DUDBUT'K'A

ĞALEPEŞİ MA3'K'İNDEPE: KVAŞİ MOK'İRK'E XİNCEPE

Rizini do Artvini, Yulva Uçozoğas ar toloni mok’irk’e xincepe irişen dido na iz’iren jur noğa ren. Am dixas, mt’k’aepunas do emti svaepes xveneri oxorepes, ç’it’a grup’epe k’ala na skidunan k’oçepes, skidaluri ak’t’ivit’e mutepeşa naqonu şeni dido ğalepe do vadepeşen mek’axtimu dvaç’ireenan. Dido mek’anç’eri vadepe na uğun do 3’anaşi namtini tutapes na epups ğalepe, na k’ides kvaşi mok’irk’e xincepe k’ala golaxterenan.

Kvaşi mok’irk’e xincepe, generalurot mavitoçxorani oş3’anuraşi majura gverdişen maeçani oş3’anuraşi geç’kapaşakis itariğinen. Ar toloni mok’irk’e xincepeşi namtinepes, oşkenduri kva k’ala, mok’irk’obaşi tude, oşkendas ar zenciriten na go3’obun do jin muşis ok’iduşi 3’ana ç’areli na ren ğalişi kvaepe uğun. Mteli xincepes, ğalepeşi jur k’ele simet’riuri tito k’uçxeşi jin na yulun morgvali varna arm3ika m3’k’ili mok’irk’oni formepe uğunan. Maartani oş3’anurapeşen doni çkvaneri ora do terepes çkvaneri xalk’epeşk’elen xmareli na ren am formi, faidoni na ixmarinen şeni 3xuneri ren. Xincepeşi mok’irk’e st’iliten oxvenuşi sebebi, jindoni st’ruk’t’ura k’ala, dido orapes ğvarepeten na epups ğalepeşi tude doskidu mutepeşişa medgitinu şeni ren. Mt’k’aepuna ar sva na rentina mteli xincepe pi3arişen var do kvaşen ixveneren. Kva, na epups ğalepeşa dido na nuxondun ar malzeme na ren şeni aşo xveneri ren.

Xincepeşi mağaloba 15 met’reşen 56 met’reşakis guikten. Xincepeşi mağaloba do ginz’enoba jin mutepeşis na ik’ides ğalepeşi didinoba do ç’it’anoba k’ala nisp’et’oni ren. Xincepeşi mçirenoba nanç’ineri 2,5 met’reşen 3 met’reşakis ren. Amuşi sebebi, jin muşis xvala xalk’epe do 3xovarepeşi mek’axtimu ren. Emti do germapeşi oktepes artikartişen dido mendras k’ideri na ren oxorepes na skidunan xalk’epek, oxorepe mutepeşişa dido umçire gzaepeşen nunç’işunan do oğmalu mutepeşi corişi k’apulas mok’ideri varna mutepeşi k’ap’ulas mok’ideri tirupan.

Ar toloni mok’irk’e xincepeşi mengaperi arkit’ek’t’uruli k’alifik’a3ia aşo ren:

a) Formi: Mteli emtiotxoneri p’lanoni ren. Mteli xincepes ar do morgvali mok’irk’e uğun. Xincepes lok’aluri ustapeşi xeşmenceliten ç’it’a varna didi zarari meçameri ren. Namtinepeşi mok’irk’oba tapala ren varna arm3ika m3’k’ili ren. Xincepeşi k’uçxepe jur varna ar k’eleşen nat’uraluri kvaepeşe gexuneri ren. Mtelişi xeşnok’nimepe xincişi gzaşi jur k’eles tito-tito nok’vate kvaepeşen elasvareli ren.
b) Malzeme: Mtelişi mok’irk’epe mskva nok’vate kvaepeten, k’idape do xincişi gzape molozi kvaepeşen xveneri ren.
c) Ebat’i: Mağaloba mutepeşi 2- 22 m., ginz’enoba mutepeşi 5- 96 m. k’onari ren. Oşkenurot mağaloba mutepeşi 5 m. do ginz’enoba mutepeşi 25 m. ren.



                                                                                                                                                              TÜRKÇE