|
ÇEÇENİSTANİŞİ MAJURANİ CİHADİ
Çeçenistanişi majurani cihadi, 1999 3’anaşi Gimuaş tutas Rusiaşi silaxoni mencelepek Çeçenistanis xe na gedves şeni geoç’k’u. 1996 3’anaşi Mariaşinaş tutas Hasavyurtis na ixvenu akt’iş k’ule 12 Pukrik’a 1997-s Çeçenepek Rusepe k’ala ağani arçkva akt’i qves. Mara na geiğarinu akt’epes, Rusiak şart’epe muşişa riayeti na var qu şeni Çeçenistanişi p’roblema var açodinu. 1994- 1996 3’anapeş Çeçenistanişi maartani cihadiş oras na itahribinu Çeçenistani ağanşe o3’opxu na kadu Rusiak, Masxadovik federasionişi akt’i oxvenuşa razi var iquşi nena muşişen uk’uniktu. Çeçenistanişi istikrari oxor3elu şeni ek’onomik’ur do p’olit’ik’urot na var numxvacu Mosk’ovak, Çeçenistanişi muvazeneş ok’oxvuşi p’olit’ik’as kogeç’k’u. Çodinurot, Masxadovişi oktalas Çeçenepek, Mosk’ovak Çeçenistanişen na gamaxteret’u do Çeçenistanik defakt’o timoşletinoba na mogeret’u 1997- 1999 3’anapeş şkas p’olit’ik’uri k’idalape muşi var geadginu do umuvazenobas kodololu.
Am orapes Dağistanis ağani oxonk’anape yeçkindu. Dağistanişi sinoriş oput’epes na skidunan Çeçenepeşa not’k’va3inuk Şamil Basayev do Çeçeni mucahidepeşi namtinepeş Dağistanişa mek’axtimuşa do Muslimanepeşa na numxvacasunon ar oğodaşa nusebebu. Artneri p’rosesi Mosk’ovaş k’elen fursat’i yado ixmarinu. Çeçenistanişi timoşletinobaşa na nodgitut’u do Çeçenistanis xe gedvu şeni fursat’i na çumert’u Mosk’ovak, 11 Gimua 1999-s Dağistanis tie3’azdala na geoç’k’apu k’oçepe Çeçenepe renan yado maana qu do işgalişi mencelepe xolo Çeçenistanişa kamoçkvu. Am orapes, Mosk’ovas do namtini didi noğapes Rusiaşi muxbirepeş k’elen na ip’lanu obombinupeş mesuliti Çeçenepe renan yado ignapinu do işgali oğoduşa maana ixvenu.
Em oras Rusiaşi dudnaziri na rt’u Vladimir P’ut’inik, Çeçenistani Rusiaşi let’a ren do na minonan steri xe gemadvenan ya tku. Halbuki Rusiak 1996 3’anaşi Hasavyurtiş akt’ite Çeçenistanişi timoşletinoba dik’abuleret’u. Emuşeni Rusiak, Çeçenistanişa askeri amaqonute hemi oirkianuri akt’epe do hemiti Çeçenistani k’ala xveneri akt’i ok’oxu. Rusiak am seferis sivilepeş oğurinu şeni 3aşen obombinus kogeoç’k’u. Obombinu dido kesifi do mçire k’ortas na ixvenet’u şeni k’oçepek dobadona mutepeşişen yibarges do didote İnguşia do xolo Dağistani, Osetia, Azerbaycani do Okortule steri dobadonapeşa dixicretes. Çeçenepe k’ala direkt’ot ok’onagu na var unt’u Rusiak, sivilepeş obombinuk mucahidepe yomk’utinasunon do teslimi iqvasunonan yado meşvent’u. Mara 3aşen obombinute noğira muşi var iqu do nananoğa Caxark’aleş p’icişakis konodgitu do Çeçeni mucahidepe k’ala kok’onagu. Am ok’onagus Rusias na var meşvent’u k’onari askeri uğuru. Çeçenistanişi majurani cihadis 50.000 sivili k’oçi doğuru.
|
TÜRKÇE
