DUDBUT'K'A

MUHAMMED İKBAL

Muhammed İkbal, Pakistanuri İslamişi maçkine, şairi, filozofi do masiaset’e ren. Şiirepe muşi moderni Urduli do Farsuli ç’aralobaşi irişen beciti noç’arepe ren. Allame İkbal yadoti içkinen. Hindistanuri Muslimanepeşi timoşletinerobaşi k’abğa maartani fara molaşineri k’oçi ren. Muhammed İkbal, 9 3’ilva 1873-s Pakistanişi eyalet’i Pencabişi noğa Siyalkutis dibadu. Nana do baba muşi sufi rt’u. P’rigurapa muşişi tema K’urani rt’u. Medreses K’uranişi gurapa oçodinuşk’ule Arabuli do Farsuli nenapeşi mamgurapeş gza o3’irute İslamuri ç’araloba onç’elus geoç’k’u. Lahoris mağala gurapa oçodinuşk’ule Yulvaluri Nenapeşi Fak’ult’eşa mamgurapeş vazife niçinu. Am 3’anapes şiirepe muşi gamoçkvinus geiç’k’u.

1905-s Londonis Cambridge Universit’eşi felsefe do iktisadişi filaşen imezunu. Londonis sum 3’ana dodgitu. Londonis Arabuli Nena do Ç’aralobaşi Fak’ult’es mamgurapoba ikipt’uşi onç’eloni İslamuri temapeşen k’onferansepe meçu. Xolo Londonis rt’uşi huk’uk’i iguru do masavobaşi dip’loma eç’opuşk’ule Germaniaşa mextu do Munihişi Universit’es felsefeşi dokt’ora qu. 1908-s Hindistanişa uk’uniktuşi, noç’are do şiirepe muşişi maqoropek didi xelebate nages. Şiirepe muşis Mevlanaşi didi tesiri uğun. Muhammed İkbal dobadona muşişi siaset’işati nakteret’u do xalk’i muşi gamoçkineret’u. Siaset’i şeni aşo isimadept’u: “Siaset’i; oxandu, izzeti do şerefişa oç’andu tkvala ren.”

Muslimani Hindistanuri mucahidepeş coxote noç’are şiirepe muşik, Hindistanuri Muslimanepe oxonk’anu do İnglisuri emp’erializmişa yedgitus do Pakistanişi timoşletinerobas didi tesiri oğodu. Emuşeni İkbali, Mehmet Akif Ersoyişa ningapinen. Moçituşi limaş 3’anapes meç’ireli Pakistanuri xalk’i, Turkialuri xalk’iş k’abğaşa omxvacu şeni oteşkilu do ok’abğinus oxmaru şeni Pakistanurepeşen 1,5 milyon sterlini k’orobu do Ank’araşi hukumetişa noncğonapu. Ginz’e oraş naqoneri zabunobaşk’ule 21 İgrik’a 1938-s doğuru.



                                                                                                                                                              TÜRKÇE