Megnapape : Bilmeceler

1. Dğaleri lalups, seri cans.
Gündüz havlar, gece uyur.
2. Ar mtugis mengapua ren, dğaleri go3’obun, seri gulun.
Fareye benzer, gündüz asılır, gece gezer.
3. Dğaleri ki3a-ki3a, limcis k’uk’uli3’a.
Gündüz kitsa-kitsa, akşam kukulitsa.
4. Ar mutxa ren, iç’k’omen, noğaş coxo coxons.
Bir şeydir, yenir, şehir ismine sahiptir.
5. Ulun ulun tok’i steri, gamik’iren burti steri.
Gider gider ip gibi, sonunda kesilir top gibi.
6. Dğaleri go3’obun, seri guindven.
Gündüz sallanır, gece sürülür.
7. 3’k’aris gulun va işolen, k’uçxe gedga va iç’qip’en.
Suda gezer ıslanmaz, ayak basınca ezilmez.
8. Gzaş jin k’ileri yaşik’i.
Yol üstünde kilitli sandık.
9. Gale mjors, doloxe mtups.
Dışarıda güneş saçar, içeride kar yağar.
10. Xanç’eni cups, uça z’gups, fork’a muşi muk şups.
Yeşil otlar, siyah mıçar, elbisesini kendi örer.
11. Ar coğori miqoun, germaşen ğecepe gyuçumers.
Bir köpeğim var, dağdan domuzları indirir.
12. Ak imxors, mele doz’gups.
Burada yer, karşıda mıçar.
13. Dğaleri nok’irapan, seri nu3’k’ipan.
Gündüz bağlarlar, gece çözerler.
14. Ar p’lak’epunas jur çeçme goladgin.
Bir kayalıkta iki çeşme durur.
15. Xut cumak ar oromes kva istomers.
Beş kardeş bir kuyuya taş atar.
16. Ç’uk’i motragaleten go3’obun.
Kazan kapağıyla asılır.
17. Ma vulur eya ulun, yani çkimis xonari mulun.
Ben giderim o gider, yanımdan sesi gelir.
18. Ar oxoris skidunan sumeneç cuma, jur-sumik xvala oxori geç’upan, va k’itxaşakis entepe va eizden, k’ai bere re na, entepe k’ala mo ister!
Bir evde altmış kardeş yaşar, yalnız iki-üçü evi yakar, sormadıkça onlar alınmaz, iyi çocuksan onlarla oynama.
19. Ma vulur eya ulun, ma dobdgitur eti dodgitun.
Ben giderim o gider, ben dururum o da durur.
20. Eqoneri-geqoneri, 3ingileri xoroneri.
Kaldırılmış-indirilmiş, zil çalınmış horon oynanmış.
21. Qalimp’oni arap’i, uparelişi angi.
Arabın hoşuranı, parasızın kabı.
22. Seri kogolincirs, dğaleri kogo3’ik’iden.
Gece uzanır, gündüz asılır.
23. Xçini idu konik’idu, badi idu komak’idu.
Nine gitti takıldı, dede gitti çakıldı.
24. Limcis fisa-fisa, ç’umanis k’uk’uli3’a.
Akşam fisa-fisa, sabah kukulitsa.
25. But’k’uci ren nz’i var uğun, eya var t’aşi k’arvani meğurun.
Arıdır ama iğnesi yok, olmayınca kovan söner.
26. Mundişen imxors, p’icişen z’gups.
Kıçından yer, ağzından çıkarır.
27. Nok’iraşi gulun gulun, gon3’k’aşk’ule kododgitun.
Bağlayınca gezer, açınca durur.
28. 3’i3’ila steri nobuzals, k’oçişen ordo igzals, bazi işumen, bazi m3umu ren, gatkveni aya mu ren?
Yılan gibi kıvranır, insandan önce gider, bazen kızar, bazen sessizdir, bil bakalım bu nedir?
