|
UZUN KULAKLI EŞEK
Eşek (Equus asinus), tek parmaklılar (Perissodactyla) takımının, atgiller (Equidae) familyasının evcilleştirilmiş türlerinden biridir. İri kafalı, uzun kulaklı, genellikle gri tüylüdür. Geviş getirmez. Yabani veya evcil olarak yaşar. Uzun kulakları, kısa dik kıllı yelesi, seyrek püskülü, kısa kuyruğu ile attan ayrılır. Binek hayvanı, yük ve eşya nakil hizmetlerine gayet elverişli, kanaatkâr, sabırlı ve tahammüllü bir hayvandır. Attan çok önce insanoğlunun hizmetinde kullanıldıkları sanılmaktadır.
Eşeklerin inatçı olduklarına dair olumsuz inanç, aslında sahiplerinin bu hayvanların oldukça gelişmiş kendini koruma dürtülerini yanlış anlamalarından kaynaklanır. Bir eşeğe, zorlayarak ya da korkutarak bir işi yaptırmaya çalışmak oldukça zordur. Bu davranış atlardakinin neredeyse tam tersidir çünkü bir at güvensiz bir zemin üzerinde yol alma konusunda eşeklere göre çok daha sorunsuz bir tavır çizer. Eşeklerin davranış ve bilişleri üzerine yapılan ciddi çalışmalar görece sınırlıysa da bu hayvanlar oldukça zeki, dikkatli, arkadaş canlısı, oyuncu ve öğrenmeye meraklı gibi gözükmektedirler.
Ömrü 25-35 yıldır. Evcil eşek, Afrika yaban eşeği, Asya yaban eşeği, Somali yaban eşeği, çizgili yaban eşeği (zebra), Moğol yaban eşeği (kulan) gibi çeşitleri vardır. Afrika yaban eşeğinin tüyleri gri ve kırmızımsı kahverengi olur. Sırtlarında boydan boya ve omuz hizasında gövdenin her iki tarafında ön bacaklara doğru uzanan siyah bir çizgi mevcuttur. At satın alıp besleyemeyen köylü ve fakirler, eşek ile işlerini görürler. Dar ve kaypak yollarda ve hatta uçurum kenarlarında gayet rahat ve emniyetle yürür. Yabaniler, on beş başlık sürüler halinde suya yakın step ve çöllük arazilerde dolaşır ve hızlı koşarlar. Eşek az yem ile yetinir, ot, yaprak vs. gibi her türlü besini yer. Temiz ve berrak olmayan suyu içmez.
Belli bir üreme mevsimi yoktur. Gebelik süresi 12-13 aydır. Tek veya nadir olarak iki yavru doğurur. Yavrusuna “sıpa” denir. Erkek eşekle, kısrak (dişi at) eşleştirilirse “katır” (Equus mulus) elde edilir. Aygır (erkek at) ile dişi eşeğin eşleşmesinden Bardo (Equus hinus) denen katır çeşidi ortaya çıkar. Katır, bardodan daha iri ve dayanıklıdır. Zebroid, eşek ve zebranın birleştirilmesinden meydana gelen nesildir. Bütün bu melez nesiller kısırdır.
|
LAZURİ
