1 MİLYAR DOLARONİ NUK'LERULİ AKT'İ QVES

 

Rusia do Çinik 1 milyar dolaroni nuk’leruli akt’is imza kogedves. İmzaşi seremonia Rusiaşi ağani go3’oncğoneri Dimit’ri Medvedevişi, Pek’inişi mok’itxuş maartani dğas ixvenu. Rusiaşi at’omuri energiaş k’idalaşi dudmaxvence Sergey K’irienk’ok, akt’i k’ala Çinis na dgin ar nuk’leruli sant’rali moirdinasunon do Çinişa xampineri uraniumi gamiçinasunon yado ognapu. K’irienk’ok, “Akt’i ar milyari dolarişen m3ika dido ren. Amuşi gverdi tesisişi omordinuk do majura gverditi uraniumik 3’opxups” ya tku. K’irienk’ok, Çinuri umçanepe k’ala k’orta Tianvanis na dgin nuk’leruli sant’raliş omordinuş temati ok’oviğarğalit yado noqonu. Tianvanişi maartani reakt’ori 2 mbulora 2007 tarixis, majuraniti 12 st’aroşina 2007 tarixis guin3’k’eret’u. A3’i masumani reakt’oriş gon3’k’imu isimadinen.

TURKİAŞİ FUZELURİ DUDOÇVALUŞİ SİST'EMA

Amerik’aşi Ok’ont’aleri Oxen3alepes (AOO) dudoçvaloba speros gamiçkveneri Defense Nevs coxoni jurnalik ç’aru, Turkiak dixaşen dixaşa na istolen fuzepeşa medgineri risk’oni noğirapeşi dudoçvaloba ok’ap’et’inuşi simadate, fuzeluri dudoçvalobaşi sist’emape eç’opuşa ixaziren-ya do em temaş jin otxo dobadona k’ala ok’oitkvals-ya. Jurnalik ognapu, Turkuli avt’orit’epek AOO, Rusia, İsraeli do Çinişen fuzeluri dudoçvalobaşi sist’emapeşi pasi do omraluşi çkinape ak’vandu-ya, moxtimeri iptineri coğabepe niçasen-ya. Defense Nevsik fik’iri meçu, İranişk’elen mordineri dixaşen dixaşa na istolen Şahab-3 coxoni fuzepeşi menzilik dolok’atups-ya. Turkias eç’opuşi albetoba na uğun fuzeluri dudoçvaluşi sist’emapeş şkas ren AOO-şi noxvene p’at’riot’i, Rusiaşi noxvene S300 do S400, İsraeli do AOO-şi oşkari noxvene Arrov-2 do Çinişi noxvene sist’emape yado ignapinu.

 

Defense Nevsik ognapu, Turkiak na eç’opasen do otxo bat’aria do entepeşa mek’ireli majura p’arçape na dolok’atasen fuzeluri dudoçvaluşi sist’emaşi pasi ar milyari Amerik’uri dolarişen met’a iqvasen-ya. Jurnali k’ala na ok’oiğarğalu sp’e3ialist’epek ognapes, irişen idialoni jur k’andidat’i, ok’ok’idinuşi şart’epesti gecginerot 3aderi AOO-şi p’at’riot’i sist’ema do Rusiaşi ağanmorderi S400 sist’ema na ren. Turkiaşi fuzeluri dudoçvaluşi sist’ema, AOO-şi dudoçvaluşi naziri Robert Gatesik Ank’araşa k’unduraşi çodinas moxtuşi, kok’oitkvinu yado ignapinu. İptineri sist’ema eç’opinu şk’ule, Turkiak majurani ar fuzeluri dudoçvaluşi sist’emati oşkari omraluşi gzate omancelu p’lanups yado ignapinu ambaris.

MTELOT QVİLOBA!

 

Amerik’uri na3ionaluri arkivis z’ireli oşkurinoni fot’oğrafepek Amerik’uri armiaşk’elen iptinerot 5 pukrik’aşi dğas gamiçkvinu. 58 3’anaş morgvalis şinaxeri am vandaloba mtel t’et’eloba muşite mjoraşi tes iz’irinu. Fot’oğrafepe ren yeşiğeri 1950 3’anaşi x3alas omjore K’oreas. Omjore K’orealuri p’olit’ik’uri molaxunerepeşi mtelot, omjore K’oreaşi armiaşk’elen go3’ok’idoba aşo doloç’areli ren. Andğanerdğaşakis xalk’işsimadaşen mpuleri am fot’oğrafepe na z’iru k’oçepes di3xiri dok’rotu. 3’oxle, mutepeşi sapule mutepeşi xeten zorite na intxorinu molaxunerepe, ok’uleti mtel sapulepeşa geit’k’oçinu. Na mebaz’gupeti zoriten dolit’k’oçinu. Ok’uleti entepeş jin k’urşumepe ist’olinu. Uşuroni xurape p’icdop’ic sapules doloxe na rt’u şeniti, malimepes çkar var aqu doxvuşi meç’iroba. Xvalot let’a gebğes entepeşi jin. Am dulya na goşogoru matarixepek, x3ala 1950-s, omjore K’oreaşi noğa Daejeonişen xolos ixor3elineri am mtelot go3’ok’idobaşi oras şkviti p’olit’ik’uri molaxuneri qvileri na rt’u inoğiren. Daejeonişi ambari a3’işakis ist’oriaşi şigneri irişen didi mtelot go3’ok’idinu na rt’u itahminen.

SADRİ ALİŞİKİŞİ P'RİZEPE KONİÇİNU

 

Mustafa Kemali k’ult’uruli şkaguris me3’opxeri do Kerem Alişik do Berna Laçinik na koçkinapu p’rizepeş 3eremonias, p’rizepeş mancepeşi coxope ignapinu. Teat’rişi t’ot’is xçetomonobaşi p’rizi niçinu Nedret Guvençis. Sinemaşi t’ot’isti xçetomonobaşi p’rizi niçinu Mujde Aris. Teat’rişi speros “3’anaşi irişen gecgineri xvenaşi maktale”şi p’riziti niçinu Genco Erkalis. “3’anaşi irişen gecgineri oxorca masağale”şi p’rizi, Duru Teat’ris isahneri “Ar P’ik’asso domaç’irs” coxoni p’iesis na uğut’u rolite Ayça Bingolis, “3’anaşi irişen gecgineri k’oçi masağale”şi p’rizi Teat’ri Peras na isahninu “Venedik’işi taciri” coxoni p’iesis na uğut’u rolite niçinu Mehmet Ali Kaptanlaris. “Manuşvaluri rolis, 3’anaşi irişen gecgineri oxorca masağale”şi p’rizi MDB noğaşi teat’repeşk’elen na isahnen “Bernarda Albaşi oxori” coxoni p’iesis na uğut’u rolite Ozlem Turkadis, “Manuşvaluri rolis 3’anaşi irişen gecgineri k’oçi masağale”şi p’riziti, Mp’olişi oxen3aluri teat’repes na isahnen “Ok’vak’idu majurani perdes yeçkindasen” coxoni p’iesis na uğut’u rolite Burak Şenturkis niçinu.

