|
GÖÇMEN LEYLEK
Leylek, 1- 1,5 metre boyunda, büyük bembeyaz kanatlı, uzun siyah kuyruklu iri bir göçmen kuştur. Gaga ve uzun bacaklarının kırmızı olması leyleği doğal olarak sevimli yapar. Leyleğin uçuş biçimi ilginçtir. Gagasını ileri, bacaklarını geride tutarak uçar. Leylek bu estetik uçuşuyla havayı yararak çok daha hızlı uçabilir. Leylekler her yıl kalabalık sürülerle göç eder. Çünkü soğuk bölgelerde yaşayamazlar. Bize yazın sıcak günlerinin haberini verirler. Leylekler, yaz mevsiminde Avrupa'dan Kuzey Afrika'ya, Türkiye'den Japonya'ya kadar ılıman alanda yaşarlar. Hava soğumaya başlamadan Güney yarımküreye, tropikal Afrika'ya ve Hindistan'a göç ederler. Leyleklerin, Güney yarımkürenin ısınmaya başladığını nereden bildikleri bizi şaşırtır. Bir yıl geçmesine rağmen, bahar geldiğinde leylekler binlerce kilometre yolu geri dönüp yine eski yuvalarını bulurlar. Bir yıl önce yaptıkları yuvalarını bulurlar. Tekrar oraya yerleşirler. Leylekler deniz aşırı yolculuklara çıkmazlar. Çünkü yorulduklarında dinlenecekleri kara bulamamaktan endişe ederler. Bu sebeple İstanbul Boğazı, Cebelitarık ve Süveyş kanalı gibi karaya yakın denizlerin üzerinden seyahat ederler.
Leylekler insanlardan kaçmazlar. Yuvalarını binaların, ağaçların ve bacaların tepelerine yaparlar. Genellikle leylek sürüleri beraber göç eder. Avrupa'ya ulaşınca bir süre burada kalırlar. Bir süre sonra, çoğunlukla da Nisan'ın ilk haftasında, erkek leylek dallardan bir yuva yapar. Yuvayı titizlikle korur. Yalnızca besin aramak için, kısa sürelerle yuvadan ayrılır. Leyleklerin bazı türleri de bataklıklarda yuva kurar. Topluluklar halinde yaşarlar. Aynı selvi ağacında, 12 büyük leylek yuvasını görebiliriz.
Leylekler gagalarını tıkırdatarak birbirleriyle anlaşır. Erkek leylek ve eşi bir araya gelince gagalarını tıkırdatır. Kanat çırparlar ve dans ederler. Erkek leylek, dişinin dikkatini çekmeye çalışır. Leylekler baharda geri döner. Önce erkekler gelir. Geçen yılki yuvalarını bulurlar. Yuvalarını saman ve otlarla onarırlar. Bir leylek yuvası bir buçuk metre genişliğinde ve 50 kilo ağırlığında olabilir. İşi bittiğinde, erkek leylek özlem içinde dişisinin gelmesini umut eder. Bir hafta sonra dişi leylek de yuvaya döner. Çiftleşme sonrasında 5 yumurta kadar olur. 32 gün sonra yavrular yumurtalarından çıkar.
Baba leylek, yavrularının büyümesini için solucan, sümüklü böcek, çekirge ve diğer böcekleri arar. Bir süre sonra da fare, kurbağa, balık ve yılan arar yavrularına getirmek için. Beş kişilik bir leylek ailesini doyurabilmek için, baba leylek günde 5 kilo besin toplamalıdır. Anne leylek, kanatlarını açarak yavrularını yağmur, fırtına ve kızgın güneşten korur. Baba leylek yorulunca, anne leylek ava çıkar. İkinci ayını dolduran leylek yavrusu ilk uçuş denemelerine başlar. Ağustos sonunda leylekler ailece yine Afrika’ya gitmek için yola koyulurlar.
|
LAZURİ
