE ARTİMAJURAŞİ İSLAMURİ CUMALEPE RENAN" K’avk’asiuri xalk’epeşi cumaloba şeni gamaçkvala na ikips k’olxoba.orgişi magedginepeşen Xopuri Lazik, nubiharder.orgişi magedgine do maktale Paşa Amedi k’ala ok’oiğarğalu. K’oçumçane Amedi, dudi tkvani domoçinapit? Kurduri nena, k’ult’ura do tarixi şeni namu xandape ikipt, molamişinit? Diyarbekir-Çermiğişi Qerto oput'eşen vore. 28 K'unduraş zulmişi orapes na geink'ilu Zehra Gamantanu do K'ult'uraş Ok’oxtimaleşi İğdiriş şubeşi dudmaxvence vort'i. Noğa Batmanişi Nubihar K'ult'ura do Gamantanuş Ok’oxtimaleşi gurgedgine do a3'ixolo faali mak'aturepeşen arti vore. Nubiharder.org siteş magedgine do magoktine vore. 3'oxle, Kurduri do Turkuli na gamiçkvinen gazetekurd.com siteşi edit’ori vort'i. Namtini svarulepesti noç'arepe çkimi gamiçkvinu. 2009 3'anaşen doni Kurduri noç'are, mak'ale, golaktoni noç'arepe p'ç'arup namtini sitepe şeni mara irişen beciti 18 3'anaşen doni Kurduri na gamiçkvinen k'ult'uruli, edeburi do sanaturi svaruli Nubihari şeni namtini oras noç'arepe p'ç'arup. A3'i Kurduri xalk'uri p'aramitepe goşabgorup do am p'aramitepe gamaçkvinu minon. Turkiaşi Cumxuriyetişen K’urmancuri do Zazauri nena do k’ult’ura şeni muepe ginonan? Turkiaşi Cumxuriyetik; Kurduri nenas na go3'vadgitun mtelixolo golvadvonepe mek'arbas, Kurdepes nananena mutepeşite gamantanu do oguruşi hak'i komeças, ok'ortuşi ç'k'emepe mo orgapt'as. Turkiaşi Cumxuriyetişen ma antepe minon. Zulmi artixvala mendralepes vardo xolosi çkinis ogoru do goşok’itxu, mitxanion t'as mazlumiş k'ele oqopumu, mitxanion t'as zalimişa golvadginuş simadate K'avk'asiuri diasp’oraşi do Turkiaşi K’avk’asiuri xalk’epeşi Kurdepeşi meseleşa menda3’k’omilu şeni muepe isimadupt? K'avk'asiuri diasp’oras “mitxanion t'as mazlumiş k'ele oqopumu, mitxanion t'as zalimişa golvadvumu” gagnaburi aşo zori na uğun şeni dido maxelu, dido mom3'ondu do beciti pşinup. Zati Muslimanobaşi adaletiş oxo3'onapas “varti zalimi iqvi varti mazlumi iqvi” dust’uri uğun. Na miçkin k'onari, Turkias K'avk'asiuri diasp’ora dido ağani ren. Turkiaşi K'avk'asiuri xalk'epes Turkist’oba do asimiliasionişi tesiri dido ağodes do Kurdepe şeni mutu ank'ene va aqves. Mara çodinaşi orapes Kurdepe şeni m3ika empati aqverenan do eşo ç'it'a rt'asnati Kurdepes mxuci meçamus kogeoç'k'erenan. Kurdi do K'av'k'asiuri xalk'epe artimajuraşi manz'agere renan. Am xalk'epes artneri k'ult'ura uğunan, K'avk'asiaşi ar3'ivi Şeyx Şamili çkiniti imami ren. Kurdepeşi mesele şeni Muslimanepe bekimda irişen dido nena otkuşi rt’es mara op’asivu itercihes vana op’asivuşa niç’irines. Filistinişen İrak’işa, Afganistanişen Moroşa oşişilyadoşilya mazlumişi axişa oşkari oqopinu steri oirkianuri art dinuri endişe k’ala nap’istineri 40 3’aneri mamarz’gvanobaşi belateti ibodenan. Art-jur Muslimani gamantanerikti am tema