29. Mitis va noçkins, ren dido m3umu, nz’i va ren do nenas na3onen, m3ikati konungaps cumus, beres meçaşi k’ai da3’onen.
Kimseye sataşmaz, çok sessizdir, iğne değildir ama dili sokar, biraz da tuza benzer, çocuğa verince hoşuna gider.
30. Daçxiri va ren do iç’ven, ar meskurun ar adven, putxun mara n3’i va ren, aşo p’ia mu iqven?
Ateş değildir ama yanar, bir söner bir tutuşur, uçar ama ateş parçası değil, acaba böyle ne olabilir?
31. Didi çkimişi şka3’alepe, kosups sokağepe.
Büyüğümün etekleri, süpürür sokakları.
32. Otxo p’aç’ate, p’anda oğmalete.
Dört payanda ile, her zaman yük ile.
33. Mp’olis mja igiben, şura muşi ak mulun.
İstanbul’da süt kaynar, kokusu buraya gelir.
34. Bazaris ep’ç’opi ar dane, oxorişa mopti vitoş dane.
Pazarda aldım bir tane, eve geldim bin tane.
35. Ncaşi jin genk’ileri yaşik’i.
Ağacın üstünde kapalı sandık.
36. Melenk’ele ar ink’ili tipi kogolaz’in.
Karşı tarafta iri bağlı bir ot durur.
37. Melenk’ele ar elat’axeri sarğa keladgin.
Karşı tarafta kırılmış bir kayık durur.
38. Otxo cumak ar ç’uk’is dolopsapan.
Dört kardeş bir kazana işerler.
39. Skit’a vore go3’avibi, gevolare yado maşkurinen.
Sarıyım toplanacak haldeyim, düşeceğim diye korku içindeyim.
40. Ar p’lak’is jur 3’i3’ila golaz’in.
Bir kayada iki yılan uzanır.
41. Ela-vela, kianaş xalk’ik icers emuşi nena.
Ela-vela, bütün dünya onun sözüne inanır.
42. Kra uğun camuşi va ren, caşa yulun k’oçi va ren, ç’arups ç’arups xoca va ren.
Boynuzu var manda değil, ağaca çıkar adam değil, yazar yazar hoca değil.
43. Kiana murgvala ren, soti nek’na va ren, doloxe milleti molobğun, ar rk’inak gon3’k’ips.
Dünya yuvarlaktır, hiçbir yerinde kapı yoktur, içinde insanlar doludur, bir demir içini açar.
44. Ar p’lak’is ont’ule ren, goğoberi irişen xçe dişkaten.
Bir kayada bahçe var, en beyaz odunla çevrili.
45. K’a-k’a-k’a-k’a, dop’i ar bere, varti xe uğun do varti k’uçxe, murgvala ren em bere.
Ka-ka-ka-ka, bir çocuk yaptım, ne eli var ne de ayağı, yuvarlaktır o çocuk.
46. İmxors imxors va iz’ğen, gyari va meça na ğurun.
Yer yer doymaz, yemek vermezsen ölür.
47. K’vinçi va ren putxun, nz’i va ren na3onen, irişen loqa irişen mç’oxa ren.
Kuş değil uçar, arı iğnesi değil batar, her şeyden tatlı her şeyden ekşidir.
48. Mpalu var iç’k’omen.
Yavan yenmez.
49. Jur cumalepe manz’agerepe renan, ar dulya ikipan do artikarti var içinopan.
İki kardeş komşudurlar, aynı işi yaparlar ama birbirlerini tanımazlar.
50. Pimpili kuğun, k’oçi va ren, molla mo giçkit’an!
Sakalı var adam değil, molla sanmayın.
51. Xe do k’uçxe va uğun, gza gorups, koz’irui ulun.
Eli ayağı yoktur, yol arar, bulunca gider.
