|
YASER ARAFAT
Yaser Arafat, (Muhammed Abdurrahman Abdurrauf Arafat el-Kudva el-Huseyni), k’odi coxo muşi Ebu Ammar, Filistinişi Oxoşkvaşi Teşkilatişi (FOT) go3’oncğoneri do Filistinişi Mileturi Oktalaşi iptineri dudmaxvence ren. 24 Mariaşina 1929-s K’ahires dibadu. Ağanmordoba muşis xeleri do enerjiuri rt’u. Arafatik gomorgva muşişi k’oçepes perpo nutesirapt’u. K’ahireşi Universit’es igurapt’uşi, Filistinuri Mamgurepeş Artobaşi go3’oncğoneri goşi3xunu. Oirkianuri ok’oxtalapes Filistinişi meseleş matkvaloba oxvenus em orapes geoç’k’u. Universit’eş k’ule, mk’ule oras K’uveitis ok’iduşi muendisoba qu. Arafatik, Filistinişi ot’onomi şeni Yahudepe k’ala udodgineri icedelu. Skidala muşi didote 1958-1960 3’anapeşi şkas gedgineri teşkilati El Fetihişi go3’oncğoneroba oxvenute goloçkvu.
Teşkilati El Fetihişi, İsraelişi dixapeşa nat’k’va3inuşi aksionepeşa ak’atu. 1967 3’anaşi Arabi-İsraelişi limaş k’ule efsane koniktu. Arafatişi coxo oirkianuri arenasti oşinus kogeoç’k’u do Filistinişi k’arta teşkilati e3’ak’orobeli FOT-şi dudmaxvence iqu. Jur beciti umde uğut’-u: Filistinişi oxonk’ana çkar Arabuli oxen3aleşi k’ont’rolişa umeçamu do k’omunist’epeşen radik’alepe şakis çkvaneri Filistinuri grup’epe ok’ok’orobu. Amuşeniti entepeşi udisip’linoni oğodapeşa toli udvu. Filistinuri grup’epeşi udisip’linobak Urdunis anarşi yoçkindu. FOT-s, Urdunişen Lubnanişa oxtimu dvaç’iru. Mara am oğodak Lubnanişi etnik’uri balansi kok’oxu. Lima yeçkindu do 3’anapeşi morgvalis naqonu. İsraelik, oxokteri xalis Lubnanişa xegedvu.
1987 3’anas Filistinurepeşi nodgita, sokağişa gointalu. Yedgitaşi oxonk’anaş irişen t’u3a dğalepes Arafatik, tarixuri art dulya qu. 1988 3’anas Filistinişi oxen3aleş gedginu gamognapu. Art tutaş k’ule xolo tarixuri mutxape gamağarğalu. İptinero İsraelişi “emniet’iş doloxe mevcudoba vik’abuluptya” do “t’erorişa mevodgituptya” tku. Am gamotkuşen art-jur saat’iş k’ule Amerik’aşi oktalak FOT oşkayulvaluri meseleşi k’elenarepeşen arteri yado viçinoptya tku.
Skidala muşişi çodina devres Arafatik, FOT k’ala İsraelişi şkas vit 3’anapeşen doni naqoneri mesele oçodinu şeni İsraelişi xe3ala k’ala muzakere geoç’k’apu. Antepeşi şkas 1991 Madridişi k’onferansi, 1993 Oslo umdepeşi akt’i do 2000 Camp Davidişi ok’oxtala molişinen. Maislamepek do FOT-şi namtini k’vazaluri mensubepek Arafati kok’uixu do İsraelişi xe3alaşa dido tavizi meçaps yado otenk’ides do muxalifi niktes. 1994 3’anas Arafati, Oslos xveneri muzakerepeşi sebebite İzak Rabini do Şimon Peresi k’ala arto Nobelişi mo3’qvaş mukafati komogu.
2004 3’anaşi çodinas Ramallahis gedgineri binapes jur 3’anaşen ginz’e oras İsraelişi armiaş k’elen molixunet’uşi Arafati izabunu do k’oma ağodu. Oğuruşi mtini sebebi k’aixeşa var içkinen nati hekimepek idiopat’iuri t’rombosit’openiuri purpuraşen do sirozişen molaşines mara ot’opsi var ixveu. Arafati, 11 3’ilva 2004-s P’arisis 75 3’aneri rt’uşi doğuru.
|
TÜRKÇE