şeni k’arta nena tkvaşi ar k’ele “Kurdist’oba” ikipan yado ik’abaxatinenan majura k’eleti “am dulyas dini mo unt’alept” yado sek’ulari reak’sionepe meçapan. Am temape şeni muepe isimadupt? Turkiaşi Cumxuriyeti geidginuş k'ule oxen3alek Turki mileti 3as geuxunu do Turkepeş met’a mtelixolo xalk'epe mara irişen didoti Kurdepe moivaru, am xalk'epeşi tarixi do k'ult'ura moivaru do hatta em mileti do xalk'epeş k'ult'uruli genomskides kogumancelu, sankim Turkuli k'ult'ura renan steri koguimancelu do aşopete Turkist’obaş k'ult'ura doqopu. Faşist’obas k'oçinobaş osimaduşi kianas minoba va uğun, hele arti muslimaniş osimadu do t’eoris çkarmutu minoba va uğut'asunon mara mu p'at’i Kemalizmik Turkias faşist’oba gedginuş k'ule normali Muslimani xalk'uri tebaak Kemalizmis dido ordo kogiteslimu. Şuuroni Muslimanepek yani mtelixolo tarik'aturist’i do nurist’i grup’epe steri cemaetepeşi didopek (Zehra/Nubihariş grup’i do namtini arjur grup’iş met’a) muç'o eşo Turkuli Ocağepe rt'es steri; Kurdepe, Lazepe do Ç'erk'ezepe steri mtelixolo xalk'epe asimile doqves. Mesela, oxori do k’erape muşis t’elefonis nana muşi k'ala Kurduri na ğarğalapanpes PKK-ist’i vana Kurdist’i yado notkves do entepe get'k'oçes. İslamuri cemaetepek oxen3aleş p'olit'ik'a şeni muxafazakaroba doxvames, muxafazakaroba İslamis va ren mara azape muşisti do xalk'isti muxafazakaroba k'abuli doxvenapes. Turkiaşi İslamist’epek(!) Kurdepe, k'oçeburi do dinik k'oçepes na meçu hak'epeşenti maxrumi gaxades. Kurdi mamgurepek “ma Kurdi vore, nena çkimi minon, Kurduri mesele İslamuri vana demok’rat’iuri menda3'k'omileri muç’oşi diçodinen” yado k'itxanşiti “çkin muslimani, voret. muminepe cumalepe renan, Muslimanobas faşist’oba va ren” ya tkves do mamgurepe dostibines. Mara ustadi Bediuzamani Saidi Kurdik, Risaleye Nuriş tefsiris “Şeriati (İslami) zulmis atxozinu şeni alemişa moincğonu” dotkveret'utina nurist’epeşi didopes andğa aya oz'iramu va unonan. Yani Turkiaşi İslamist’epek! Ellaşi dini İslami, mutepeşi menfaat’i vana oxen3aleşi menfaat’i şeni oxmaru dido k'ai uçkinan mara Ellahu Tealaşi “muminepe cumalepe renan” steri ayetepe dido ik'itxupan do zop'onantina p'ot'e cumalobaşi hak'i va naçes, cumak cumas cuma oqopumuşi ren, eşo cumalepe muşi meç'qiperi, hak'epe muşi yezdimeri cumaloba va iqven. İslamist’uri voret yado na ikaçenan Turki mamç'aralepekti Kurduri mesele şeni CHP/vana nasionalist’i sosialist’epe k'ala artneri osimadu uğunan. Kurdepeşi hak’i na okoçaps mamç'are do gamantanerepe vana grup’epeti Kurdist’i vana PKK-ist’i şinapan. İslamist’i cemaetepek; Çeçenistani, Afganistani, Moro, Bosna-Herseki steri xalk'epes na menda3'k'edupan steri, na nuşvelnan steri p'ot'e Kurdepes va nuşvelnan, va menda3'k'edupan. Hatta vitdoviti Kurdi na qviles dğalepesti “Filistinişa omxvacuşi p’rotest’o”şi