ANASAYFA

NASIL BİR CUMHURBAŞKANI?

Cumhurbaşkanı, Türkiye Büyük Millet Meclisince kırk yaşını doldurmuş ve yükseköğrenim yapmış kendi üyeleri veya bu niteliklere ve milletvekili seçilme yeterliğine sahip Türkiye vatandaşları arasından yedi yıllık bir süre için seçilir. Cumhurbaşkanı, Türkiye Cumhuriyetini ve Türkiyelilerin birliğini temsil eder; anayasanın uygulanmasını, devlet organlarının düzenli ve uyumlu çalışmasını gözetir. Milletin huzur ve refahı, milli dayanışma ve adalet anlayışı içinde herkesin insan haklarından ve temel hürriyetlerinden yararlanması ülküsü için çalışır.

29 Ekim 1923'te kurulan Türkiye Cumhuriyeti’nin yaklaşık 54 yıl içinde 10 Cumhurbaşkanı oldu. Mustafa Kemal Atatürk (1923-1938), en genç seçilen Cumhurbaşkanıdır. Cumhurbaşkanı seçildiği zaman 42 yaşındaydı. Mustafa Kemal Atatürk’ün sağ kolu olan İsmet İnönü (1938-1950), Mustafa Kemal Atatürk'ün ölümünden sonra Cumhurbaşkanı seçildi. 12 yıl boyunca ülkeyi yöneten İsmet İnönü, “Millî Şef” olarak anıldı. Anti-demokratik 1946 seçimlerinden sonra, 1950 seçimleriyle iktidardan uzaklaştırıldı. Türkiye’nin ilk sivil Cumhurbaşkanı olan ve Millî Mücadele’nin Galip Hocası Celal Bayar (1950-1960), 1950 seçimlerinde Demokrat Partinin iktidara gelmesiyle Cumhurbaşkanı seçildi. 1960’da CHP'nin de desteğiyle yapılan “27 Mayıs 1960 Darbesi”yle cumhurbaşkanlığı sona erdi. Cemal Gürsel (1960-1966), “27 Mayısçı Millî Birlik Komitesi”nin adayıydı. Cevdet Sunay (1966-1973), “27 Mayıs”tan korkan Süleyman Demirel iktidarı tarafından bir teminat olarak Cumhurbaşkanı seçildi. Ancak “12 Mart 1971 Darbecileri” ile bir olup kendisini seçen Demirel’i iktidardan düşürdü. Fahri Korutürk (1973-1980), Faruk Gürler'in zorla Cumhurbaşkanı olmak istemesine karşı koymak için Süleyman Demirel’in AP’si ile Bülent Ecevit’in CHP’si tarafından Cumhurbaşkanı seçildi. “12 Eylül 1980 Darbesi”ni yapan Kenan Evren (1980-1989), darbe konseyiyle beraber ülkeyi totaliter bir rejimle yönetti. Turgut Özal (1989-1993), Türkiye’nin ikinci sivil Cumhurbaşkanıdır. “Soğuk Savaş”ın bittiği yeni dönemin Başbakanı ve Cumhurbaşkanıdır. Biri 12 Mart 1971 ve diğeri de 12 Eylül 1980’de, Başbakanlıkları sırasında yapılan darbelerle iktidardan uzaklaştırılan Süleyman Demirel (1993-2000), 28 Şubat 1997 darbesine de boyun eğmiştir. Daha önce Anayasa Mahkemesi başkanı olan Ahmet Necdet Sezer (2000-2007), dördüncü sivil Cumhurbaşkanıdır.

Cumhurbaşkanının kişiliği, rejimin niteliklerini gösteren önemli bir unsurdur. Cumhurbaşkanı, Türkiye’nin demokrasi ve insan hakları sorunlarını görebilen, ülkesini iyi tanıyan ve sorunların çözümünde cesaretli olabilen biri olmalıdır. Geleceği üretirken önünü görebilen, halkının çocuklarına ve torunlarına maddi ve manevi önemli katkılar katabilen, insana, emeğe, bilime ve sanata birinci derecede değer veren, ülkenin özgürlüğünden ve bağımsızlığından ödün vermeyen bir Cumhurbaşkanıdır ideal olan. Ülkenin tüm renklerine ve değerlerine saygı duyan, cumhurun tamamının kendinden bir şeyler bulduğu, gücünü halkından alan, toplumun tüm kesimleri tarafından kabul gören, din, inanç, inandığı gibi yaşama ve düşünce hürriyetine taraftar olan, İslâm’a karşı kin, düşmanlık, nefret beslemeyen, adaleti tesis eden, mal ve servet beyanı şeffaf olan bir şahıs Cumhurbaşkanı olmalıdır. Kısacası; bilge bir Cumhurbaşkanı, toplumsal bir uzlaşı sonucunda seçilmelidir.

Bu ülke çok değil, sadece 10 Cumhurbaşkanına sahip oldu şimdiye kadar. Bunlardan 7 tanesi vefat etti. Atatürk ve Özal hariç diğerlerinin nerede gömülü olduğunu Türkiyelilerin çoğu bilmez. Eğer bugün Türkiyeliler vefat etmiş 7 Cumhurbaşkanı içinde sadece Atatürk ve Özal’ı hatırlıyorsa ve diğerlerinin mezarının bile nerede olduğunu bilmiyorsa, biraz düşünmek lazım. Türkiyeliler neden acaba diğerlerini, ruhlarına bir fatiha okuyacak kadar hatırlamaz?