DUDBUT'K'A

MANÇ'AMURE ÇXOUPE

Çxoupe vana Şahseti (Bovinae), buz’oni skindinapeşi tito bu3xonepe (Artiodactyla) t’akimişi kraonepe (Bovidae) familiaşa k’atineri tudeni art familiae. Didote oxoruli, mçxu do bundo, k’udeli pun3kuloni, kraoni do dididudoni skindinapee. K’uç’i mutepeşis otxo burme uğunan do inç’amurepan. Jindoni çengepe muşis mak’vate k’ibiri var uğunan. Tipepe tudeni çengeşi k’ibirepete k’vatupan. Krape muşi daimie. Nit’axaşi arçkva var eşulun. Çxou (Bos taurus), Tibeturi çxou (Bos grunniens), bantengi (Bos javanicus), mt’k’uri çxou (Bos gaurus) kaixeşa çkineri ç’eşidepe muşie.

Çxou, xalk’işk’elen mçire manate manç’amure, xor3i muşişen, mja muşişen do menceli muşişen istifade ixvenen dididudoni oxoruli skindinapes itkven. Umçire manateti, oxoruli do xor3i, mja do menceli muşişen istifade ixvenen edo dido sulale omraleri oxoruli xocie (Bos taurus). Dobaduşen anşi tutaşakis çxoupeşi motalepeşa p’et’ela; anşi tutaşen art 3’anaşakis motalepeşa geni; anşi tutaşen omçinocuşi oraşakis renanpeşa mozari; anşi tutaşen babalobaşi oraşakis renanpeşa xocik’a; damizuri renanpeşa xoci; madorine renanpeşa puci; utaseri 3’opxerepeşa ukuzi itkven.

Xoci damizoba yado, ukuziti dulya do xor3işi skindina yado iskedinen. Xoci tak’ribi 800 k’ilo iqven do 4500 k’ilo oğmale a3’in3’en. T’rakt’ori var amalen sotepes xaçkaşi temeli manuşvalee. Çxoupeşi xor3i do mja adamepe şeni irişen k’ai oç’k’omale do oşumalee edo t’k’ebi muşişenti kosele ixvenen. Kra do qvilepe muşi sinais, lazma muşi ont’ulepes ixmaren. Gompineri oncvilape, 3xeni, txa do mçxuri steri var osap’arapan, bilakisi tertiboni ncupan do on3’uranapan. Tibetişi gamak’vant’e do tomalonepeşa Yaki vana Tibeturi xoci itkven. Mja do xor3i şeni islahi xveneri çxoupeşi dido cinsi koren.



                                                                                                                                                              TÜRKÇE