“Musik’aluri varna k’omediaşi t’ot’is, 3’anaşi irişen gecgineri k’oçi masağale”şi p’rizi MDB noğaşi teat’repes na isahnen “Yaşari varti skidun do varti ğurun” coxoni p’iesis na uğun rolite Mert Turakis, artneri t’ot’is “3’anaşi irişen gecgineri oxorca masağale”şi p’riziti Teat’ri Kedişk’elen na isahnen “Musik’aluris ozmonoba” coxoni p’iesis roli na osağu Demet Tunceris niçinu. Kent oyunculari (“Kentişi masağalepe”)şk’elen isahneri “39. ok’uçxuri” coxoni p’iesis na uğut’u rolite Okan Yalabik, “Manuşvaluri rolis 3’anaşi irişen gecgineri k’oçi masağale” do MDB noğaşi teat’repes na isahnen “Yaşari varti skidun do varti ğurun” coxoni p’iesis na uğut’u p’erformansi muşite Ezgim Kilinçiti “Manuşvaluri rolis 3’anaşi irişen gecgineri oxorca masağale i3xunu. “Efes pilsen ağanmordaluri muşeuroba p’rizi”ti, na osağes “K’urk’oni merk’uri” coxoni p’iesite DOT teat’rişi masağalepes niçinu. “Sinema”şi t’ot’is “İrişen k’ai k’oçi masağale”şi p’rizi, “Cğat’a toloni divi” coxoni filmis na uğut’u rolite Yetkin Dikinciler do “Ademişi t’renepe” coxoni filmis na uğut’u rolite Cem Ozerik kok’uirtes. “İrişen k’ai oxorca masağale”şi p’rizi, “Ademişi t’renepe” coxoni filmis na o3’iru p’erformansi muşite Nurgul Yeşilçayis niçinu. “İrişen k’ai manuşvaluri oxorca masağale”şi p’rizi, “Suna” coxoni filmis na uğut’u rolite Gulsen Tunceris do “İrişen k’ai manuşvaluri k’oçi masağale”şi p’riziti “K’ai 3’anape giğut’as Londoni” coxoni filmite Ali Atayis niçinu.

TEAT'Rİ: MİDASİŞİ QUCEPE

 

Noğanurobapeşi şkaguri, ist’orias iptineri ç’ara, iptineri geç’areli, iptineri ç’areli huk’uk’işi k’aidepe, iptineri musik’aşi alet’i, iptineri gurami mapa do legenda steri dido ondişi iptinerot na iz’irinu sva ren Anatolia. Mu xeleba rendo, entepek na ok’oikipan dido beciti k’ult’uruli ar anderi miğunan. Mcveşoraşen genomskide ar k’ult’uruli anderi, na axvenen k’onarite ok’oxtinoboni do vizualuri xampobas doloxe na meçasunon, berepe umekaçinute, entepe k’ala dido ondepe ok’oltalute am k’oroba ağani tasepeşa na naçinasunon p’iesi ren “Midasişi qucepe”. Maç’are: Gungor Dilmen; Maktale: Umut Toprak; Manuşvalepe: Şirin Toprak, Ozgur Keçeci; Dek’orişi masimadale: Sertel Çetiner; Dolokunuşi masimadale: Gazal Erten; Teşi masimadale: Mehmet Yaşayan; Dansişi me3’opxa: Koray Ural; Dramat’urgi: Şirin Aktemur Toprak; Sahneşi umçane: Serpil Kiliç; Teşi maktale: G. Ahmet Gokdemir; Suflozi: Ş. Belgin Ulusoy; Masağalepe: A. Volkan Çetinkaya, Ozgur Keçeci, Murat Ozben, H. Ebru Gulerarslan, Ahmet Çokmez, Ozgur Baş, Çağatay Çiftçi, Revşan Genç.

3'URAK'OBAŞİ ÇETE KOGOŞİBĞİNU

 

K’era mutepeşişk’elen elit’k’oçinu P.A. do D.B. doskides omralobaşoxoris. Jur ağanmordale k’ulanik imt’es na skidut’es omrolobaşoxorişen jur tuta 3’oxle. İptineri dğalepes, cebes na uğut’es ar-jur oşi lirate goiles barepes Taksimis. Geç’areli dvaçodesşi, P.A.-k oxandus kogeoç’k’u ar t’ekst’iluri atolyes, Esenyurtis. Xveneri idiaşi tolite, artneri atolyes na ixandept’u 25 3’aneri Mine O.-k, omralobaşoxorişen imt’es na iguru P.A. k’ala muşi manebre D.B.-s manebroba o3’iru do gun3’k’u entepes oxori muşişi nek’na. Mp’olişi noğaluri jandarma sardalobaşi ek’ibepek op’era3ia qves Mine O.-şi oxorişa Esenyurtis, golaxtimeri dolonis, nark’ot’ik’i na gamiçinen do 3’urak’oba na ixvenenşi ixbarite. P’olisepek nek’na get’axesşi, P.A. do D.B. nark’ot’ik’işi magamaçamale ren ya na itkven İbrahim Y. do Vedat S. k’ala ar oncires koiz’iru. Oxoris xveneri goşogoras, otxo pak’et’i, İbrahim Y. do Vedat S.-şi oxorepesti 98 pak’et’i 50-oni gramoni esrari k’ala uruxsatoni silaxi iç’opinu. Nark’ot’ik’işi magamaçamaloba do berepe moğerdinobaşi k’abaxat’epete Buyukçekmeceşi adliyes maxkemeşa meiqoneri Mine O., İbrahim Y. do Vedat S. okaçute mendiçkvinu xapisxanaşa. Masaveşi k’ararite ok’ont’rolinuşa mendaçkvineri P.A. do D.B. bozo na va rt’u oxoi3’onu. Ç’it’a k’ulanepe xolo konişkvinu omralobaşoxorişa.