52. Cebes va dologadven, p’icis va amagadven, loqanoba muşi iris kuçkin, irişen nostoneri ren.
Cebe koyamazsın, ağıza alamazsın, tadını herkes bilir, her şeyden tatlıdır.
53. Yulun geulun, 3as axvamen.
İner çıkar, göğe yükselir.
54. Xeş guris irden.
Avuç içinde büyür.
55. Nek’na k’ala ti uz’in, dunyaş ardis k’udeli.
Başı kapıda, kuyruğu dünyanın ardında.
56. Uça imxors, zori dimğors.
Siyah yer, kuvvetli bağırır.
57. K’udeli xaşari, ti mangana.
Kuyruğu sırık, başı çomar.
58. Uça pucis mç’ita geni e3’uxen.
Siyah ineğin altında kırmızı dana oturur.
59. Gale tasi, doloxe atlasi.
Dışı tohum, içi atlas.
60. Germaşa nulun lalups lalups, oxorişa mulun kodincirs.
Dağa gider havlar havlar, eve gelir uzanır yatar.
61. Okroşi araba, varçxilişi daraba, o3’inaleten var i3’inen, bazaris gamiçinen.
Altından araba, gümüşten duvar, teraziyle tartılmaz, pazarda satılır.
62. Kvaşen ren ncaşen ren, na imxors 3omi ren, dunya alemi iz’ğen, muk var iz’ğen.
Taştandır ağaçtandır, yediği hamurdur, dünya âlem doyar, o doymaz.

1. Arguni (Balta)
2. Burbu (Yarasa)
3. Daçxiri (Ateş)
4. Vaşinkt’oni (Vaşington)
5. Qoqore (Kabak)
6. K’urak’i (Sürgü)
7. Landi (Gölge)
8. Sapule (Mezar)
9. Mskibu (Değirmen)
10. Munt’uri (Kurtçuk)
11. O3xoci (Tarak)
12. T’ufeği (Tüfek)
13. Kalamani (Çarık)
14. Çxvindi (Burun)
15. Xe do p’ici (El ve ağız)
16. Xurma (Hurma)
17. Obigale (Baston)
18. Ebza (Kibrit)
19. Vava (Gölge)
20. K’eremuli (Kazan askısı)
21. K’uk’uma (Güğüm)
22. K’urak’i (Sürgü)
23. K’urak’i (Sürgü)
24. Maxva (Köz)
25. Nana but’k’uci (Ana arı)
26. Xve3’i (Rende)
27. Çapula (Çarık)
28. Ğali (Dere)
29. Şekeri (Şeker)
30. Map’azule (Ateşböceği)
31. İxi (Rüzgar)
32. Troni (İskemle)
33. Kart’ali (Mektup)
34. Ber3’euli (Nar)
35. Nez’i (Ceviz)
36. Ofidi (Kaş)
37. Quci (Kulak)
38. Pucişi buz’epe (İneğin memeleri)
39. Hayva (Ayva)
40. Ofidepe (Kaşlar)
41. Ok’a (Okka)
42. Pen3’o (Salyangoz)
43. Qoqore (Kabak)
44. P’ici (Ağız)
45. Markvali (Yumurta)
46. Daçxiri (Ateş)
47. Nena (Dil)
48. Cumu (Tuz)
49. Tolepe (Gözler)
50. Txa (Keçi)
51. 3’k’ari (Su)
52. Nciri (Uyku)
53. Ok’an3’ure (Salıncak)
54. Murgi (Yumak)
55. Gza (Yol)
56. T’ufeği (Tüfek)
57. 3xeni (At)
58. Daçxiri (Ateş)
59. Markvali (Yumurta)
60. Arguni (Balta)
61. Saat’i (Saat)
62. Mskibu (Değirmen)

Lazuri T'ekst'ebi 1, Guram K'art'ozia, Tbilisi, 1972
Lazuri T'ekst'ebi 2, Guram K'art'ozia, Tbilisi, 1993