oxvenuti ihmali va qves. Filistinurepe elbetki mazlumi do masumi renan, entepe şeni ziddi mutu va bzop'ont, Filistunerepe okaçuşi voret do Filistinurepes mxuci meçamuşi voret mara xolos na miğunan do na niç'qipen Muslimani Kurdepe movarute var. Hatta irişen çodinaşi, Gazzes İsrailişi abluk'a oçodinu do Filistinişa ok’un3xinu şeni İHH-k Mavi Marmara (Zuğaşperi Marmara) k'aravite Filistinişa mxuci meçamuşi k'amp'anias Kurdepe şeni ot’obusi muşeni va okaçes p'ia? Am mesele artixvala Turki Muslimanepes va omç'un, Arabi, Farsi Muslimanepesti omç'un. Ellahu Tealak sosialuri, ek'onomiuri çkvadoçkva iri ç’eşidi meselepeş ç'ami K'uranis doç'arutina Muslimanepek Kurduri mesele İslamuri mesele yado va şines. K'abaeti İslamis va uğun, K'urani mutepeşi menfaateburi na ok'rit'ik'ups Muslimanepes uğunan. Edo xolo xolosuri orapes Lubnanişi Hizbullahik do çinaperi İslamuri alimik Yusuf El K'ardavik Misirişi xalk'uri yedgitaş hareketis mxuci meçapt'uşi Suriyeşi xalk'uri hareketi şeni “Suriyeşi xalk'iş, oxen3ales medginu do yedgitumus meşruiyeti va uğun.” ya tku. İslami aşo gaxades mara Muslimanepek Ellaşi dini otatbik'us mukellefi renan. Oxen3aleş vana mutepeşi menfaat’epe şeni var. Ellak islahi oğodan ya ptkvat. Turkias mevcudi Turkist’i, nasionalist’i, Turkist’i-nasionalist’i asimilasioniş p’olit'ik'apete nenaluri, k'ult'uruli, cemieturi ok’onosu do gamantanu iqveni? Mk’ulot munde şakis asimilasioni? Am temape şeni muepe isimadupt? Muxteremi dudmamxupale Erdoğanik, “Asimilasioni diçodu” ya zop'ons mara asimilasioni eşo k'ap'ineri a3'ixoloti noqups. İrişen beciti k’arta xalk’i dudk’anonis resimuri var içinaşi, xalk’epeşa mutepeşi nenate gamantanuşi hak’i var niçinaşi, nena mutepeşis ek’onomiuri şansi var niçinaşi asimilasioni noqups. Mtinişi doptkvatna oxen3aleşi namtini no3'ileş met’a Turkist’i vana nasionalist’epek Turkiaşi xalk'i/xalk'epe k'ala akt’i oxvenu gorupan, unonanki Turkiak umumi arenas uhak'oni mo doskidas, Turkias oxoktoba mo uğut'as yado akt’i unonan. Majura k'ele oxen3ale mo geiktas do Turkiaş hukumetişi bek’a şeni Turkias na skidun xalk'epes namtini k'ult'uruli hak'epe meçamu unonan vana mtinişi doptkvatna oxen3alek muşi xalk'işa k’ult'uruli hak'epe meçamuşi iqu, xoş entepe qoropt'u şeni vana k'oçinobaşi hak'epe rt'u şeni var. Oxen3ales a3'i aşo p’olit’ik'a uğun. Asimilasionişi p’olit'ik'apes na e3'alu xalk'epek, mutepeşen zorilaşi na go3'uğinu hak'epe unonan. Tabiki amuşeni arti akt’i iqvasna akt’i şeni xaziri renan. Muxteremi Erdoğanik, Avrup’as na skidun Turkepe şeni “Asimilasioni k'oçinobaşi k'abaeti ren” yado hak'oni do huk'uk'oni metkvale muşi, oxen3alek artneri xolo muşi xalk'is na oğodaps asimilasioniti k'abaetoni ok'abuluşi ren. Egere, oxex3alek Kurdepes artixvala namtini hak'epe meçamu unonna aya dido xilafi