|
KİANAŞİ İRİŞEN MCVEŞİ MAJURANİ MET'RO!
Londra şk’ule kianaşi irişen mcveşi majurani met’ro na ren tunelişi ok’iduş ambari geç’k’aps, Fransuli injineri Eugene Henri Gavandişi ini3iat’ivaten. Em oras Galata do Pera ren k’omer3ia do bank’aş dulyapeşi 3ent’ri. K’oçepek ulunan-mulunan Galata do Peraşa udodginu. Yuksekkaldirimişi Emtumani do Galip Dedeşi kuça ixmarnan doşiten. Aya na z’irops Gavandik izmons alt’ernat’iuli ar gza. Am jur 3ent’ri artikartişa na ok’ok’irasen do asansorişi t’ip’is na iqvasen rk’inagzaşi p’roekt’i xazirups. Am p’eriodişi Osmanuri Padişahi Abdulazizişa konodgitun. 10 Mbulora 1869 tariğis, ezdips tuneliş oxvenuşi p’at’ent’i. Oxandapobaşi vade ren 42 3’ana. Tuneli ik’iden “K’idi-oxandapi”şi modeliten.
Tunelişi ok’idobak geç’k’aps 30 Mbulora 1871 tariğis. X3ala 1872-s, İnglisi “The Metropolitain Railvay Of Constantinople From Galata to Pera” (Galataşen Peraşa Mp’olişi Nananoğa Rk’inagza) coxoni k’omp’ania itescilinen. 5 Xrist’ana 1874 tariğis, tunelişi ok’idoba içoden. 3xovari otiru şeni 3adaluri farape geç’k’aps. Ok’uleti k’oçi otiruş farape geç’k’aps. Magzalobaşi pasi ren 10 para (naotxali k’uruşi). Tuneli guin3’k’en ar didi 3eremoniaten, svaloni do galeni tişinerepek na ak’atun, 17 3’anağani 1875 tariğis. Maartani oxvenuşi pasi ren 180 şilya Osmanuri Lira. 150 3xenişmenceloni jur buxaruli manganak ixor3elaps tuneliş k’idalapeşi energia. Vagonepeşi jur k‘ele ren gon3’k’imeri. Elekt’roba na var ren şeni, gazyağişi lambapek otanaps vagonepeşi doloxe.
1910-s elekt’roboni t’ramvaepek geç’k’aps oxandus. K’omp’aniak ezdips Osmanuri dobadonamşinoba, 1911-s. “Dersaadet Mulhakatindan Galata ve Beyoğlu Beyninde Tahtelarz Demiryolu” (Mp’olişi Galata do Beyoğluşi şkas na ixandeps rk’inagza) gidven coxo muşi. Ok’uleti eiç’opinen oxen3aleşk’elen 175 şilya Turkuli Liraşa. Mirk’ani 1939-şi tariğisti xalk’işi iqu. Tuneli 16 Mbulora 1939 tariğis 3645 k’ore3xaloni k’anoniten na ik’iden Mp’olişi Elekt’roba T’ramvai do Tunelişi Oxandobaşi (İETT) Generaluri Oktalobaşa niçinen.
Majurani kianuri limaşi oras, namtini k’ortape na var aç’opinu şeni, sumdogverdi tuta k’onari var axandinen. Fransuli “Electro Enterprise”şk’elen iağaninen mtelot 33 milioni lira oxarcuten. A3’ineri xali aqven emus. 350 3xenişmenceli na uğun elekt’robaloni sist’ematen, 573 met’roni mendranobaşa nunç’işun ardogverdi 3’utis doloxe. Tunelik tirups 170 k’oçi ar faras, 16 met’reşi ginz’enoba na uğun muşi vagoniten.
|
TÜRKÇE