 

XALK'İŞSİMADAŞİ OZİMOBA K'İP'RİSİS

K’ip’risuri Urumepek kogeoç’k’es oktirus K’ip’risuri Turkepe şeni negat’iuri osimadu, Tasos Papadopulosisi p’olit’ik’a kogeijilu şk’ule. Çodina xveneri xalk’işsimadaşi ozimobaşi tolite, Urumi xalk’işi oşişen 85-k k’abuli ikips K’ip’risuri Turkepe k’ala arto oskedinu, uoşkurinoba ixor3elinas na. Go3’os xveneri ank’et’is am nispet’i rt’u oşis 63. Urumi Politis coxoni gazetak gamoçkvu Noverna consulting and resarch coxoni k’omp’aniak 18-30 igrik’aşi tarixepes, 500 şurişi ok’atute na qu ank’et’işi çodina. Gazetaşi tolite, ank’et’is k’itxeri k’itxvapes işart’inu “ge3’k’umoba do uoşkurinoba mtelot ixor3elinaşi” yado. “Uoşkurinoba mtelot ok’idu”şi şart’ite Urumepes otku unonan k’un3’ulaşen mtelot Turkuli malimeşi oxtimu do Turkiaşi garant’orobaş oçodinu.

 

Ank’et’işi tolite, K’ip’risişi p’roblema gein3’k’uminuşi xalis, Urumi ağanmebargalepeşen namtinepek k’ai tolite o3’k’en tazminat’i ezdimus, mcveşi mulki mutepeşişa goiktu var. Ank’et’is na ak’atupeşi doloxe tazminat’is “ho” na tkupeşi nispet’i oşis 46; “var” na tkupeşi nispet’iti oşis 39 ren. “K’ip’risişi p’roblema ge3’k’umus, tkvanda endişe na goğodapan ar xali koreni”şi k’itxa ik’itxinu ank’et’is. Am k’itxas “ho” itkvinu oşişen 47 nispet’ite. “Ho” na tkupe şeni irişen didi endişeşi odudeti ren k’un3’ulas na skidasunon Turkiaş cinconi Olande K’ip’risiş Turkuli Resp’ublik’aşi dobadonarepe.

2003 do 2007-sti xveneri ank’et’is na niçinu coğabepe aşo ren:
1. K’era tkvanişen ar mitxanişi K’ip’risuri ar Turki k’ala ok’ocağu k’abuli ikipti? 2003: oşis 24; 2007: oşis 11 do 2008: oşis 31.
2. K’ip’risuri Turkepe k’ala artneri svas oxandu k’abuli ikipti? 2003: oşis 82; 2007: oşis 63 do 2008: oşis 85.
3. Ok’ont’aleri noğa/oput’epes oskidu k’abuli ikipti? 2003: oşis 74; 2007: oşis 63 do 2008: oşis 83.
4. Olande K’ip’risuri Turkuli oktalaş tude oskidu k’abuli ikipti? 2003: oşis 13; 2007: oşis 5 do 2008: oşis 21.
5. K’ip’risuri Turki mance k’ala ixandepti? 2003: var ik’itxinu. 2007: oşis 28 do 2008: oşis 47.
6. Turkepe k’ala artneri dogurales bere tkvaniş oxtimuşa gza meçapti? 2003: var ik’itxinu 2007: oşis 54 do 2008: oşis 88.
7. K’ip’risuri Turkepe k’ala artneri oxoktinobaşi svalepeşa ulurti? 2003: oşis 72; 2007: oşis 62 do 2008: oşis 82.

CHE DOBADONA MUŞİŞA KOGOİKTU

 

Che na dibadu noğa Rosarioşi meydanis na ik’idasen 4 met’re ginz’enobas do sumi t’oni monk’anobas devi heykeli, iptinerot didinoğa Bunenos Airesişi kuçapes goingzalinu. Heykeliş Buenos Airesişi t’uri diçodu gedgineri kvas, namuk na ren Buenos Airesişi simboli. P’roekt’is mxuci na meçu Ernesto Che Guevaraşi muzeumiş direkt’ori Eladio Gonzalesik çodinas, medi3inuri dogurale na ik’itxu, ağanmordaloba muşişi hulyapeşa oxormancoba na qveret’u noğak xolo z’irops muşi oxtimu-ya tku. Bronzişi heykeli, Cheşi 3’anoba mbuloras, maotxoneçani dobadonaş dğaşen ar-jur dğaş 3’oxle Rosarios k’aide muşis geidgiu.

SUMİ K'AT'İ ÇKVA ZİFİRİ UĞUN

 

Doğuş universit’eşi manuşvale do3ent’i dr. Asli Çarkoğlu do Erdem Pulcuk anşi tutaş morgvalis na qves goşogorak gamognapu ar mtinoba. Z’igaraşi pak’et’epes noç’areli nik’ot’ini, k’arbonmonok’sit’i do zifirişi nispet’epete goşagorineri z’igarapes na uğun nispet’işi şkas mtelot sumi k’at’i çkvaneroba iz’irinu. Z’igaraşi pak’et’epes noç’areli ğurz’ulişi nispet’epe tapala o3’iruk 35 milioni z’igaraşi t’iryak’i na skidun Turkias, ağani ar cansağobaşi sk’andali çkva ognapinu.

FİLMİ: "…Şİ BEREPE"

 

Malimuri darbe şk’uleni vaxti ren. Na igoren ar çili-komoci menyaş gale oxtimu gonk’vatupan. Omt’inuş 3’oxle bere mutepeşi obargu şeni, uoşkurinoboni ar sotxani gorupan. İrişen uoşkurinoboni sva ren Mehtap nanaşi berepuna. Mara entepes na var uçkinan ar mutxani koren: bere mutepeşi na dobarges svaşi mance ren mcveşi ar 3’urak’a. Mehtapik gon3’k’eret’u ar berepuna, na ixandeps 3’urak’apeşi berepe şeni. Çili-komocik menyaş gale imt’es şk’ule, bere mutepeşi ezdas yado İt’alianuri k’ulani Turkiaşa mendoçkumernan. Murenki dulya var içoden entepes na unonan steri…

Maktale: Murat Saraçoğlu; Oz’iramuşi maktale: Cengiz Uzun; Musik’a: Kiraç; Maxvene: Selay Tozkoparan Oğuz; Senario: Sirri Sureyya Onder; Masağalepe: Altan Erkekli, Ozgu Namal, Şevket Çoruh, Demet Akbağ, Mahir İpek, İpek Tuzcuoğlu, Sarp Apak, Gokhan Atalay, Sezin Akbaşoğullari; Ginz’enoba: 120 dek’ik’e; Oz’iramuşi tariği: 16 pukrik’a 2008; Nena muşi: Turkuli

COĞORİS GURİŞİ PİLİ DOLİDVİNU

 

