XOPAŞİ TUNELİŞ P'ROGET'İ
Xopaşi tuneliş p’roget’i, dido mcveşi oraş 3’oxle na ip’roget’inu, k’arta 3xunaş p’eriodis na molişinen mara 3xunaş k’ule na goiç’k’ondinen ar p’roget’i ren. Galeni k’omer3iasti, noğaşi ek’onomiasti dido mxuci na meçasunon do Xopaşi limani do Sarpiş obaje Yulva do 3’alentunayulva Anatoliaş T’erit’oriaşa na nunç’işinasunon Xopaşi tunelis astaxolo ip’roget’inuten oçodinu dvaç’irs.
Ç’oroxiş vadişi 3’alentunaşk’ele na golaz’in Balikliş germa, Cank’urtaranişi golaxtimale k’ala golixtinen. Xopaşen 3’alentunaşk’ele yinç’ert’aşi 690 met’ro mağaloba na uğun Cank’urtaranişi golaxtimaleşen Borçxaşakis, ok’uleti Ç’oroxişi vadişakis na iz’iren z’irapa dido mskva ren. Mara qinoras na mtups dido mtvirik, empulak, odoğinuk virajoni gzalepe na uğun golaxtimales nunç’işinuşa nadgiten. Na ik’idinasunon tuneliten Xopa-Artvinişi gza, 15 k’ilomet’ro imk’ulanasunon do xolo magzalepek qinoraşi meç’ironi xalepes gzas doskiduşen muçitasunonan.
Yulva Uçazoğaşi T’erit’oria, Yulva Anatoliaşi T’erit’oriaşa na nunç’işinaps Xopa-Cank’urtaranişi golaxtimaleşa oxvenu na ip’lanen tunelis, seriozulot ordoşen gyoç’k’inuten oçodinu uk’ors. Am p’roget’is Artvinişi omordinus dido becitoba na uğun do 1960-oni 3’anapeşen doni k’arta xe3alaşi p’eriodis na molişinen mara noğa T’amt’raşi p’olit’ik’uri do burok’rat’ik’uri gecginobaşi sebebiten na ninç’inen çkineri ar mtinoba ren. T’amt’raşi am p’roget’is nodgituşi sebebi ren, Yulva Uçazoğaşi Yulva Anatoliaşa nunç’işoba, Ziganaşi golaxtimale k’ala oxvenu. Aşoten T’amt’raşi ek’onomiuri fonk’sionoba naqonasunon.
Xopaşi tunelis, Uçazoğaşi zoğap’icuri gzaşi notamame ar fak’t’orot oz’irinu dvaç’irs. Artvini Uçazoğaşa perpot nunç’işinu şeni am tuneli oxvenu unon. Xopa-Batumişi oşkendas na ren 33 k’ilomet’roni k’inaşşaraş p’roget’i k’ala arto tuneliş oçodinu, t’erit’oriaşati Artvinişati dido mxuci meçasunon. Uçazoğaşi zoğap’icuri gza do Batumişi haerop’ort’iş oçodinu, Artviniş ek’onomiaşi omordinu şeni dido k’ai iqu. Mara Artvini do Artvinurepeşi tolişen i3’k’omilaşi, Xopaşi tunelişa otamamuşi ar p’roget’i oqopinot oz’iramu uk’ors. Xopaşi tuneli var ixvenu na, Artvinurepeş Uçazoğaşi zoğap’icuri gza do Batumişi haerop’ort’iş raxat’obapeşa nunç’işinuşi do Xopaşi limaniş hint’erlandişi dixaşşaraş nunç’işobaş meç’iroba naqonasunon.
Na ixvenu goşogorapeşi toliten; Xopaşi tuneliş temas beciti dulyape na iqopinen, oxvenu na ip’lanen tunelis 5.500 met’roni p’roget’i k’abuli oxvenu na imendinen do 2008 3’anaşi p’lasmaniş p’lani şeni na isimadinen igurinu.
|