DUDBUT'K'A

CAVAXİSTANİŞİ MESELE

Cavaxistani, Okortuleşi omjoregeulvas art mintik’a ren. Aya mintik’aşi oktaluri şkaguri Ahisk’a ren. Olandes Guria do İmereti, olandeyulvas do yulvas Şida Kartli do Kvemo Kartli, omjores Armenia do Turkia, geulvas Acaristani gudgin. Cavaxistanişi noğape renan; Ahilkelek, Ahisk’a, Borcomi, Vale do Nino3’minda. Mintik’aşi maxoroba tak’ribi 208.000 şuri ren. 1944 3’anas St’aliniş k’elen çveri Ahisk’aluri Turkepeşi dixapeşa Kortuepe dibarginu. Amdğaneri maxorobaşi gverdi Kortuepeşen (tak’ribi 110.000) do gverdi Armenepeşen (tak’ribi 90.000) 3’opxun. Ahisk’aluri Turkepes, Okortuleşi meclisiş k’elen 2007 3’anas k’abulineri k’ararite dobadona mutepeşişa uk’uniktinuşi hak’i aqves mara Kortuepek do Armenepek nodgitunan.

Cavaxistanişi mesele, timoşletinerobaş k’ule Okortules namtinoras dido iğarğalen mara çkaroras var içoden. Meseleşi cincis Cavaxistanis dobargeri Armenepeşi ot’onomiş ok’vandu ren mara Ahisk’aluri Turkepeşi uk’uniktinuşi p’rosesi, Baku-Tbilisi-Ceyhan neftişi xati steri temapek mesele umosi çetrefili noktapan. Armeni p’aramilit’eri teşkilatepek, Armenia do Rusiaşi Federasionişi omxvacute, timoşletinerobaş k’ule Okortuleşi derdepeşen istifade qves do mintik’a dok’ont’roles edo ot’onomi mogute am xali otescilu şeni ixandepan.

Maxoroba didote mutepeşişen 3’opxeri ren şeni Armenepek mintik’aş jin çkvadoçkva hak’epe idia ikipan: “Okortulek mintik’as dobargeri etnik’uri xalk’epeşa p’at’i oğodaps. Mintik’aşi ek’onomik’uri, sosialuri do k’ult’uruli xali Okortuleşi majura mintik’apeşen udobağineri ren. Mintik’aşa k’ult’uruli do siaset’uri st’at’u mogapu şeni amdğaneri xali muşi ok’oğarğalu unon.” Erivanik mintik’as 3’anamo3’onas faali Armenepe şeni, Armenuri nena mintik’aşi resimuri nena iqvas do Armenuri k’ilise oxen3aleşi k’aydepeşa ik’abulinasya do Tbilisişa gamognapu.

Armenias, Cavaxistanişi temas dilemma omç’un. Ar k’ele geografiuri st’at’u muşişi sebebite dido beciti Okortule k’ala ok’ok’idinu var unon, majura k’eleti Cavaxistanuri Armenepeş k’elen ot’onomi ok’vandinuşa k’ap’ula var nakten. Armeniak, kiana k’ala munasebet’i omjore k’ele İranite do olande k’ele Okortulete oxor3elaps. Bilasa st’rat’egiuri part’neri muşi Rusiaşi Federasioni k’ala munasebet’epe do galeni eç’opinu muşiş %80 Okortuleşi dixapeşen oxor3elaps. Armeniak emuşeni, Okortule k’ala munasebet’epe ok’oixvaşi Cavaxistanis ağani mutu var mogasunon do ti muşi iziyanasunon edo germapuna K’arabağişi mogapape muşiti gondinasunonya do isimadeps.

Okortulesti, Cavaxistanişi temas dilemma omç’un. Amdğaneri xali var mo3’ons mara mesele oçodinu şeni ikimolaşi askeruli k’abğa yeçkindasunonya do ihtiyatoni dgin. Mevcudi Abxaziaşi do omjore Osetiaşi meselepeşa ağani art mesele var manz’inasya do aşkurinen. İktisadi meç’iruk mintik’aşi Armenepeşa timoşletineroba gamognapasunon varna mintik’aşa Armeniaşi xegedvapasunonya do ok’ok’idinuşi ihtimalişen yeşkurdun. Tbilisik, Armenia muşişa muxtaci ren şeni ot’onomişi ok’vandupe k’abuli var ikips mara mesele askeruli k’abğaşa var niktasya do mevcudi xalis coxo var gedumers do eşo naqonasya do ik’abulups.

Cavaxistanişi meseleş moxtanora, didote germapuna K’arabağişi meseleşi oçodinuşa do amuk’ala anank’eni, Turkiaşi Armeniaşa onz’ğoneşi nek’napeş gon3’k’imuşa mek’ireli iqvasunon. Germapuna K’arabağişi mesele Armeniaşi gurine içodinaşi varna Turkiak Armeniaşa onz’ğoneşi nek’nape gon3’k’aşi, Armeniaşi Okortuleşa mek’irobati içodasunon do Cavaxistanikti ot’onomi muşi gamognapasunon.