Daily Mail coxoni gazetaş ambarişi tolite, Missourişi vet’erinerobaşi doguralek gurişi zabunoba na uğut’u xuti 3’aneri çik’olat’aşi peroni Labrador cinsoni Mollyis gurişi pili doludvu. 3’una Mollyis op’era3iate pili dolodvus, guris na uğut’u p’roblema na iz’iru şk’ule k’arari niçinu. Mollyişi mancepe Allen do Alicia Brovnik meo3xvu, 2 şilya 500 Amerik’uri dolari k’onari na ren op’era3ia do muşi majura masrafepe, lok’aluri ar gazetas gamiçkvineri “Mollyis gurişi pili dvaç’irs” yado ambarite entepes niçineri şvelapete. Oxori muşişa na goiktu Mollyik ar-jur tutaş doloxe naqonasunon mcveşi dulya muşişa. Edo K-9 goşogoru do moşletinuşi brigadis cansağobaşi xalk’işa gurişarot mxuci na meçaps Brovnişi k’erak. Dido energiuri na rt’u Mollyi golaxtimeri tutas arşvacis uxonaroni iquşi do şuri moşvacinuşi derdi zduşi zabunoba muşi oxoi3’oneret’u.

İRİŞEN 3'ANERİ COĞORİ

 

Gazeta Daily Mailik, Labrador cinsoni Bela şeni a3’işakis irişen 3’aneri coğori ren yado ç’aru. Mara 76 3’aneri mance muşi David Richardsonik ma-ya ep’çopi Bela-ya 1982 3’anas-ya, sumi 3’aneri rt’uşi-ya, xes sureti na var miğun şeni-ya ispat’i var maxvenen-ya. Golaxtimeri dolonis dido na izabunu do na var agzalu şeni Bella kodonciras, mtini gi3’vat na, doqvilas yado vet’erinerişen randevu ep’ç’opi-ya. Murenki var maxvenu do randevu mebjili-ya tku Richardsonik. Livadis na vuntxori sapuleti kevopşi xolo let’ate-ya. K’ap’ulas goviktişi, Bela rt’u otxo k’uçxes jin do igzalt’u-ya. Edo k’ap’et’i rt’u-ya. A3’i k’ai ren-ya. Mitam domsincu-ya tku. Ofi3ialuri ç’arapes na iz’iren irişen mcveşuri coğori rt’u Avust’ralias 1939 3’anas 39 3’aneri do 5 tuteri rt’uşi na ğuru cogişi coğori Blueyi. İrişen mcveşurot Guinnessişi rek’ordepeşi svaras amaxtimeri coğoriti rt’u Amerik’aşi Ok’ont’aleri Oxen3alepes 2003 3’anas 28 3’aneri na ğuru Beagleşi cinsoni Butch.

P'ARKİNSONİŞİ MAAMBAREPE

 

The marmara ot’elis, k’onferan3ias na gamağarğalu p’rofesori Haletlik, p’arkinsonişi zabunobak k’oçis k’ank’ala ek’onudginaps-ya, k’ank’alaşi dork’inobas nusebebups-ya do aşopete otirtinu do ogzaluşi ok’oxvobaşa gza meçaps-ya tku do aşo noqonu: “K’ank’alaşi semp’t’omepe ik’aen mara p’arkinsonişi zabunepe renan dep’resifi generalurot. Na tirtins zabunepes, p’arkinsoni irden umosi tamot. Zabunoba ren oşişen 15 nispet’ite genet’ik’uri fakt’orepete yeçkindineri. K’ank’alaş şkaguronişi gale onç’onobape muşi ak’aen meç’irelot. Am onç’onobape hip’ertansioni, guri do kunişi zabunobape, ink’ibazoba, t’u3anoba do qinobaşa unoxondinoba, obsesiuri seksi, dido upi geçamu, dğas ncironi goxtimu do seris unciru. Amuş met’a k’umarişi gegaperobati ren p’arkinsonişi maambare.” P’rofesori Halletik p’arkinsonişi zabunobas dvaç’irs ç’amişi şvela-ya, 3’oxle do ok’uleti-ya op’era3iuri gzalepeti dvaç’irs-ya tku. P’rofesori Halletik eroini na ixmars ağanmordalepesti risk’i uğunan p’arkinsonişi zabunobaş-ya tku.

ABXAZİAŞİ AĞANİ MO3'QVAŞ P'LANİ İ3'OPXİNEN

 

Gazeta Kommersantişi tolite, Abxaziaşi ağani mo3’qvaş p’lanik, Margali multecepeş irot Abxaziaşi Gali do Oçamçireşi k’ortapeşa uk’uniktinu noğiraps. P’lanişi tolite, am k’ortas na geşaxenan Rusepeşi mo3’qvaş askerepe gamaxtasunon do k’ortaşi emniet’i Okortura do Abxaziaşi p’olisepek artot oxor3elasunon. K’odorişi ğaliş olande k’ele mtelot Rusiaşi k’ont’rolişa nişkvinasunon. Okorturakti K’odorişi ğaliş olande k’ele Kortu multecepeş uk’uniktinuşi ok’vandu naşkvasunon. Abxaziaşi ağani mo3’qvaş p’lanişi det’ayepeşi tolite Tbilisik, Rusiaşi k’ap’it’aliş Abxaziaşa moğinuşa var nodgitasunon. Edo xolo Tbilisis, Rusiaşi Federasionişen formalit’ot rt’astina Abxazia do omjore Osetia k’ala p’icdop’ic ok’ont’akt’uş k’ararişi mejilu unon. Gazeta Kommersantişi tolite, p’lanis uğun Abxaziaş huk’uk’uri st’at’uş ogarant’inu do Okorturaş doloxe dido mçire hak’epeş meçamu. Mara p’rakt’ik’urot K’odorişi olande k’ele am p’laniş doloxe var t’asunon.

EK'LESİAPE MEÇETİ NİKTEN

 

Belçik’aşi majurani didi noğa Anversis, cemaat’i muşi na im3ikanu şeni, o3’k’omiloba do tamiroba şeni, geç’areli na var az’iren ek’lesiapeşi meçetişa noktinu varna çkvadoçkva noğirapete oxmarinu ip’lanen. Anversişi k’ult’ura, t’urizmi do religiuri monument’epeşa coğabinameçaps, Krist’ian demok’rat’i belediyeş manuşvale reisi Philip Heylenik, De Morgen coxoni gazetas na meçu oxo3’onapas, noğas na geladgin 80 ek’lesiaşen didopes var uğun dobağine cemaat’i-ya do namtinepes uqonun xvala 20 şuri ar dolonis-yado ognapinu. “Muşeni var mepçat namtini ek’lesiape Muslimanepeşi oxmarinus” yado na k’itxu Heylenik, Anvarsis nak’onoba muşi şurşurisobas na imağalen Muslimanepeşi dvaç’irobas gza na meçasen didi meçetepe na varenobasti no3’iru. An3’os noğaşi doloxe na geladgin ek’lesiape na moik’itxasunon do entepeşi p’ap’azepe k’ala na ok’oiğarğalasunon na oxo3’onapu Heylenik ek’lesiapeşi envant’eri o3’opxu diçodaşi, ek’lesiape meçetot varna çkva noğirapete oxmaru şeni tolite iz’irasen gzalepe na o3’iarasunonşi ambari meçu.

