|
ÜRKEK TİLKİ
Tilki, Canidae (köpekgiller) familyası içindeki yedi cinste sınıflanmış ve yaklaşık 24 tür canlının ortak adıdır. Vulpes vulpes yani kızıl tilki Canidae familyasının en yaygın tilkisidir. Kızıl tilki 75 cm uzunluğa (+40 cm kuyruk), 40 cm boya ve 7- 9 kg ağırlığa sahiptir. Üst kısmı kızıl, alt kısmı beyaz, bacaklarının alt kısımları siyah olur. Sırtında siyah çizgisi olanlarına yada tamamen gri veya siyah olanlarına da rastlanır. Kızıl tilki Avrupa, Asya, Kuzey Afrika ve Kuzey Amerika gibi çok geniş bir coğrafyada yaşar. Özellikle ormanlarda, kırlarda, tarlalarda yaşamayı tercih eder ama şehirlerin kenarlarında ve hatta şehirlerin içlerinde günden güne daha sık kızıl tilkiye rastlanılmaktadır. Kızıl tilki şehirlerdeki güvercin, sıçan, fare ve tavşan populasyonlarını kontrol altında tutar ve böylece insanlar için faydalı olur.
Kızıl tilkiler geceleri ava çıkarlar. Yavrusuna avlamayı öğreten dişi tilkilerin haricinde genelde yalnız avlanırlar. Hızlı bir ısırık ile çoğunlukla kemiricilerden oluşan kurbanlarını öldürürler. Birçok ayrı küçük hayvanlar, bitkisel gıda ve leş ile beslenirler. Yuvalarını yerde kuran kuşlar, tavuksular, tavşanlar, böcekler, balıklar ile de beslenebilirler. Çok nadir olarak geyik ya da domuz yavrularını avlarlar ve çok zor zamanlarda amfibyum ve sürüngen türleri de yiyebilirler. Tilkilerin kümeslere girip tavuk çalmaları da meşhurdur. Bazı tilkiler karayollarını takip eder ve otomobillerin ezdiği hayvanların leşleri ile beslenirler.
Kızıl tilki senenin büyük bir bölümünü yalnız geçirir. Orta Avrupa'da Ocak-Şubat ayları, Güney Avrupa'da Aralık-Ocak ayları üreme zamanlarıdır. Bu zaman sürecinde erkek tilki bir dişiye kur yapar ve onunla çiftleşir. Erkek hayvan dişinin yanında kalır ve yavruların bakımında yardım eder. 50 gün süren bir gebelikten sonra 3- 5 yavru dünyaya gelir. Yavrular ömürlerinin ilk iki haftası boyunca kördürler ve 4- 6 hafta boyunca emzirilirler. Bir ay sonra ilk kez mağaradan dışarı çıkarlar. Eğer dişi tilki herhangi bir nedenden dolayı ölecek olursa, yavruların bakımını erkek tilki yalnız başına da yürütebilir. Yavrular dört hafta sonra annelerinden bağımsızlığa ve 10 ay sonra üreyebilecek olgunluğa ulaşırlar. Bir yaşına varınca annelerini terk ederler. 12 yaşına kadar yaşayabilirler. Vaşak, kurt, puhu ve kartal doğal düşmanlarıdır.
|
LAZURİ
