www.kolkhoba.org> "Nenapeşi Çkvaneroba Renoba Muşişi Delili Ren"

"NENAPEŞİ ÇKVANEROBA RENOBA MUŞİŞİ DELİLİ REN"

Kianas int’ernet’is maartani fara www.kolkhoba.org coxoten Lazuri sait’i gom3’k’it na tku sait’işi edit’ori Erkan Temelik, “Nenapeşi çkvaneroba muşi renobaşi delili ren” yado noqonu. Temelik, İslamis ofi3ialuri nena - nananena yado mutu va ren, Allahi şeni mteli nena ğirsoni ren, emuşeni nenapeşi çkvaneroba renoba do menceloba muşişi delilepe renan ya tku.

İnt’ernet’is Lazuri nenate na ç’andinaps ar sait’i gon3’k’imuşa namu sebebepek megintxes?

Turketis na skidunan Lazepeşi nananena na ren Lazuriten na var iç’andinen şeni, Turkuli na ixvenen ç’andinape na var dibağun şeni, Lazuri k’ult’ura p’olit’ize na ixvenen do xvala ar grup’işi xes ren yado na işinen şeni, ik’vandinu do k’ont’akt’i ixvenunati TRT k Lazuriten na var ç’andinaps şeni, nananena çkini xampa, cinconi do na skidun ar nena ren yado o3’iramu şeni do Lazuri ok’uleni nesilepes çveri meçamu steri sebebepe nananenate oç’andinuşa gemoç’k’apes. Am sakvarişa amaxtimu nananena çkinişi ğirsoni oskedinuşi lima ren. Globaliza3iaşi degenera3ia, xe3’ala k’ult’urapeşi asimila3ia do ofi3ialuri ideologepeşi manip’ula3iapeşa yedgitinu ren.

Sait’i tkvanişi doloxe muepe gedvaleri ren, entepeşen çkinape megaçenani?

Dudk’anonuri hak’k’i çkini na rentina, ç’andinapes nena do k’ult’ura çkini na var molişinen şeni sait’i çkini ç’andinaşi format’iten pxazirit. Am sebebiten xvala musik’ape, k’libepe, leksepe, p’aşurape var do ambarepe, st’at’iape, biografepe, int’erviupe, dialogepe do t’ekst’epeti gebdvit. Mteloras goşogoru do o3’k’edinuş doloxe voret do sait’i çkinişa ağani çkina do mat’erialepe gedvu şeni vixandept. Sait’epeşi didobas na iz’iren steri ok’ok’idinu do p’olemik’ape var maqvan yado forumi do musafirepeşi burme var gom3’k’it. Musafirepek na p’k’idit grup’i çkinişa amalenan, simada do zmonepe mutepeşi çkini k’ala apaenen, gedvinu na unonan mat’erialepe çkinda nancğonenan.

www.kolkhoba.org is Lazuri k’ult’uraşi coxoten na ç’andinaps majurani sait’epeşen muperi çkvanerobape uğun?

İrişen didi çkvaneroba çkini Lazuri nenaten oç’andinu ren. Edo xolo jur alboni oxmarinuten. Kortuli do Latinuri albonepe oxmaruten musafirepe çkinişa o3xunuşi hak’k’i mepçapt. Sait’i çkinişa musafiri na iqvenanpe Latinuri boncapeten Lazuri, Kortuli boncapeten Lazuri do Turkuli burmepeşen ar teri a3xunenan. Majurani çkvaneroba çkini, temaşi oxo3’onu do o3’k’omiluşi gagna ren. K’ult’ura çkini am k’ult’uraten na skidun mteli k’oçepeşi artot renoba ren yado maçkinenan, p’olit’ik’uri simada k’ala ç’andina var vikipt. Masumani çkvaneroba, nananena çkinişi oşinaxu do oskedinuşa ğirsi meçamu ren. P’op’ularit’e do timo3’onobaşen mendra dodgitu şeni dido vixandept. Maotxani çkvanerobati, am temaşi jin dido çkineri do k’itxeri voret yado vizmont. Am oraşakis dido 3’anapeşen doni na var ixvenu sakvarepe jur tuta steri mk’ule ar oras oxvenu çkini idiaşi delili ren.

Lazuri na moxtasunon berepeşa oxamp’uten nunç’işinu şeni muepe isimadupt?

Didi Maeçkindek çkinda na domogures steri vicert; “N3aepeşi do dixapeşi eçkindinu, nenape tkvani do perepe tkvanişi çkvaneri oqopinuti emuşi renoba do mencelobaşi delilepe ren. Antepes çkinaşmancepe şeni gamağuşi ç’k’uape ren.” (Rum 22) Lazuri varna majura mteli nenape şeni Allahişi na var nitkvinen renoba do na var isimadinen menceloba muşişi irişen didi delilepeşen ar teri ren yado vizmont. Emuşeni kianas ar nena ğuraşi Allahişi delilepeşen ar teri gondunun yado vo3’k’ert. Aşo o3’k’omilu na miğunan şeni, ofi3ialuri do lok’aluri muç’o rt’asnati k’arta nenape, mcveşepeşen muç’o ep’ç’opitna na dibadasen berepe çkinişa oşinaxu şeni amanati oçumalu do mteli mutxanepe oxvenu domaç’irnan yado visimadept.

Am k’ult’ura oxamp’u do oskedinu şeni mu progetepe giğunan?

