DUDBUT'K'A

ĞURAŞİ GENOMGARA: SALA

Nena do k’aidepeşi didopek Mircanişi oqopinot na iteşkilinu am albumik; yulva k’ala gyulvaşi, mencelmaokaçalek na ren do majuranişi na iqopuns mç’ipaşaşi okturot na mo3’qvinen, musik’ak k’oçiş guris artoba na yeçkindups artonoburot oğodoba muşi na oçxant’inaps skidalaşi ar maşaranoba ren. Uğur İşikişi dido mskva çello k’ala qoropeliş k’ap’ulaşen na ibiren ar genomgaraten na gyoç’k’aps albumik, gurişmeç’va do xeleba arto na iz’iren ironuri ar ç’andaşi birapaten noqonops.

Muammer Ketençoğluşi umengapurot ak’ordionişi p’erformansik, Uğur İşikişi guriç’veri çello muşi k’ala xoronaps. Serkan Çağrişi majurani kianepe na molaşinaps k’larnetik; p’iano, bas gitari do davuli k’ala muç’o eşo ağaneburot ar st’ili kayeçkindinapan. Albumis et’nik’aşi xonarepe uoçodinurot na ixmars Mircanik, nana muşişen na iguru dest’ani, germapes na ibiraps oxorcalepeşi muşi nosis na eluskidu xonarepete elum3xveren do Margaluri oqopinot ar cazişi birapaşa noktireren.

Çkvaneri jur oxorcaş şurite elan3axeri oqopinot xonarepete ğureri ar çiçku bere şeni na ibiraps mgraraş k’ule, subukarot çiçku ar xonarite Ozdemir Asafişi “ocoxinu çkimi: çağrim” coxoni leksi k’ala qoropelis icoxops. Ğura do umedobak na yinç’en-ginç’en am skidalaşi maşaranobas, medis p’rimi na meçaps, mtelixolo inst’rument’epe k’ala skidalak do medik na ixvamen ar İnglisuri birapa k’ala içoden. Mtinişi p’roduk’sionik, am albumis p’ianoşi gelaçamuş meti miksingiş do mast’eringiş sakvarepeti kayezderen jin muşis. Do xolo Eart’rump’et’iş mancek, umek’ireli sinema, t’eat’ri do xoronaş grup’apes na qu xandapete na içinen Roger Millsikti am albumis t’rump’et’i gelaçaps.

Batumiş moxtime ar Margaliş k’eraş bere oqopinot Uçazuğaşi ar germaş oput’es na geiç’k’u skidala muşik, muşi ç’veri xonarişi 3’k’ortoli uğun martalurot. Beroba muşiş ipti dğalepek egzot’iuri ar raionis mek’ileren, musik’aş onç’elu muşik nat’uraş xonarepe k’ala mek’ireli am 3’anapes gyoç’k’eren. Moşvacinuşi p’eriodi oqopinot na oxo3’onapaps am p’eriodişi doloxe unenot k’onari uxonaroni dodgiteren do k’arta xonaris (k’oçişi xonari, oruba do ğalepeşi xonari, pucepeşi xonari, 3xenepeşi xonari, dişkaş daçxirişi xonari, na ink’ans ar on3’elişi xonari, na imgars ar çiçku bereşi xonari, let’aş kvan3’aş tereyaği do ayrani gamağimu şeni rit’mik’urot na inçaxen mjaşen na gamulun xonari, meşa3’k’upineri m3’k’upişi do uxonarobaşi xonari, xvamapeşi xonari, ezani do selapeşi xonari, na imgars do mgaras na gedgin oxorcalepeşi xonari, mendra germapes bireli sakvari na ikips Margali oxorcalepeş xonari…) gurite dido mç’ipaşaşi na kogeidgitu 3’anape aqveren. Birapaşi obirus martalurot çiçku beroba muşiş dğalepes gyoç’k’eren mara berepeşi birapape vardo didilepe şeni na itkvalen musik’apeşi obiru ucgişi cgiri a3’oneren do obirus eşopete naqoneren. İptineri doguronişi 3’anapes, k’era muşi k’ala coxineri na ides ç’andapes masiminalepeş 3’oxles gamaxteren do obiruşi oğodoba, muşi şeni normalurot ar stenaşa koguikteren. Dido ç’it’a 3’aneri na rt’u do Turkiş sanat’iş musik’ape mordalurot oğodobate na ibirs şeni, masiminalepek mo3’ondobate gvak’virerenan k’arta oras. Şarapes, yeçkindepes, ogurus na uğun nç’ela do qoropa, berobaşi ipti dğalepeşen doni skidala muşis şara meçeren.

