|
LENFİŞİ İNFEK'SİONİ TİFO
Tifo, oşumuşi pinti 3’k’arepe do pinti oç’k’omalepe k’ala na nak’limen mik’robiuri zabunoba ren. Generalurot dologzurot do monç’inora-yebargoraşi tutapes iz’iren. Zabunobaşi fakt’ori ren salmonella typhosa coxoni bakt’eri. Am mik’robiş xuraşa amaxtimuşen 7- 15 ndğaş k’ule zabunoba yeçkindun. Tifoşi basili na itkven am mik’robi, tifo na omç’un zabunepeşi k’undis, mselis, di3xiris, lemç’k’vas varna xura mutepeşis na iz’iren t’k’ebişi ker3elapes iqven. Zabunobaşi iptineri ndğalepes doç’k’indinoba do tişi 3’k’uni iqven. Mara zabunis onciru var dvaç’irs. Arjur ndğaş k’ule t’u3anoba omağalus geç’k’aps. Uiştağoba, çxvindişi odi3xiru, bronşit’i, k’uçi do mç’uşi ok’oxvobape k’ala korbaçxalati iz’iren. İptineri nişanepeş yeçkindinus na naqonops arjur ndğaş doloxe t’u3anoba umosi imağalinen. Ubas, korbas do cinikis m3’k’irişi gek’ibinus na nungaps mç’ita lekepe yeçkindun. Am ndğalepeş doloxe tansioni im3ikanen, nabiziti tamo nikten. Zabunobaşi masumani dolonis korba ik’ap’et’en do ibaren. K’undi içiçkanen do mç’uşi odi3xirupe iz’iren. Bademp’inape i3’k’unen do zabuni isap’aren. Masumani dolonişi çodinas t’u3anoba om3ikanus do majura nişanepe gondunus geç’k’aps. Tifok guris, kunis, dirkupes, purpus, uçapurpus, tolis do qucişi xuçepes notesiraps.
İnfek’sionişi zabunobapeş doloxe irişen p’ozit’ivuri do laborat’uvarişi opşa nişani na meçaps zabunoba tifo ren. Tifo generalurot 15- 30 3’anerepeşi oşkendas iz’iren. Berepes çorçi golulun mara badi-xçini, jurşuroni, sap’ara, diabet’iş do tuberk’uloziş zabunepes monk’a do maoğure iqven. Ğuraşi nanç’inerot nispet’i muşi %5- 10 k’onari ren. Tifoşen oçvus; port’orepeş goşogorinu do oşvelu, mç’acepeş oğurinu, dologzaş oras ugiberi oç’k’omalepeş uoç’k’omu, ut’u3aneri 3’ari maddepeş uoşumu, noğaş 3’k’arepeşi dezenfeksioniş ok’ont’rolu dvaç’irs. Oçvalus tifoşi aşis becitala uğun. Aşi, paratifoşi aşepe k’ala oxokteri ixvenen do maoçvaluş ora muşi 2- 3 3’ana k’onari ren. Tifo dologzeri dixapes do orapes aşi 2- 5 3’anas oxvenu unon. Mara aşişi maoçvaleş tesiri k’ati var ren. Mara aşi geçamerepeş oşkendas tifo ağodinerepek zabunoba manişa goloçkumernan do çkar ğura var iz’iren.
Tifo, ant’ibiot’ik’epeten na ik’aen zabunoba ren. Ant’ibiot’ik’epe, bakt’erepeş hisobaşi toliten niçinen. Ç’amişi şvelaş o3xunu, bakt’erepeşi omraluş şiddetişa do zabunişi xalişa iktiren. Zabuni na incirs odas hava amaxtimu do mjora na z’irops ar sotxanis, t’u3anoba muşi 20- 22°C do normaluri t’enobas oqopinu dvaç’irs. P’icişi do t’k’ebişi pağobaşa k’un3xi meçamu unon. P’rot’eini do k’arbonhidrat’i xampa na uğun diet’i meçamu uk’ors. Oç’k’omaleş ç’it’a p’orsionepeten do manişa manişa meçamu unon. Zamzavati do xila steri posa na naşkumers mgvanapeşen omendranu unon. Markvali, kovali, reçeli, topuri, xçe qvali, tereşyaği, muxalebi, sut’laci, nişasta, mak’arina, brinci, şehriyeşi çorba, uyağoni xor3iş 3’k’ari, şerbet’epe, xilaşi 3’k’arepe, mjaoni k’axve, meqveriş oç’k’omapu k’ai iqven. 3’k’ari dido işvapinen. Ar ndğaş doloxe, k’ai ç’veri izgaraşi kofte varna p’irzolaşi xalis 150- 200 gr k’onari, ağanmordale skindinaşi xor3i iç’k’omapinen. Zabuniş mşkironeri unaşkvinu beciti ren. Monk’a oğodapes, zabunoba 2- 3 tutaş 3’oxle golaçkvinerepeşen ezdimeri di3xiri dido nirgen. K’ai na var aç’k’omen zabunepes, şip’i mutepeşişen serumi niçinen.
|
TÜRKÇE
