ANASAYFA

BAŞBAKAN MEHMET ŞÜKRÜ SARAÇOĞLU

Mehmet Şükrü Saraçoğlu 1887’de Ödemiş’te doğdu. 1909’da Mülkiye Mektebini bitirdi. İzmir valiliği maiyet memurluğuna atandı. İzmir’de bulunan çeşitli liselerde matematik öğretmenliği yaptı. 1911’de İttihat ve Terakki Ticaret mektebi müdürlüğüne atandı. 1914 yılında kazandığı devlet bursu ile Belçika’ya okumaya gitti. Kısa bir süre sonra Birinci Dünya Savaşı çıktı. İzmir’e döndü. 1915’te İsviçre’ye gitti. Birinci Dünya Savaşı yıllarında Cenevre Siyasal Bilimler Fakültesinde okudu. Mondros mütarekesinden sonra Cenevre’de talebe cemiyeti kurdu. Bu cemiyetin Fransızca dergisinin yayınlanmasında görev aldı. Talebe cemiyetinin başkanı olarak Avrupa’da Mondros Mütarekesi şartlarının olumsuzluğuna tepki yaratmak için çaba gösterdi. Osmanlı ülkesinin haklarını savundu. İzmir işgal edilince, bir İtalyan gemisine kaçak binerek ülkeye döndü. Ulusal Kurtuluş Hareketine katıldı. Kuşadası, Nazilli ve Aydın’da kurulan Kuvay-i Milliye hareketlerinin örgütlenmesine destek oldu. Osmanlı Meclisi Mebusanına İzmir’den milletvekili seçildi. Ancak bu göreve katılmadı.

1923 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisine İzmir milletvekili olarak katıldı. 1924- 1925 yıllarında Fethi Okyar Hükümetinin Milli Eğitim Bakanı oldu. İnönü’nün 3 ve 4. hükümetlerinde Adliye vekili ve 12. Refik Saydam hükümetinde Dışişleri Vekili oldu. 1926'da kurulan Mübadele Komisyonunda aldı. 1927- 1930 yılarında, 4 ve 5. İnönü Hükümetlerinde Maliye Bakanı oldu. 1930’da Merkez Bankasının kurulmasına öncülük edenlerdendir. Sağlık nedeni ile görevini bıraktı. 1931’de Türkiye'nin iktisadi sorunları ile ilgili araştırma yapması için Amerika Birleşik Devletleri’ne gönderildi. Döndüğünde pamuk sanayi konusunda bir rapor hazırladı. 1932'de Osmanlı borçlarıyla ilgili Paris'te yapılan görüşmelere katıldı. 1933’de yapılan antlaşmayı imzaladı.

İkinci Bayar Hükümetinde (1938- 1939) ve Saydam Hükümetlerinde (1939- 1942) Dışişleri Bakanı oldu. 1942’de Refik Saydam ölünce, 9 Temmuz 1942 tarihinde Cumhurbaşkanı İnönü tarafından Başbakanlığa atandı. Hükümeti kurdu. Bazen Dışişleri Bakanlığını da yönetti. 1940 yılında İngiliz ve Fransızlar, Türkiye'yi İtalya'ya karşı savaşa katmak istedi; Saraçoğlu buna karşı çıktı. 1948 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına seçildi. 1950 yılından sonra politikayı bıraktı. 16 yıl boyunca Fenerbahçe Spor Kulübünün başkanlığını da yapan Şükrü Saraçoğlu, 27 Aralık 1953 tarihinde İstanbul'da öldü. Fransızca bilen Şükrü Saraçoğlu, üç çocuk babasıydı.