Gvalo jileburot ç’k’ualoni na zop’ons mtelixolo doguronişi skidala muşis; ilimi, sanat’i, sp’ort’i do skidala şeni mu na ren na do xolo mus mu na dvaç’irs na u3xunot skidala muşis ok’atu şeni dudi muşi do3’opxeren mç’ipaşaşi. Na skidut’es ç’it’a raionis do k’arta dğas 3’oxle muşişen na golulut’u musik’aş mağaziaşi vit’rinis na z’ireri toil muşi na konoskidu ipti git’ari muşişi mance oqopinot uk’açxeti musik’aşi mamgurapale na uğut’u mağaziaşi manceşa mendaxteren do git’ariş gelaçamu şeni dersi minon na tku oras vit’ojur 3’aneri t’eren edo eşopeten ipti na gelaçu k’aideti t’eren: ginz’e do mç’ipe ar şaras vore.

Am oraş doloxeti birapaşi dobağine ar rep’ert’uari aqveren do muşi mamgurapalepeş ok’vandurot didopete k’arta dersişi çodinasti birapape ibireren. Oşkendadoguroni maartanurot doçodineren. Nişant’aşişi K’ulanuri Lises na gyoç’k’u oras ç’it’a ğirsoni git’ari muşi do muk na gelaçaps do xolo muk na ibiraps birapape, muşi şeni udobağine aqveren. K’artan dğas na gulun şara muşiş jin na ren do xolo k’artan dğas na amulun musik’aş mağaziaşi nek’nas elan3axeri ambari na z’iru oras vit’oaşi 3’aneri t’eren. Ebraeli git’ariş mamgurapaleş t’elefonişi nomeri noç’areren do dersişi oguru ak’vanderen. K’era muşik na meçu muşi k’oroberi geç’arelepe git’arişi dersepe şeni ixmareren. Git’arişi mamgurapale muşik xe muşis nak’limeri ağani ar git’ariş yeç’opinu şeni Tunelişa na nuqonu oras vit’oşkvit 3’aneri t’eren. Am ağani uça caziş git’arişi yeç’opinu şeni, doguronişi maartani na iqu oras baba muşik mus na meçu okroşi madalya kogamaçeren. Ağani ğureri baba muşiş şurişen bodişi ak’vanderen do am madalia cgiro ar xvena şeni na ixmaru otkvalute am cazişi uça git’ari kaeç’operen.

