DUDBUT'K'A

20. OŞ3'ANURAŞİ ARİZALONİ GO3'ONCĞONEREPE

İst’oria, uçkineri ar temas subiek’t’uri meç’iroba muşi çkvaneri speros ompuluşa na ixandeps do ti-muşi ispat’i oxvenu şeni na iboden zabuni go3’oncğonerepeşi p’aşurapeten yepşeri ren. Am ç’eşidi k’oçepeşi subiek’t’uri skidala muşis na omç’ut’es p’aradok’sişi tesirepe, xvala mutepeşi skidalas var, ist’orias dido so3ia do na3iapeşi iqbalis roli aqveren. İst’orias aşo dido misali ç’ars. Go3’oncğonerepeş arxvala subiek’t’uri k’valifik’a3iape şeni beciti renan yado osimadu, ist’oriuli mtinobaşa var namskaven. İst’oriak şahidi na iqu dido go3’oncğoneri, zabuni k’oçepeşen gamaxtimeri ren. Çodinuri oş3’anuras doloxvoni k’arta grup’uri ak’sioniş k’ap’ulas, p’olit’ik’uri p’aranoyaşi tesirepe iz’iren.

P’rofesori Richard Boyatzisik, “Ağani Go3’oncğonerepe” coxoni svara muşis, Ğormotişi coxoten p’qvilup yado iddia na ikips k’oçepe şeni (Yahudi, Krist’iani, Muslimani varna Sihi oqopinuş nuansi var iqven) p’aranoyaşi irişen k’ap’et’iş tesiri na omç’unan k’oçepe ren ya zop’ons. P’rofesori Boyatzisik, çinoberi p’aranoyağepeşi oşkendas Pol Pot, İdi Amin, Stalin, Lenin, Miloseviç steri coxope şinaps. P’aranoyaği na var ren içkinentina k’omunist’epeş oç’opinuşi avi na ikipt’u McCarthyti am k’ategorias na molişinen k’oçepeşen ren.

Adolf Hitleri k’oçinobaşi ist’orias irişen ubalan3ialuri do umeç’voni dik’t’at’orepeşen ar teri rt’u. Arizaloni ar şuriş xali uğut’u. Goparaleri ar na3ia ‘karizmat’ik’uri do hipnot’ize oxvenuşi menceliten gotireret’u, ink’raxi p’aranoiduri maktale iqveret’u. Ti-muşi xalk’is mituri ar k’oçi vore yado ocerapu şeni ixanderen do emuşi anormaloba milyonepe k’onari k’oçepeşi iqbalis tesiri meçeret’u. Artneri p’eriodis na skidu İt’alianuri dik’t’at’ori Mussoliniti, Hitleri steri umeç’voni ar go3’oncğoneri rt’utina, sinema do mediaşi sek’t’oris ak’t’ivi na ren Yahudepeşi lobik, mutepeşa na oğodu p’at’inobapeşi sebebiten Hitleri umosi dido oçinapes.

So3ias go3’oncğoneruli tesirobaş psik’op’at’ologia beciti ren. Şuroni zabunoba na omç’un k’oçepek namtini oras go3’oncğonerobaşa k’onari yalenan do so3iapeşi iqbalis tesiri oğodapan. Kianaşa menk’ileri so3iapes, p’aranoiduri fak’t’orepe umosi dido aqvernan. Psik’ologepeşi toliten, ti-muşi gecgineri oşinu, şiddetoni xali na uğun ar şurişa sebebi meçaps. Eksp’ert’epeşi toliten, andğaneri ndğas Amerik’aluri maktalepek kianaşi çkvaneri svapes na ikipan namtini p’rat’ik’epeti mengaperi ar şurişi xali ren.

George Bushik, ç’k’ua muşiten Amerik’aşi ist’orias irişen dido na giz’i3inen p’rezident’i iqu. Udobağinoba muşi şeni na itkvenpe, Amerik’aş p’rezident’obaşa na var nomskun do am vazife na axvenasen k’onari menceli var uğun yado na itkvenpe Bushis, ti-muşi Amerik’anurepeşa o3’iramuşa nonç’apu. Gecginobaşi derdi aqu. Na isteri k’umari dido paxali aqu. Muşi imaji moşletinapt’uşi Amerik’aşi imaji ok’oxvu. Palestinurepes dixa mutepeşişen na atxozu, sivilepes do berepes bomba na gyot’k’oçu mcveşi dudnaziri Şaroniti am misalepeşi oşkendas molişinen. Saddami ti-muşi na qoropt’u ar narsisti rt’u. Xususi ar k’oçi vore yado isimadept’u. İrişen didi arzu muşi mteli Arabepeşi go3’oncğoneri oqopinu rt’u. Finali muşi p’at’i içodu. Boris Yeltsini ar alk’olik’i rt’u. Na ulurt’u k’arta svas, sokağis çadiri na gon3’k’apapt’u do mok’itxepe muşis ekonaşis na naget’u K’addafişi xaliti mşunan.

K’arta k’ult’uras, k’arta na3ias mundes na yeçkindasen na var içkinen p’aranoiduri fak’t’orepe iqven. Antepes moguşi hirsi, zalimoba, riyakaroba, seksuri anormaloba steri namtini k’valifik’a3iapeti aqven. Nazepeşi oşkendas homoseksuelobaş dido oqopinu amuşi gok’vironi misalepeşen ren. Hitleri xolo gecgineri na var iqu ar maxeşnoxvene rt’u. Hitlerişi ekibişen çinoberi map’olit’ik’e Goebbels (steraş maç’araloba, romani do leksi), Rosenburg (mimaroba do felsefe), Von Schirach (leksi), Funk (musik’a) do Streicher (resimi) ti, xeşnoşvenes gecgineri na var iqveren do hayalepe muşişa na var nanç’işineren k’oçepe rt’u. Am k’oçepes xeşnoxvene do nç’aralobaşa na uğut’es didi unonoba p’olit’ik’aşa na uğut’esşen dido rt’u. Ti-mutepeşiş ispat’i oxvenu entepe çkvaneri speropes fanat’ik’i qu. Peter Viereckik antepe şeni, “Arxvala generalur gecginobaluri k’rit’erepe var mutepeşi xeşnoxvenuri k’rit’erepetenti ucgineri rt’es” ya zop’ons.

İst’orias dido dik’t’at’orepeşi arçkva gok’vironi k’valifik’a3iati, seksuri speros udobağineroba ren. Eksp’ert’epeşi toliten seksuri udobağineroba, o3’irapu çkvaneri speropes do k’ap’et’i xalis na iqven şursağobaşi p’roblemapeşi maartani ren. Oxorcaşa seksuri udobağineroba k’oçi şeni dido oncğoroni do ompuloni irişen beciti gecginu ren. Oxorcaluri seksobaş gyocginuşi maartani fak’t’ori, k’oçişi oxorcaşa fiziologiuri umenceloba ren. K’oçik fiziologiuri menceli muşiten oxorcas var gyacginaşi psik’ologiurot tahakkumi oğodu 3xunups. Oncires na var ixvenen avt’orite, çkvaneri xe3ala oguru do mencelişi o3’iramupeten itragen. Metresi varna qoroperi muşişa menceli o3’irapu şeni lima na gyoç’k’apu anormalepe ist’orias ç’areli ren. İst’oriaşi irişen p’at’i p’olit’ik’uri p’aranoidepe homoseksulepeşi oşkendaşen gamaxtimeri ren.