T'URİST'EPEŞA MAFİAŞİ T'URİ

 

Brezilias, onç’eloni t’urist’epes nark’ot’ik’uri mafia k’ala ok’oçinuşa gza meçamu şeni t’urepe 3’opxeri na rt’u oxoi3’onu. Noğaşi umuteli raionepe na nok’itxupan t’urist’epes silaxoni nark’ot’ik’uri abrak’epe k’ala ok’oçinuşa gza niçinen yado şigneri idiapeşi sebebite noğa Rio de Janeiroşi p’olisik goşogorus geoç’k’asunon. Breziliaşi p’olisis oxo3’onu unon, am goşogorak t’urist’epeşi skidalapes zarari meçaseni varna var meçaseni yado. P’olisik t’urist’uri gzaloba na 3’opxups k’omp’ania do t’urişi p’olit’ik’asti ek’agorups. Brezilialuri t’urist’uri rexberepek 3’opxupan t’urepe Rio de Janeiros, skidalaşi na var iz’iren nunk’u t’urist’epeşa o3’iru şeni. Brezilias, ar milyonişen met’a umuteli k’oçi skidun Rioşi gomorgvas goşabğeri varoşepes. Oşkurinoni nark’ot’ik’uri abrak’epek oktalapan namtini varoşepe didopete. Majura varoşepeti mok’itxuşa moxva ren yado içkinen. Folha de Sao Paulo coxoni gazetakti na gamoçkvu ar ambarite ognapu, ar k’omp’aniak gza meçaps silaxoni malime coxoni mitxanepe k’ala ok’oçinusti yado. Gazetak noç’aru ambari muşis, nark’ot’ik’uri mafiaşi mak’aturepek t’urist’epe k’ala ok’oiğarğalnan yadoti. Gazetak mendoçku ar maambare muşi am oşkurinoni varoşepeşen ar terişa t’urist’ot. Maambare ok’oiçinu silaxoni ar k’oçi k’ala, am t’uris. Am k’oçişi tkvalate, raionis nark’ot’ik’uri t’rafiği na oktalaps ar grup’işi k’oçi na ren aya adami xapisxanas molaxuneri rt’eren 9 3’anaşi morgvalis. Am silaxoni k’oçik, muşi k’ala na rt’u maambare do t’urist’epes aşo tkveren: “İrişen didi endişe çkimi ren p’olisi do rak’ibi abrak’epe.” Avt’omat’ik’uri silaxoni ar mitxanikti oxo3’onapu t’urist’epes, muç’oşi ixandeps 12 saat’oni vardiyapete do ar dolonis 180 Amerik’uri dolari na mogaps.

19 3'ANERİ P'ROFESORİ!

 

Ok’itxu do oç’aru vit tuteri rt’uşi na iguru, Amerik’aşi Ok’ant’aleri Oxan3alepeşi dobadonari Alia Saburik notamamu universit’e vit 3’aneri rt’uşi. Alia Saburik dokt’ora muşi notamamuşiti, vitootxo 3’aneri rt’u. Omjore K’oreas, K’onk’uk’u universit’es xolos ar vakit’is p’rofesori unvani muşite dersepe meçamus geoç’k’asunon. A3’i vitoçxoro 3’aneri na ren Alia Saburik vit 3’aneri rt’uşi notamamu Stony Brooki universit’e. Alia Saburiş ekole Guinness rek’ordepeşi svaras na amaxtu irişen ağanmordale p’rofesori, çinoberi mafizik’e İsaac Nevtonişi mamgure Colin Maclaurini rt’u. Omjore K’oreas dersi meçamus na geoç’k’asunon Alia Saburis var uçkin K’orealuri nena a3’i. Alia Saburik, matematik’a do musik’aşi nena miçkin do aya gamantanu şeni domibağun ya tku.

AĞANİ ÇERİBAŞİ 3XUNES

 

Maxale Menzilahiris xveneri çeribaşobaşi 3xunas kogeoç’k’u, arteri namzet’i na rt’u Fikri Ocaki, maxaleşi k’axvexanas ar orz’os dodgitinute na qu ğarğalate. Romani dobadonarepes na nucoxu do na qvasen dulyape na oxo3’onapu Çeribaşobaşi namzet’i Fikri Ocakik, 18 3’anaşen doni çeribaşoba na ikipt’u Mehmet Ali Korukluk, k’ai var domitemsilnan-ya tku do aşo noqonu, “Mcveşi çeribaşi çkinik var domitemsiles k’aixeşa do 3xuna oxvenu gevonk’vatit. Mati tkvani omxvacute arteri namzet’i viqvi do vognapi çkimi çeribaşoba. Na momçit mxuci şeni didi mardi gi3’umert.” Ağani çeribaşik na qu ğarğala şk’ule, 3xunaşi speros na ok’oibğes Romani dobadonarepek Fikri Ocaki mok’idute goiles maxales. Ok’uleti artot davuli do zurna k’ala korbaşi dansite ixeles Romani dobadonarepek serişi yano saat’epeşakis.