Sait’i çkinis xvala Turketuri Lazepeşa var mteli kianas na skidunan Lazepeşa do Okorturas na skidunan Margalepeşati (K’ristiani Lazepe) vuç’andinapt. Cuma jur nena na ren mara p’eriodiş doloxe artikartişen na imendranu Margaluri do Lazuri nenapeşi am oraşakis na var ixvenu ar leksik’oni oxvenu minonan. Aşopeten çkinda mengaperi xalepes na skidunan Margalepe k’ala, artikarti ugcişi oxo3’onu do p’roblemepe çkini opau maxvenasenan. T’ek’nik’urot do finan3ialurot gon3’k’imu muşi dido meç’ireli na maqvenan nenaş k’ursi var mara int’ernet’is nananenaş oguruşi progeti çkini oxer3ielinu minonan. A3’i p’iasas na ren gramatik’ape, leksik’onepe do ok’itxuşi svarapeşi meşveluten nç’ela na uğunanpek doxuneri Lazuri agurasunonan. Xolo sait’işi doloxe şuroni radioşi p’rogrami oxvenu visimadupt. Aya eşo ar ç’andinaş t’est’i steri p’atminonan do na moxtasunon orapes oqopinuşi albatoba na uğun ç’andinaşa vixaziratminonan. Sait’i çkinişa oğarğaluşi p’rogrami gedvalu do aşopeten mak’atalepes artikarti k’ala Lazuri oç’aruten k’ont’akt’i axvenan ya minonan. Lazuriten didopek na var ç’arupan şeni aşo oxvenuten mtelik ç’aran yado noğira minonan. Sait’i çkinişi organiza3iaten Okorturaşi Sarpis k’arta 3’anas na ixvenen steri, “K'olxobaş Fest’ivali” o3’ipxuş p’lani miğunan. Musik’ape, osterupe, çkvadoçkva z’irapape na iqvasunon am fest’ivaliten k’ult’ura çkinişa oxizmet’u mevoğirapt. Lazuri nena do k’ult’uraşi tematen dido k’oçepe na ak’atasenan ak’ademiuri konferan3epe oxvenu guris miğunan. Aşoten nena do k’ult’ura çkinişi oxandupeşa şara vo3’iratminonan. Turketis Lazuriten na iç’aru dido svarape na var ren şeni Lazuriten ç’areli ambarepe, biografepe do st’at’iape gamaçkvinu minonan. Am temaşa nç’ela na uğunanpeşi nç’elape odidanu, na var onç’elnanpeşa nç’ela meçamuşi noğira şeni aşo p’rogetepeşi jin vixandept.

Nananena ogurinu do nananeten ogurinuş tema şeni muepe izmont?

Nananena oguruşi hak’k’i k’oçepeşi irişen beciti tema ren yado visimadept. Mara nananenaten ogurinus majura lok’aluri nenape na renan steri Lazuriti dobağineri var ren yado vizmont. Edo çkini temati aya var ren. Çkin kianas na iğarğalen mteli nenape şeni k’oçepes artikarti k’ala k’ont’akt’oba axvenan do am nenape na var uçkinan k’oçepes aguran yado renan yado nosis dolovidumert. K’uranis na iç'aren steri; “Ç’e k’oçepe! Mtini muşi çkin, ar k’oçi do ar oxorcaşen yegoçkindit. Do artikarti k’ala içinit yado na3ia do xalk’epeşa ok’ogortit. Allahişi xolos irişen ğirsoni, emuşen irişen ucgişi na aşkurinen ren. Allahi irişen çkineri ren do irişen ambari uğun.” (Hucurat 13) Ademi do Hevaşen na imrales k’oçepe, mtel kianas çkvadoçkva peri do nenaten ç’it’a do didi xalk’epeşa ok’uirtes. Ç’it’aşen didişa, xalk’işen na3iapeşakis çkvaneroba na o3’iraps am temaşi sebebi, k’oçepeşi artikarti oçinu, oxo3’onu do onanç’u ren. Emuşeni na3iaten var moi3’ondinen mara dido na3iapeşi renobaşi sebebi, çkvaneri k’ult’urapeşi oçinopu, ok’ibğinu do mxuci meçamu ren.

Ç’andinaşa na gyoç’k’it oraşen doni muperi p’ozi’t’iuri-negat’iuri reak3iape z’irit?

Mk’ule oraşen doni voç’andinapt mara tereşi doloxe do gale dido p’ozit’iuri reak3iape ep’ç’opit. K’ult’ura çkini na onç’elnanpek elek’t’roniuri p’ost’aş adresa çkinişa miç’ares do grup’iş adresa çkinişa simada do zmonepe mutepeşi momincğones. Xususurot am p’unk’t’is aşo ar ç’andinaşi dork’inoba muşi dido oraşen doni miğutes do sait’işi goin3’k’imuten eya domaçodes yado xelebaten mi3’ves. Am oraşakis negat’iuri ar reak3ia var ep’ç’opit. Çkini şeni k’artaşen didi reak3ia TRT şi reak3ia ren. Devleturi k’anali na ren do mteli dobadonamşinepe muşişa ar o3’k’omilu na dvaç’iren ar ofi3iaşi maok’ortoba muşi var oxoma3’onenan.

Jurnalist’i Ahmet Garibik na qu am int’erviu “Milli Gazete”s 15.06.2006 şi tariğis gamiçkvinu.