|
SADİK'İ COĞORİ
Coğori (Canis lupus familiaris), coğorigilepeşi (Canidae) familiaşen xor3imç’k’omura skindina ren edo z’irapa do didinoba mutepeşi çkvaneri 300-şen dido oxoruli ç’eşidi uğun. Coğorepes dido k’ai aşurenan do agnapenan. Ç’k’uaneri renan şeni perpu in3’opulenan. Mance mutepeşişa sadik’obate çineri renan. Oz’iruşi mek’anizma mutepeşis skit’a do cğat’a umosi k’ai az’iren. K’itepe muşişi jin unk’ap’un do k’ai inçvirs. Coğorepes upişi bezepe 3’oxlen k’uçxepeşi tude uğunan. Dobağineri upi var gamağinenan do emuşeni p’icişen do lejverite 3’ara dobapan. Bilasa mçxvapapes nena mutepeşi gamiğapan do t’u3anoba mutepeşi dork’inapan.
Kimoli coğorepek k’ap’ulaşi t’rik’epeşen arteri e3’azdipan do caşi cinci, kva steri sotxanepes şuraloni mseli nopsapan. Aşote mutepeşi k’orta gonişanupan. Emuşk’ule k’ap’ulaşi t’rik’epete let’a pu3xolupan do mseli do k’undi naşkveri sotis 3’oxlen k’uçxepeşi bezis şinaxeri hormoni mutepeşi naşkumernan. Ham hormonepe, coğorişi cinsoba, 3’ana, st’at’u do omraluşi xali steri temape majura coğorepeşa oxo3’onapu şeni ren. K’arta coğoris manz’ageri coğorepeşi şuraloni nişanepe açkinen do entepeşi k’ortaşa var amulun. Coğorepeşi oşuruşi hafiza dido omordineri ren do ağani ar şura mat’aşk’ule astaxolo çxvindi muşi ilok’ups do ham şura hafiza muşis dolişinaxups.
Kimoli coğorepek yeğinderi 3’unaşi şura mat’anşi omzik’u şeni ixazirenan mara 3’unapek 180 dğas ar omzik’uşi p’eriodişa amulurnan do arxvala ham p’eriodişi moxva dğalepes amzik’enan. Regilişi p’eriodi ar sik’lusi ren do 180 dğas ar iqven edo 21 dğa naqonops. Odi3xiruşi 8. do 13. dğalepeşi oşka omzik’u şeni moxva ren. 63 dğaloni mçinocobaşk’ule 3’unak, çxvindi gon3’k’imeri, toli odveri do ndura 2-9 lak’ot’i dorinaps. Lak’ot’işi muk’onoba, dido omzik’u, omzik’uşi ora, 3’unaşi mzik’eri coğorepeşi muk’onoba varna coğorişi tasişi k’alite steri fakt’orepeşa mek’ireli ren. Lak’ot’is 14. dğas tolepe, 21. dğas qucepe gvan3’k’en. 3’unak, çodina lak’ot’i dorinuşk’uleni 14 dğaş morgvalis lak’ot’epe muşis dido k’ai o3’k’en. 14. dğas lak’ot’i mutepeşis tolepe gvan3’k’anşi 3’unaşi oksit’osinişi hormoni inormalen do 3’unak lak’ot’epe muşis çkva var o3’k’en. Lak’ot’epes var oxosars, gondunanşi var gorups, memişvelit yado ucoxanşi var nulun. Lak’ot’epek anşi dolonis buz’i 3’u3’onupan. Coğorepes anşi doloni iqvanşi on3’opuluşa geoç’k’u unon. Coğorepe 10 tuteri iqvanşi moirdenan do 15-20 3’ana k’onari skidunan.
|
TÜRKÇE