 

1 Pukrik’a 1945: Germaniaş nazi p’rop’agandaşi naziri Joseph Goebbelsik muşi oxorca do anşi bere oğurinu do ti muşi niqvilu Sovieturi armiapek Berlinişa amaxtesşi.
2 Pukrik’a 1933: Nazi go3’oncğoneri Adolf Hitlerik numemnunu sendik’ape Germanias.
3 Pukrik’a 1979: Margaret Thatcherik iqu İnglandiaşi iptineri dudnaziri.
4 Pukrik’a 1929: İnglandiaşi sendik’apeş artobaşi oç’andute Brit’aniaş ist’oriaşi iptineri generaluri grevi kogeoç’k’u. Generaluri grevi naqonu çxoro dğaşi morgvalis.
5 Pukrik’a 1956: Ece Ozbayrak kianaşi rek’ordi qu 735 geçamute 10. dakt’ilografiaşi şamp’ionobas.
6 Pukrik’a 1990: İptineri muşeuri t’eleviziaşi arxi na ren Star 1-k kogeoç’k’u p’rogramoni ç’andinas.
7 Pukrik’a 1973: Noğa Muşişi dep’ut’at’i Nermin Çiftçik i3xunu p’arlament’oşi maartani oxorca dudmaxvencişi manuşvale.
8 Pukrik’a 1984: Maxeşnoxvene Rahmi Saltukis sumi tutaşi ceza niçinu k’on3ert’işi list’eşen gale birapape na ibiru şeni.
9 Pukrik’a 1958: Universit’eşi mamgurepek na me3’opxasunt’es “flort’i” temaloni p’anelişa Mp’olişi ovalobak gza var meçu.
10 Pukrik’a 1970: Universit’eşi mamgurepe rt’es Mp’oliş Sultanahmetişi meydanis. Ağanmordalepes mit’ingis unt’es muşeuri doguralepeşi oxen3aluru.
11 Pukrik’a 1985: Dandara gamaxtu Birmingham City k’ala Leeds Unitedişi şkas na isterinu maçis; 40 şuri doğuru, 150 şuri iyaralinu.
12 Pukrik’a 1978: Ank’aras çarçi Yiba diç’vu. 49 şuri doğuru, 100-şen met’a şuri iyaralinu.
13 Pukrik’a 1981: Ağcak p’ap’a 2. Johannes Paulusi nuyaralu k’urşumi ostolute Romas.
14 Pukrik’a 1955: Sovyetyari Artoba do yulva Avrop’aşi so3ialist’uri dobadonapek coxoşç’ara gedves ağani malimuri aliansobaşa gza na meçapt’u Varşovaşi akt’is.
15 Pukrik’a 1953: İstinyeşi tersanes xveneri Bostanci do Caddebostan coxoni gemepe zoğaşa geinç’inu 3eremoniate.
16 Pukrik’a 1961: Teat’rişi maxeşnoxvene Cuneyt Gokçeri idu Mosk’vaşa Kral Learişi roli osağu şeni.
17 Pukrik’a 1976: Batman do Malatyas, petrol-işişi mak’ature xuti şilya madulye grevis kogeoç’k’u.
18 Pukrik’a 1987: Mp’olis zoğaluri avt’obusepek oxandus kogeoç’k’u Bostanci- Kabataşişi şkas.
19 Pukrik’a 1940: Mp’oliş Dolmabahçeşi st’adiumuşi temelis kva dolidvinu.
20 Pukrik’a 1971: Turkuli maindust’repe do dulyaşk’oçepeşi k’erk’ela (Tusiad) geidginu.
21 Pukrik’a 1994: Xacobas şeyt’anis kva ostoluş 3eremoniaşi vakt’is izdixami yeçkindu: Şkviti Turkot 185 xaci doğuru.
22 Pukrik’a 1950: Celal Bayar iqu Turkiaşi Resp’ublik’aş masumani p’rezident’i.
23 Pukrik’a 1983: “Ğarapete Nazim Hikmeti” coxoni svarate k’omunizmaşi p’rop’aganda qvesşi idiate Mujdat Gezen do Savaş Dinçel iç’opines.
24 Pukrik’a 1961: İmralişi k’un3’ulas jur şilya molaxunerepe na skidut’es xapisxanas na yeçkindu tiezdoba niskirinu.
25 Pukrik’a 1989: Mihail Gorbaçovi iqu p’rezident’i Sovyetyari 3osialist’uri Resp’ublik’apeşi Artobaşa.
26 Pukrik’a 1982: Yilmaz Guneyik na ç’aru do Şerif Gorenik na noktalu “Gza” coxoni filmik kok’oirtu didi p’rizi Costa Gavrasişi “Gondineri” coxoni filmi k’ala Cannesiş filmişi fest’ivalis.
27 Pukrik’a 1962: Çekmeces guin3’k’u nuk’leeri goşogoraşi şkaguri.
28 Pukrik’a 1959: Amerik’aşi Ok’ant’aleri Oxen3alepeşk’elen fezaşa mendaçkveri jur maimuni goiktu kianaşa k’ap’et’ot.
29 Pukrik’a 1963: Yulva Pakistanis na yeçkindu zifozis 10 şilya şuri doğuru.
30 Pukrik’a 1990: Sovyetyari 3osialist’uri Resp’ublik’apeş Artobaşi go3’oncğoneri Mihail Gorbaçovi idu Vaşingt’onişa, Germaniaşi tema ok’oğarğalu şeni.
31 Pukrik’a 1969: Çinoberi sop’rano Maria Callas “Medea” coxoni filmiş eşiğu şeni Turkiaşa komoxtu. Filmişi maktale rt’u Pier Paolo Pasolini.

"ARTOBA ÇKİNİ VOK'AP'ET'İNATEN"

Prot’ok’olişi tolite, Ortodoksuri majura ek’lesiape mok’itxu şeni dudp’isk’oposi majurani İeronimosis dvaç’irs 3’oxle mokit’xu ek’umenuri P’at’rik’i. P’at’rik’i Bartholomeosik nuk’abulu dudp’isk’oposi majurani İeronimosi p’at’rik’xanaşi t’axturi salonis. P’at’rik’xanaşi avt’orit’epek na meçu çkinapaşi tolite; ok’otkvalobas, İeronimosik Hristodulosişi xe3alas jur ek’lesiaşi şkas skideri gonk’idobaşa arçkva gza var mepçaten-ya tku. Hristodulosik, p’at’rik’xanaşk’elen 1928-s Grek’iaşi ek’lesiaşa emanetot niçineri olande Grek’ia steri namtini t’erit’oriapeşi religiuri oktaloba meçamu ek’uk’tuşi do p’at’rik’xanaşa umeqonute am ek’lesiapeşa reliagiaşk’oçi na mendoçku şeni, jur ek’lesiak ok’ok’idinus kogeoç’k’eret’u. Bartholomeosik mek’vateret’u artikartisoba Grek’iaşi ek’lesia k’ala ar ora şeniti.

 

Ok’otkvalobas, am ambariti kogoşinu do, “Ocerapu minon, ma do çkini ek’lesiaşi met’rop’olit’epe, xvala oktalurot jur çkvaneri na ren ek’lesiape çkinişi şurieri uğarot artoba do artikartisobas k’arta k’eleşen mxuci meçamu do omağalu şeni vixandaten” ya tku İeronimosik. P’at’rik’i Bartholomeosik, “Macerepeşi şkas qoropaşi artikartisoba xvalot religiuri ar geçinadva var artneri oras çkini noğirati ren” ya tku. Mok’itxas, jur k’ele şeniti ağani ar p’eriodi na geoç’k’u ignapinu. Fenerişi p’at’rik’xana k’ala xe3aluri ok’ok’idinus na geoç’k’u do Turkiaşa medginerobate na içkinen, Hristodulosişi t’avris çkar k’ai na var o3’k’ert’u İeronimosişi p’at’rik’xana k’ala artikartisoba xvala jur ek’lesia şeni var Turko-Grek’o artikartisobasti p’ozit’iuri mxuci meçasen yado ç’areret’u Grek’iaşi p’resak.