Ağani git’ari do mamgurapale muşi k’ala birapape muşik koguipereren do komuinz’ineren. İpti k’aide muşi na qu oras vit’oşkvit 3’aneri t’eren. Albat artikarti mutepeşis İnglisuri na ç’arupt’es eşopete eçi k’onari kart’aliş manebrape muşiş stenapeşi oqopinot: “İ love you very much, İ know impossible to touch…” do “Oput’e çkimis mskvanot menekşeş şura gulun a3’i, ax, guri maç’ven a3’i…”. Universit’eşa na amaxtu oras k’ap’et’işi ar ozmonu kaizmoneren: Am doguroni incineri oqopinot dovoçodinaşi ok’itxu na domaç’irs mtelixolo sanat’işi noxvenepe k’itxeri viqvaminon, gvalo cgiri git’ari gelapçaminon do vibiraminon, İnglisuri do Arabulişi çkina çkimi dido mç’ipaşaşi movirdaminon, goxtimu na domaç’irs mtelixolo şarape goptaminon, dansi p’aminon. Universit’eşi 3’anape muşik am stenapete yopşeri oqopinot mek’ileren. Dersepe, Turkiş K’lasik’uri Musik’a, folk’lori, est’et’ik’uri jimnastik’a, İnglezişi K’ult’uraş Pondiş svarapuna, Universit’eş svarapuna, Libiaş Ambasat’i, senfoniuri rok’iş grup’a…. uncireri mara musik’ate yopşa serepe…. İpti martali şaranoba muşi am 3’anapes qveren. Bursiş mogopinot na mendaxtu Jordani, ek na mek’ili ora, P’et’ra, şinaxeri mskvami saxraşi at’mosferi, ğureri zuğa do P’et’raşi şarapes na itkvalen gurişmoxtime obirupe, emuşk’uleni şarape doxazireren. Mamgurepe na mendiçkvinasunon dğaşi 3’oxlenişi seris na iteşkilinu organiza3ias Jordaniş Universit’eşi rek’t’orik saxneşa gamucoxeren do dudi muşişen na va metk’omers bant’i muşite ar sotxanis na kaiz’iru do mus na komuğes elek’t’ro git’arite k’itepe muşi tirtineri “yesterday”işi birapa ibireren.

Manebrape muşi k’ala na 3’opxu senfoniuri rok’iş grup’a k’ala k’aideş oxandupepe qverenan. Dido k’aset’apeş doloxe gurişmoxtimute xveneri birapapeş k’aidi qverenan. İnglezişi Lit’erat’uras na ik’itxups grup’aşi p’ianist’i muşi, İnglisuri Nena do Lit’erat’uras na ik’itxups madavule muşi, maxant’e do incineri git’aristi muşi k’ala Adgar Allan Poe, Gulten Akin, Metin Eloğlu steri maleksepeşi leksepeş k’aidepe do3’opxerenan. Am oraş doloxe Erguder Yolaş k’alati ixanderen. Git’ari gelaçameri birapa tkumert’uşi eya na isimineren Erguder Yoldaşik ordoşen ar menajeri koz’ireren t’eat’ri do musik’aşi ok’obğales ok’oçinapu şeni dido mutxanepe qveren mara muk muşi şaras oxtimu şeni am ok’obğale konaşkveren.

Grup’aşi oxandupepek git’ari k’ala na uğun mek’iroba muşi seriozuli oqopinot doragaderen do git’arik, muk xvala gelaçaps do na ibirs oras emus rit’imişa na eluk’atups ar maak’atales niktapt’eren. Aşi 3’ana k’onari na iqveren grup’aşi oxandupepek oşkendas ar mutu xvena ugedamulurot diçoderen. Bosp’orişi Universit’es mast’eri oxmenu şeni guris na dolingonu oras jur bere uqonut’eren. Am oras doloxe ipti hem k’ornape çkinişen na diben oşumuşi 3’k’ariş şebek’eşi mat’emat’ik’aş modeli oxvenuş p’rojeşi irişen cgiri incineri oqopinot, hemiti uk’açxe xolo mordaperi incinerişi t’ek’nologiape şeni Fransialurepe k’ala artot ixanderen. Fransas Chevireş xincis kogamaintaneren. Dido dido binapeşi p’rojepe doqveren. Azerbaycanis, Samur Apşeron 3’k’arigebumuşi p’roje, P’rojeş Dudmaxvenci oqopinot doçodineren. İnt’erna3ionaluri k’onferan3epes oxo3’onapape meçeren do mordineri incinerobaşi t’ek’nologia şeni dido k’onferan3epe do3’opxeren. Skidalalaşi çkar ora muşis ilimi sanat’işen o3’k’uş ozmonuşi idea va dvaç’ireren muşi şeni, yeçkindobak arxvala sanat’işa xususurot ar t’ermini na va renşi çkinate ixanderen.

