|
ALİ ŞERİATİ
İranuri Muslimani sosiologi, aktivist’i, masimade do maç’are Ali Şeriati, 1933 3’anas noğa Sabzevaris dibadu. Gamintanupt’uşi iptinero İranişi fuk’ara k’oçepe k’ala ok’oiçinu, mevcudi mara uçkineri fuk’araloba do meç’irelobapete am devres ok’oiçinu. Edoxolo artneri devres geulvaluri felsefe do siaseturi simadateti ok’oiçinu. Moderni sosiologia do felsefeşi p’ersp’ekt’ivi do ananuri İslamuri p’rensibepe k’ala oxarmanute Muslimani cemietepeşi meselepeş oxo3’onapu do olagu şeni ixandu. Şeriati, Mevlana do Muhammed İkbalişen dido itesirinu. Lisansi muşi İranis oçodinuş k’ule, P’arisişi Universit’es dokt’ora muşis geoç’k’u do 1964 3’anas ç’aralobaşi branşiş dokt’ori iqu. Emuşk’ule İranişa uk’uniktu mara astaxolo şaxişi xe3alaş k’elen iç’opinu do komolixunu. Xe3alak Frengias rt’uşi oxen3aleşa zararoni siaseturi aktivit’epe ikipt’u yado ik’abaxatinu. Uk’ule 1965-s oxuişkvinu do Meşhedişi Universit’es mamgurapelobaşa kogeoç’k’u.
Dersepe muşi mk’ule oraş doloxe cemietişi çkvaneri k’isimepeşi mamgurepeş k’elen moi3’ondinu do ip’op’ularinu. Xe3alak universit’es noç’iru do mamgurapeloba noşkvapinu. Şeriatikti, Tahranişa mendaxtu do Xuseyniye-i İrşadi Enst’it’us dersi meçamus geoç’k’u. Xolo dersepe muşi dip’op’ularu do cemietişi k’arta k’ismişi mamgurepes notesiru. Şeriatişi simadepeşa oşke do mağala sinifepeşen mamgurepeş oqopinu didi onç’eloni dulya rt’u. Am nç’ela şaxişi xe3alaş k’elen Şeriati k’ala namtine mamgurepeşi oç’opinuşa nusebebu. Dobadonaşi doloxendo do galendo reak’sionepe niçinuşi xe3alak Şeriati konaşkvu nati çkvadoçkva şart’epete oxuişkvineret’u: p’ot’e gamantanuşi aktivit’eşa var ak’atasunt’u, çkar mutu var gamoçkvasunt’u do xususi vana umumi çkar ok’oxtala var qvasunt’u. Edoxolo oxen3aleşi emnieturi teşkilatepeşen Savak’ik xolosi gomorgva muşis noxosarasunt’u do nok’ont’rolasunt’u. Şeriatik am şart’epe var ik’abulu do İnglisiaşa oxtimu şeni İranişen kok’ui3’k’u. Sum doloniş k’ule, 19 Mbulora 1977-s Savak’iş k’elen dişehidinu.
Ali Şeriatik, bilasa dinuri sosiologia do moderni İslamuri simada temoni svarape ç’aru. Marksist’uri simadaşen iktibasepe do omralupe qu do em oraşi İranişa do gomorgva muşişa adapt’e xvenu. Moderni İslamuri simadas do magektalobas xeironi neticepe mogapu do xalk’i gonç’k’iru şeni hemi beciti moderni İslamuri masimadepeşi şkas do hemiti İranişi magektale İslamişi baba do İranişi İslamuri gektalaş dudmasimade yado molişinen. Simadape muşi umumuro “İslamişa uk’uniktu” dudtemas ik’oroben. Şeriati moderni ren, ilmiuri odudepes nomxvacun, sosiologiuri isimadeps do geulvaluri metodologia otenk’idups nati p’ozit’iuro ixmars şeni. Am tarzi muşişa no3’k’omileri “İslamişi sosiologiuri” tahlili ikipsya itkvinu. Şeriati, gektalaş 3’oxleni İranişi irişen beciti do tesironi felsefuri go3’oncğonerepeşen arteri işinen do andğas xoloti İranişi cemietis p’op’uleri do tesironi ren. Şeriatişi simaduri xandape arxvala gektalaş 3’oxleni do uk’açxeni İrani vardo, kianaşi k’arta İslamuri cemietepe do simadapes do xolo dido k’oçi do grup’is notesireren. Çkvadoçkva dinuri t’erminepeşa o3’k’omilu, raxip’uri sinifişi otenk’idu do İslamuri oxonk’anaş doloxe ik’abulinen çkvaneri istidlalepete dido inç’elinu. Ali Şeriatis dido noç’are uğun do mtelixolo Turkuli nenaşa goktireli ren.
|
TÜRKÇE