iqven. Oxen3alek dudk'anonis meç'areli, Turkiaşi mtelixolo etnik’uri xalk'epe oçinuşi ren do am xalk'epes dudk'anonuri itimadi meçamuşi ren vana eşo namtini k'ult'uruli hak'epeş meçamute asimilasionişa mevodgitup tkvaleri va iqven. Mk'ulot doptkvana arti Muslimani Kurdi oqopumeri eşo dido mç'ipaşaşi gon3'k'imeri bzop'on, Turkiaşi İslamist’epek! ummeti ummeti zop'onan mara ummetişi şuuri varti uçkinan. Turkiaşi İslamist’epes! ummetişi şuuri va uğunan, Kurduri meseleşi oçodinu şeni iro sek’ularist’i osimadu uğunan. K’urmancuri do Zazauri nenapeşen molagaşinenani? Va goiç’k’ondinas, noç'areli 3'oxlenora muşi k'arta xalk'is mk'ule uğun. Kurdepe xazreti İsaşen 3'oxle 6000-şen doni çkineri arti xalk'i renan. Dido oş3'anapes çkvaneri mapanobape aqves, ekseri dudmoşletinoba uğut'es, namtini oras çkva mapanobapeşi doloxe feodalit’e uğut'es. Osmanalis, Yavuz Sultan Selimiş oras ot’onomia uğut'es. Kurduri nena Kurdi xalk'işi nena ren. Kurdepe didi arti xalk'i renan edo çkvaneri oğarğaluşi p'icepe uğunan. K’urmancuriti Zazauriti, Kurduri nenaşi arti lehçe renan muç’o eşo Turkuli nenas; Azeruli, Turkmenuli, Uyguruli, K'irgizuli, K'azak'uri lehçepe uğun steri Kurduri nenasti; K’urmancuri, Zazauri, Soranuri, Goranuri steri lehçepe uğun. Kurdepeşi didopek K’urmancuri ğarğalapan. Namtini frak’sionepek nananenaşi hak'i meçamu vardo çkvaneri Kurduri lehçepete Kurdepes artikarti va oxva3'onenan yado p’rop’aganda ikipan. Pk'itxup ma, Turkiaşi Turkepek nena mutepeşi muk'o çvaleri rentina K'azak'uri lehçete na ğarğalaps arti K'azak'i oxo3'onapani? Vana artikarti dido k'ai oxo3'onapani? Vanatina Azeruli dido k'ai oxo3'onapani? Kurdepek, Turkepeşen daha dido do daha k'ai artikartişi lehçepe oxo3'onapan, çunki artimajuras xolosuri skidunan. Artixvala otxo hududoni oxen3alek Kurdepe artikartişen ok'orteren. Mesele, quci do p'icişi oxomç'k'inoba ren. Artimajuras juri Kurduri lehçete na ğarğalaps k'oçepek gverdi saat'iş k'ule artikarti dido k'ai oxo3'onapan, Kurdepe raxat’i oxuşkvan domibağunan. Arçkvaxolo, oxen3alek vana hukumetişi didilepek Turkias etnik’uri xalk'epe molaşinupt'aşi Zazape çkvaneri arti xalk'i do Zazauri Kurdurişen çkvaneri arti nena yado mo molaşinupt'an. Am p’olit’ik'ati va akaçapenan. K’urmancuri do Zazauri nenapeşi 3’oxlenoraşen molagaşinenani? Mezop’ot’amias vana Kurdepeşi dixapes geografiuri, let’aştudeni do let’aşjindoni odudepe muşite beciti roli uğun şeni do şkaguruli mevzis ren şeni oş3’anapeş doloxe k’arta imp’arat’orobaşi, mapanobaşi dç. oxen3alepeşi golaxtimuşi do ok’vak’iduşi saha iqveren. Kurdepeti Mezop’ot’amiaşi irişen mcveşi xalk’epeşen arteri renan şeni am ok’vak’idunepe z’irerenan. K'arta xalk'is metkvaloni do oç'aroni lit'erat'ura uğun. Kurdepes oç'aroni lit'erat'ura morderi va uğunan mara k'arta xalk'işi steri metkvaloni dido