Çodinaşi sum 3’anaşen doni musik’a şeni oxandupepe ikips. Nanaş oqopinobaş xvena na ixmaru “çkini nanipe”ş k’ule na gamiğinu ağani muşi albumi “mt’veri”s xalk’uri k’aidepeşen kogoi3’opxineren. Ç’vina do narği k’ala na gyoç’k’aps mara mo3’qva, qoropa do xuzuri k’ala na içoden musik’aşi ar şaranoba uğun. Neşet Ertaşişi birapapeş meti, Anatoliaşi çkvaneri raionepeşi xalk’uri birapape k’ala do arxvala k’oçiş xonarite 3’opxineri ar Kortul birapati ren. Albumik, pupuloni ar xalk’i na ren Boşnağiş xalk’işi ar mo3’qvaş birapa k’ala içoden: “Danjaluje Golem Ti Si’’ yani ki “Mtelixolo kianaş k’oçepe, tkvan sup’erit’ ret”. “Kalan Muzik”aşen na gamiçkvinu albumis Muammer Ketençoğlu, Derya Turkan, Emin İgus, Birol Topaloğlu steri xalk’uri birapapeş musik’aşi moxelepeş amagi uğun. Albumişi oxandupepe ixvenenşi sum menda3’k’omiloni xvenaş analizepeşi oxvenu şeni Algeriaşa mendaxteren. Dğaleri analizi qveren, serişgverdepesti int’ernet’is menda3’k’omilurot Algeriaşi xalk’uri musik’a goşogoreren.

Andğa, kianaşi irişen didi firmapeşen ar teris Turketişi k’oç3xune oqopinot zelzeleşi tek’nologiapeş jin ixandeps. Zelzelepeş tek’nologiapeş meti, İt’alianuri p’rofe3iamşinepe muşi k’ala irişen dido na ğarğalaps tema İt’alianuri xalk’uri musik’a uğun. P’adovaşi Universit’es k’onferan3i meçuş k’ule, P’adovaşi sokağepes sokağişi mamusik’ape k’ala oğarğalu do namtini orapesti entepes noqonu…. do xolo aşopete skidalaşi oskedinu absurt’i va ren muşi şeni. Oxanduş st’oli muşişi gverdi incinerobaş svarapete, majurani gverditi musik’a, lit’erat’ura do filosofiaşi svarapete yopşa uğun. Adorno, Sontag, Canetti, Sartre, Mahmud Derviş, Nietche, Edvard Said....... Formeluri oqopinot musik’aş gamantanuşi uk’itxoba do xolo dolonz’giperi nosyonepeş umanceba muşi şeni mç’ipaşaşi ar avant’aji uğun. Gurişmoxtime oxoşkveri xvenapeş oxvenus oxomç’k’ineri ar k’oçiş oqopinot andğalepeşakis musik’a muşiş gagnas na dodgitu oğodoba muşite muşi musik’aşi yeçkindoba irişen didi idea muşi uğun. “Mt’veri”ş albumişi mtelixolo k’ap’ulaşi vok’alepek gurişmoxtime nat’uraluri oqopinot ixveneren. Mtelixolo k’aydepek diçoduş k’ule k’ap’ulaşi vok’alepek, up’lanerot, u3adurot, muşeburot gamaxteren oşkendaşa do eşopete k’aydi muşi ixveneren edo xolo mamusik’aş k’oçepesti p’art’isyonepeşi dikta va ixveneren.

Amuşk’uleni izmoce muşi, mamusik’aşi k’oçepes çkar mutuşi dikta na va ixvenasunon, k’arta mamusik’aş k’oçik guri muşis muç’oşi na muxteps na eşopete na ik’atasunon, oğine aranjani uxvenurot martaliş k’olekt’ivuri ar oxanduşi gamağumu uğun oşkendaşa. Musik’aşi xampoba muşik, tudeloni Margaliş renobaşen int’erna3ionaluri renoba muşişa na ulun skidalaş maşaranobaşen mxuci yezdaps. Ğuraşşaras na e3’alu tudelonoşi renoba muşi musik’ate int’erna3ionalurişa otiru, manceş oqopinoba muşi uoçodinurot gvalo na mo3’ons do mamusik’aşi k’oçiş na niçinu ar çkvaneroba ren ya izmonups.