|
SERİOZULİ XALİ; MAĞALİ TANSİONİ
Mağali tansioni di3xirişi mağali tazyik’i tkvala ren. Di3xiri hucrepeşa na tirups şip’epeşi tazyik’i, zabunişi xususobape do fizik’uri xalepeşen na itesirinen ar p’aramet’re ren. Andğaneri ndğas na ik’abulinen di3xirişi tazyik’i, na moişvacups ar mordineris 120/80 mmHg ren. Namitxani k’oçiş di3xirişi tazyik’i incirt’aşi dom3ikaneri, şumeri varna xeleri rt’aşi monz’ineri iqven. Di3xirişi tazyik’i naqonerot 140/90 mmHg şen mağali renna hip’ertansionişen molişinen.
Mağali tansioniş oğodapeşi nanç’inerot %90 k’onarişi sebebi na var içkinen şeni p’rimeri varna “esansieli” hip’er tansioni yado işinen. Mağali tansioniş oğodapeşi uk’uniskidineri burme muşis yani nanç’inerot %10 k’onarişa, am xaliş sebebi na var içkinen şeni “sek’onderi” hip’er tansioni itkven. Dirku cinconi mağali tansioni irişen dido na iz’iren ç’eşidi ren. Mağali tansioni gurişi zabunepe şeni risk’işi fakt’ori ren. Var işvelaşi kuni, guri, şip’i, toli do dirku şeni seriozuli zabunobapeşa do ğuraşi nispet’iş manz’inuşa sebebi iqven. Teşhisi ixvenuna do şvelas geiç’k’una di3xirişi manz’ineri tazyik’i do guri do guriş sist’emaşi zabunobaş risk’i im3ikaninen. Mağali tansioni muşebura oğurnace var ren mara var işvelaşi oğurnace iqopen. Mağali tansionik guri nokaçaps do gurişi udobağinobaşa sebebi meçaps. Edo xolo aterosk’lerozi do emus gza na naçinen isk’emiuri gurişi zabunobaş risk’i dido monz’inaps. Mek’limerot, mağali tansioni na omç’un zabunepek odi3xiru do kuniş şip’epeşi t’rombozişa majura k’oçepeşen umosi perpu niç’openan. Mağali tansionik xolo k’oroner arterişi zabunobaşati dido mxuci meçaps, am zabunoba indust’rialuri so3iapeşi ğurapeş dudari sebebepeşen ar teri ren.
Mağali tansioni, gurişi sist’ema, xuçe do hormonişi sist’ema, dirkupe steri dido sist’emas na notesiraps ar ok’oxvoba ren do k’ap’et’i genet’iuri fakt’orepe uğun. Mağali tansioni umosi merçineri varna şiddetoni na noktaps fakt’orepe aşo ren: 3’k’ari do hacmiş k’ont’rolis çkvanerobaten na içoden dirkuş fonk’sionişi oktiru, dirkupeşen cumu do 3’k’ari met’k’oçinu na ok’ont’rolups sist’emas anormaloba, mç’ipe şip’epeşi ğocepes monz’ineri sodiumi do cumu, tazyik’iş k’ont’roli na ikips organepeşi ağneburot o3’opxinu, diyet’işi cumuş mağali oqopinu, anormali psikologiuri ik’azi, irki, cinsiet’i, 3’ana, diabet’i, ocaği muşişi mağali tansioniş hekaye, hip’erlipidemi, z’igaraşi oşumu, obesit’e.
Mağali tansioni didobaten seriozuli 3’k’unepeşa gza na var meçaps şeni dido 3’anapeşen doni uçkineri doskidun. Doxtorişa ogzaluşi şikaetepe generalurot; ti do cinikişi 3’k’uni, tis t’u3anobaşi hisi, nunk’uşi omç’itanu, t’u3anobaş gvak’iru, ubas tazyik’işi hisi, k’aixeşa oşvanuş dvaç’ira, noparpaluş hisi, ubaşi ç’vini, qucişi oşiralu do k’onsant’rasionişi ok’oxvoba ren. Şvelas antepeşa uk’un3xinu dvaç’irs: Dido cumu oç’k’omu im3ikanasunon, dido 3’k’ari işvasunon, nizamuri egzersizi ixvenasunon, Xçezuğaşi st’iliten imxorinasunon, soda do madenişi 3’k’ari steri oşumalepe k’un3xineri işvasunon, tansioni na omağaluri tesiri na uğun bere yeçkindinuş k’ont’roliş xap’i, qini geçamuşi ç’amepe, 3’k’uni mak’vatepe ixmarinet’aşi ik’un3xinasunon, tansionişi arşvaconi omağalus na ixmarinen nenaşi tudoni ç’amepe doxtoris var k’itxaşi var işvasunon. Leri, limoni steri zemzevatepes, tansioni om3ikanus ç’ami steri tesiri var uğunan. Mağali tansionişi şvela skidalaşi gomorgvas naqonups. Emuşeni ç’amepe iroras oşumu dvaç’irs. Ç’ami işvaşi çkvaneri ar tesiri iz’iruna doxtorişa k’itxuten oktiru varna naşkvinu çitun.
|
TÜRKÇE