xampa lit'erat'ura uğunan. A3'i şakis na nunç'uşu efsane, birapa do şairobapeşen k'ai oxoma3'onenan. Kurdepeşi alimi vana ilmiş k'oçepeşi didopek noxvenepe muşi Arabuli vana Farsuli doç'ares. Kurduri dido ç'it'a va ç'ares mara noxvenepe muşi çkinaperi na va rt'u şeni am noxvenepe ya va moinz'inu yati ok'itxalepes dibri3'u. Bilasa cumxuriyetişi gamognapu k’ala xarfişi ink’ilabi do Kurduri nenaşi omemnuş k’ule dido Kurdi alimik noç’are mutepeşi doç’ves vana doşinaxes. Edo xolo oxen3alek Kurdepeşi noğapes dido ok’itxaleşen mcveşi noç’arepe k’orobes do Turkepeşi noğapeşa mendiğes. Aşo sebebepete andğanerdğaşa m3ika noç’are meminç’uşes. Kurduri noç’arepeşi tarixis; Hemadani Baba Tahirik (935-1010), Kurduri lit’erat’uraşi maartani ç’areli misali 1000 3’ana 3’oxle İranis Arabuli albonite Kurduri ç’areren. Kurduri nenaşi irişen mcveşi do menceloni noç’arepe na uğun lehçe K’urmanci ren. Kurdi şairepeş doloxe Eliye Heriri (1425-1495), Feqiye Teyran (1590-1660), Melaye Ciziri (1570-1640) do Ehmede Xani (1650-1707) iptineri goişinenan. Ehmede Xanişi Mem u Zin coxoni çinaperi noç’are iptineri 1730 3’anas gamiçkvinu. Zazauri lehçete Kurdepek maartani na ç'aru Zazauri noxvene Mela Ehmede Xasişi “Mewlide Nebi” coxoni manzumi ren. K'arta nenas muşi grameri do çkvanerobape uğun. K'avk'asiuri nenape ekseri; dido bonconi, ç'it'a xonaroni, dido uxonaroni, ergat’ivoni do dat’ivoni, mk'elenuri, hareketoni, dido p’rimem3xvoni do faileburi nenape renan. Maxreconi xalepe muşite dido nenaşen çkvaneri renan. Mk’ulo doptkvatna zori nenape renan. Am nenape oxampaneri moxtanoraş nesilepeşa nunç'uşinu şeni nananenaşi ogurus vana nananenate gamantanus, namus muspet’i tesiri aqven? Namu nena t'astina egere arti nena renna meç'ireli t'astina oçvaluşi do oskidinuşi ren. Namtini nenape meç'irieli renanna entepe mek'arbuşi va voret. Xoş, Kurduri do K’avk'asiuri nenape Jap’onurişen daha meç'ireli va renan. Jap’onepek ilimis dido morderi xalk'i renan. Nananenate oguru do gamantanu şeni mutu va ptkva şakis mutxani otku minon. Nufusi dido na uğun xalk'epeş nenape eşo bekim k'olai asimile va ixvenen mara nufusi ç'it'a na uğun xalkepeş nenape dido raxat’i do k'olai asimile iqopenan. Mesela, Lazepes nufusi dido ç'it'a uğunan şeni dido ordo asimile iqves. Lazuri, 50 3'anerişen didi do ekseri dğaleuri skidalas bilfiili oxorcalepek ğarğalapan yado miçkin. Lazepek asimilasinoişi p'odias dido ordo gexedes do asimilasionişa dido ordo teslimi iqves. Kurdepe dido nufusoni xalk'i renan, germaloni gomorgvalepes skidunan, Turkuli doguralepes Kurdepeş oput'epes dido yano guin3'k'u do irişen muimiti mcveşi Kurduri medresepes gamantanuşi nena Kurduri rt'u do emuşeni Kurdepek dido ordo asimile va iqves. Arçkvati, Kurdepek asimilasionişa yedgites do irişen muimi bedeli meçes. Nananenate oguru