OĞODALONİ 1 PUKRİK'A

 

1 pukrik’aş oxvamobapeşi oras iptineri ambari yeçkindu Şişlis, ondğeneri orapes. P’olisi do demonst’rat’orepeşi şkas yeçkinderi k’abğaşi morgvalis, p’olisik ge3’k’aru demonst’rat’orepe. Emuşk’ule demonst’rat’orepek kogeoç’k’es omt’inuşa ç’it’a kuçapes. Edo demonst’rat’ori ar oxorca komelu. Am oxorcak mutu uçkineri svas gelacant’uşi, 3’oxle namtini p’olisepek geçes emus lastik’işi bigate. Ok’uleti k’uçxete geiçini mpuleri p’olisepeşk’elen dudi muşis. Majura ambariti yeçkindu Taksimis. T’urist’i ar k’oçi-oxorcak am ambarepeşi oras, ekol-akole gulut’esşi, ibaxines mask’ete mpuleri p’olisepeşk’elen.

 

ÇİNİS MEK'ARBERİ NOĞA
Çinis, ofi3ialuri k’ore3xalaşi tolite, 32 şilya k’oçişi şuri na noskirinu 7,9 didinoboni k’ank’alaşi dğaşakis, 10 şilya k’oçi skidut’u noğa Yingksius. Mara am noğa geijilu xarit’aşen. Muşendo, Yingksiuk geladgit’u mtelot k’ank’alaşi şkaguronuri odudes. Ar-jur saniyeşi doloxe çkar mutu var doskidu artikartişi jin. Noğas na golulun ğalişi jin na geladgit’u xinci kodilixvu maartani k’ank’alate. Binape dilixvu. Çkat mutu var doskidu dgineri. 8 şilya şuri nik’arbu ar-jur saniyeşi doloxe. Genomskide 2 şilya k’onari Yingksiunuriti nik’arbes oxori mutepeşite do entepeşi qoropelepe k’ala ar-jur saniye şk’ule. T’erit’oria kogamiçodu. Didi k’ank’alaşi şkaguronuri odude na rt’u noğaşen genomskidepe ren xvala ar enk’azi. Do a3’i noğaşi coxoti nijilasen xarit’aşen.

GONDİNERİ NOĞAŞİ ŞİNAXA
Olande Amerik’as, andğaşen 800 3’ana 3’oxle na geladgit’u noğa Cahokia arşvacis kogondunu. Mitis var açkinu am noğas muepe na iqu do muç’oti na gondunu, oş3’anurepeşi morgvalis. UNESCO-şi mxuci meçamute xveneri ontxorobas, noğa Cahokias muperi ar k’ult’ura na skidu art-art mjoraşi teşa gamulun. Mavitojurani oş3’anuras Cahokias na skidut’u şurepeşi nak’onoba em vaxtis Londonis na skidut’u şurepeşi nak’onobaşen dido rt’u. 40 şilya nak’onoba na uğut’u Cahokias, oxorepe ixvenet’u kili do pi3arite do 120 p’iramidi geladgit’u noğas em vaxtis.

GERMANİAS NAMUSİŞİ QVİLOBA
Germanias morderi Afganistani cinconi 23 3’aneri Ahmet O., andğanerdğas 16 3’aneri na rt’u da muşi Murseli xamite oğurinu kuçaşi oşkas, muşi namusi nolebu yado. Murenki Germaniaşi mediak da muşi na noqvilu Ahmet O.şi skidalaş jin k’aixeşa ixandu, “namusişi qviloba” şk’ule. Ahmetik 3’urak’ape k’ala dido keifi na ikipt’u do zarxoşi iqvaşakis, alk’oli na şupt’u do udodginu k’abğoni dulyapeşa na ak’atet’u oxoi3’onu. Afganistanuri Ahmetişi k’abaxat’epete yopşa dulyapek 2001 3’anaşakis itariğen. Germanuri p’olisik eç’opu Ahmeti maxiralobaşi k’abaxat’ite 2001 3’anas. Germanuri Bild coxoni gazetaş ambarişi tolite, Ahmet O.-k ovro fara k’anonepeşa medgineri iqu. Afganistanuri ağanmordalek xvala anşi fara oyaralinuşi k’abaxat’ite k’arağolepeşk’elen iç’opinu. Almanuri k’anonepek “namusişi qvilobape”s çorçuri sebebite na var o3’k’en şeni, 23 3’aneri k’oçi, mtel skida muşiş morgvalis xapisis molaxunerobaşi cezate imaxkeminasunon yado nişvenen.

ERK'İNAŞ PURPONİ OXORCA
Amerik’aşi Ok’ont’aleri Oxen3alepes nanç’inerot 60 3’anaşen doni “erk’inaşi purpu”ş doloxe na skidurt’u ar oxorca doğuru, elek’trik’i nink’iluşi. 61 3’aneri Dianne Odellis aqu k’vavilişi zabunoba 3umi 3’aneri rt’uşi, em oraşen doni, purpupe muşis oxandus gza meçaps jur met’re ginz’enobas ar erk’inaşi t’ubiş doloxe skidurt’u, xvalot dudi muşi galot. Odellis na o3’k’ert’u k’era muşişi mak’aturepes var axandines generat’ori, elek’trik’i nink’iluşi. Aşopete doğuru dudmandi Odelli. Odelli erk’inaş purpuşi doloxe na rt’u vakit’is liseşi dip’loma ezdu şk’ule, universit’eşi dersepe ezderet’u do berepe şeniti ar svara ç’areret’u. Erk’inaşi purpu iptinerot 1928-s oxmarinus geiç’k’inu. Andğaneri kianas, dğas nak’o k’oçi erk’inaşi purpu ixmars, var içkinen. Mara Odelli rt’u ar mitxani, namuk na ixmaru am ap’arat’i irişen ginz’ot.