do gamantanu artot oxvenuşi ren, dogurales unonanpek nenaşi dersi iguran var unonanpek var iguran yado dulya var iqven. Xususi art ok’oxtimaleş vana k’idalaş k’elen k’ursi gon3’k’imute edo “k’artayik mutepeşi nananenate xususi k’ursi gvan3’k’en vana xususi k’ursepe oxoşkveri ren” yado otkute nananena var igurinen, oxorepes do sokağepes nananenate iğarğalinen yado nananena var işinaxinen. Nananenaşi oskidinu do ilmiuri omordinu şeni nananenate gamantanu şart’i ren. Edoxolo nananenaşi omordinu şeni ticaretis oxmarinu do dulyaşa amulurt’aşi nananenaşi oçkinuşi şart’i unon. Mk’ulot nananenate oguru do gamantanu artot oxvenuşi ren, nananenate gamantanu dido beciti ren do emuşi becitoba çkar mitis var mavaren. Meçameri k'anonuri st'at'u do hak'epe uğut'as tina, ammeuri sahas dido na va iğarğalen arti nena moxtanoraş nesilepeşa nunç'uşinu zori iqven yado osimadus ak'ateti? Arti nena iğarğalenna aya em nenaş oskiduşi irişen beciti ispat’i reni? Am tema şeni nenaluri xalk'uri şuuris muk'o no3'ile uğun? Arti xalk'i na oteşkilaps irişen beciti fakt’ori nena ren yado osimadus ak'ateti? Am temape şeni muepe isimadupt? Nananenate va igurinaşi do va gamintanaşi nena artixvala ammeuri sahas oğarğalute nena va nik’arbenya va itkven. Artixvala asimilasioni do yeç’k’odu oyanaps do moxtanoraşi nesilepeşa nunç’uşinu noç’irapaps. Edoxolo k’anonuri hak’epe meçamute artixvala oxoşkvute va iqven, em nena k’anonuri oçvu unon. Vana “hak’i skani komekçi, ğarğali” otkuteti va iqven. Em nenaşi maçkinepe şeni mesele va iqven mara moxtanoraşi nesilepeşa nunç’uşinus didi mesele iqven do niç’irinen yado visimadup. Nena irişen didi ok'oambaruşi unsuri ren. Artikarti oxo3'onu, oçkinu, ifade oxvenu steri çkvadoçkva ok'oambarupe nenak oteşkiliups. Arti xalk'i do mileti, mileti na gaxadups irişen didi mez'ireli unsuri nena ren. Xalk'iş oxo3'onapas nena, dini do dobadona steri unsurepe mevcudi ren. Antepeşi arti va rt'asna oxo3'onapa muşi dobağine va iqven. Arti nena skidun do iğarğalentina artixvala aya va dubağun. Nena xalk'uri şuuriş oqopumus dido didi unsuri ren. Xalk'uri şuuri paluri steri ren. Xalk'uri şuurik xalk'is azmi meçaps, nena do k'ult'ura şeni oçvaluşi refleksi oteşkilups. Arti xalk'i na oteşklilups irişen didi unsuri nena ren. Arti xalk'i korenna emuşi nenati iqven. Nena do xalk'i artimajura otamamupan do nena xalk'is minoba na meçaps irişen didi unsuri ren. Nena va uğun arti xalk'i, xalk'i va iqven. Fuk'ara nena va iqven, umordineri nena iqven, omordinus musaede umeçameri, k'anonuri st'at'u muşi uçinoperi nena iqven yado tezişa ak'ateti? Mesela, Lazuri nenas na va ren çkar zit’as Turkuli muşiti va uğun. Am zit’apeşi namtinepe Margaluri nenas koren. Am temape şeni muepe isimadupt? Etnisit’uri xandape nananenate imxvacaşi daha k'imetoni iqven do esasi hedefi nananenate mileti oqopimuşi şuuri ren yado tezişa ak'ateti? Kianas dido nena doğuru do antepeşi mutu genomskide va domiskides. Kianas, mutepeşi nena na va ğarğalaps xalk'epe ren vana ç'it'a na iğarğalen nenape ren mara fuk'ara nenape va ren, umordale nenape ren. Arti nena ğarğaleri, ç'areleri do mordineri ixampinen. Arti nenak gamantanu do ilimite mordineri daha dido ixampinen. Lazuri do Margaluri artimajuras dido xolosuri nenape renan. Arti kelime Lazuris va renna Margaluris iz'iren, çunki Lazuri ya va imordinu şeni yati am kelimepe goiç'k'ondinu şeni namtini kelimepe Lazuris goç'k'ondineri iqvenan. Lazuri arti kelime va renna em oras Lazuri arti nena va ren, Margaluri nena ren yado va matkvenan. Etnisit’uri xandapek, em xalk’işi sosiologiuri, tarixuri, ant’rop’ologiuri, k’ult’uruli dç. mengaperi k’arta xandapek, em miletişi k’arta aidobape gamoçkinaps. Art xalk’i şeni xveneri k’arta xandak em xalk’işi ank’ene monz’inaps. Art etnisit’e emuşi nananenaşi xandapete imxvacinaşi tabiki umosi k’ai iqven. Çunki nena/nananena em etnisit’eşi art no3’ile ren do emuşenti var ok’ui3’k’inen. Nena xalk'uri şuuri şeni dido beciti arti fakt’ori ren. Arti xalk'is minoba oqopumu şeni nena şarti uğun, nena uğut'asunon. Nena muk'o irduna xalk'uri şuuriti ek'o irden. Mesela, Frengepek artikarti k'ala iro Frengiuri ğarağalapan do xolo çkvaneri k'oçepe k'alati Frengiuri ğarğalapan. Am misali Frengepeşi xalk'uri şuurişi mordobaşi no3'ire ren. www.kolkhoba.org şeni muepe isimadupt? Bilasa nananenate gamaçkvalu do nananenape çkini oxampinute moxtanoraşi nesilepeşa nunç’uşinu, K’avk’asiuri xalk’epe do Kurdepe k’ala cumalobaşi gamaçkvalaş p’olit’ik’a muşi şeni muepe isimadupt? K’olxoba.orgişi xandape dido mom3’ons, K’avk’asiuri k’ult’ura do nenape imanceleps do K’avk’asiuri xalk’epeşa k’ult’uruli xandapete go3’vancğonen şeni. Yano doskidineri xandape ren yado visimadup. K’avk’asiuri k’ult’uras Kurduri nena steri var t’astina Turkias mek’arbinuşi şkurna uğun. Art k’ult’uraşi umek’arbinu şeni irişen 3’oxle em xalk’ik k’ult’ura muşi imancelasunon. K’ult’uraş omordinuşi imkanepeş meçamuti oxen3aleşi vazife ren. K’avk’asiurepeşi do Kurdepeşi k’ult’ura artimajuraşa dido xolosi ren. Hemi manz’ageri renan do hemiti artneri dini uğunan. Antepe ren didi mogapa. K’avk’asiuri xalk’epes do Kurdepes artimajura k’ala çkar mesele var uğunan do varti aqvasunonan. Çodinuro muepe tkvaginonan? Xolosi rt’asnati, mendra rt’asnati egere art mileti mazlumi renna do n3’irupsna k’artayik menceli muşi k’onari nuşvelasunon. Mutu var axvenennati em xalk’i xvamasunon, heleti xolosi muşis renna “mu monç’els, çkineburi va ren zati…” steri gagna çkini k’ult’uras çkar soti va uğun çunki “mazlumis dini muşi va ik’itxen” Ank’ene tkvani şeni didi teşekkuri goğodapt. Mati teşekkuri goğodapt.