346 K'İLOMET'RONİ UTİ GEÇAMU
Elek’t’rik’oni oxorişi eşyape na omralaps ar k’omp’aniak na oxvenapu goşogoraş çodinaşi tolite, ar oxorcak skidala muşiş morgvalis uti na geçaps dolokunepes do emusteri eşyapes nanç’inerot 346 k’ilomet’re ginz’enoba uğun. Ar oxorcak ar 3’anas nanç’inerot anşi k’ilomet’re k’umaşis uti geçaps. Edo oxovo3’onapt, 3’anaşi ar dğa (24 saat’i) mek’ilaps uti geçamute. K’oçepekti skidala mutepeşiş morgvalis nanç’inerot 117 k’ilomet’re ginz’enobas uti geçapan. Emuşen met’a, goşogoras na ak’atu k’oçepeşi oşişen 45-k mitxanik, arçkva mo ak’vandan yado çkineri p’at’i uti na geçes kognapu. K’oçepeşi oşişen 25-k dolokunu mutepeşis nana mutepeşik uti na geçapanti koxo3’onapes. Goşogoras na ak’atu xalk’i didopete uti geçamu şeni irişen k’ai vaxti mjaçxaşi ondğeşk’ule na rt’uti gamamognapes. Na ak’atupeşi oşişen 25-k, uti geçamu entepe na noraxat’eps; oşişen 20-k uti geçamu entepe k’eraşi derdişen omendranu şeni fursat’i na rt’u dotkves.

DA MUŞİ KORBA MUŞİS TİREREN
Grek’ias, çxoro 3’aneri ar k’ulanik, nanaşi raximis rt’uşi, na ğuru da muşi korba muşis na tiru koxoi3’onu. Noğa Larissas na manz’inu korbaş 3’kunepeşi sebebite ozabunaleşa meqoneri ç’it’a k’ulaniş korbas dudi, toma, tolepe do omurgaşi qvili yeçkinderi anşi sant’imi ginz’enobas ar cenini na uqonut’u oxoi3’onu. Medi3inas umosi m3ikobate na iz’iren do “Fetus in fetu” (ceninişi doloxe cenini) na itkven am dulya, jurşuronobaşi maartani p’eriodis t’qubi k’ulani nanaşi raximis doğuruşi yeçkindu-ya tkves ozabunaleşi sp’e3ialist’epek.

K'AT'U DO MTUGİŞİ OK'OK'İDİNU
Albaniaşi nananoğa T’iranas yeçkindu k’at’u do mtugişi ok’ogentxozobak naşku noğaşi namtini k’ortape uelekt’rik’oni 72 saat’işi morgvalis. Elekt’rik’obaşi k’idalaşen ar umçanek noğaşi nanelekt’rik’uri t’rafos ar k’at’uk na getxozut’u ar mtugik mağala gonk’idobaşi ğaras amaxtimute ğaraşi mek’vatuşa nusebebu-ya tku. Umçanek skindinapeşi noşkeri nokteri leşepeşi suratepe o3’iru do a3’işakis aşo ar mutxa çkar var bz’irit-ya tku.

SİSMİK'URİ SOLAĞANİŞİ T'URİ
Jap’onias rasatxana Matsuşirok na ognapu oxo3’onapaşi tolite, Çinişi Siçuan coxoni k’orta na ok’oxvu dixaşk’ank’alaşi “jindolenuri” solağanepe doloniç’arinu let’aş tude na ixandept’u sismologepeşek’elen 90-oni dek’ikoni jur farate. Magoşogorepeşi tolite, Çinişen Jap’oniaşakis na ulut’u solağanepek P’asifik’aşi ok’ianusi, Amerik’a, At’lasişi ok’ianusi do Afrik’as mek’ilute Asiaşa goiktu. Solağanepek jur kianaş t’uri na qu oğodak mo3’irapan k’ank’alaşi k’ap’et’obaşi didinoba. Jindolenuri sismik’uri solağanepek p’icdop’ici let’aş jindoleşi tudelen ulun.

MANKANA K'ALA SEKSİ QVEREN
“Vanilya” yado coxo gedveri avt’omobili muşi “çkimi k’ulani manebre” yado na moçinapapan Smithişi onç’eloni skidala Channel Five t’eleviziak goşogoru, “mekafili”şi (“maşinamaqoropoba”) jin ar dok’ument’uri filmi yeşiğute. “İrişen elaşvara seksuri 3adala çkimi” 1980-epeşi çinoberi seriali “Havaşi mgeri”s helik’op’t’eri k’ala artot na skidu, na oxo3’onapaps Smithişi irişen beciti “qoropa muşi” ren avt’omobilepe. İptinerot 15 3’aneri rt’uşi ar avt’omobili k’ala na ok’oisteru na oxo3’onapu Smithik “Romantik’i ar mitxani vore-ya. Leksepe vuç’arup çkimi avt’omobilis-ya, birapape vubir emus-ya. Qoropeli çkimi rt’eren steri vuğarğal-ya. “Zabuni” va ren na ognapaps Smithik, var miğun onç’eloba oxorcalepes-ya, bozobiç’iti va vore-ya. Smithik mitis çkar mutu zarari var mepçap-ya tkutina, seksi na qu avt’omobilepeşen didope çkvalepeşi na rt’u nutirafu.

OXORCA TAROS SKİDUT'U
Jap’oniaşi omjores, noğa Fukuokas ar oxorişi taros na skidut’u ucoxineri musafiri iç’opinu p’olisişk’elen. P’olisik na meçu çkinapaşi tolite, 58 3’aneri Tatsuko Horikava coxoni oxorcak t’k’obaşa na amaxtu oxoris na geladgit’u ar taros oskidus kogeoç’k’u oxormanceşen uçkinerot. 57 3’aneri oxormancek gopşit’ilu qiniştaroşen oç’k’omalepeşi gondinobaşen. Edo k’ameraşi sist’ema gedgu oxori muşis. Ucoxineri musafirik gamulut’u, na skidut’u ç’it’a svaşen do raxat’obaten gulut’u oxoris. Murenki iç’opinu k’amerapeşk’elen. P’olisik k’amerapes na z’iru oxorca oxoris koç’opu. Nanç’inerot ar 3’anaşen doni oxoris skidut’u yado na isimadinen uoxoroni oxorcak ç’iç’it’a taroşi doloxe ar oncireti na nobargeret’u koignapinu.

KOGOŞOBĞU GEÇ'ARELİ OPUTXALEŞEN
Endonezialuri ar dulyaşk’oçik majurani svara muşi oçinapu şeni ar oputxaleşen nanç’inerot 11 şilya Amerik’uri dolari kogoşobğu. Organizat’orepek maartani svara muşi dido na gamiçinen maç’are Tung Desem Varingik izni var ezdutina nananoğa Cak’art’aşi p’olisişen p’lani muşi koxor3elu-ya tku.