QURZ'ENİŞ CANCUXA Ncas yextatginonan do gidelite qurz'enepe 3'ilatginonan. Do3'ilit şk'ule eşo beziş ç'uvaliten k'ai xeşa don3iratginonan. Ok'ule, eya ar derini ç'uk'iten mogibatginonan. Aya mogiberi loqa otxo dğas dgit'asen, mu şeni ki k'ai cancuxa oxvenu şeni. Otxo dğaş k'ule xolo mogibatginonan. Artneri eşopeten otxo dğaş oraten xolo mogibatginonan. Am dulya aşopeten sum otxo fara qvatginonan. Ok'ule artneri ç'uvaliten loqa gaman3iratginonan. Am gaman3ireli loqaş doloxe otxo kilo (loqaşa gyora) mja gelubatginonan. Uk'açxe, loqaşa gyora k'ai mkiri uk'atatginonan. Ok'uleti em 3'anaşi Lazut'işi mkiri uk'atatginonan. Eya k'ai xeşa xeten oktatginonan. Eya xolo on3’iraleten gaman3iratginonan. Ok'uleti papa t'ağanis gebatginonan. Ok'ule, jin muşis k'irza gedgaşi papa va uxuink'anu na papa k'ai iqven. Mu şeni ki, papa titxu iqu na cancuxa dido p'at'i gamişoren. A3'i, cancuxaşi mo3'ipxu do txirişi o3iguşa mulun sira. Txiri t'axatginonan, 3xunatginonan, t'avas gebğatginonan, sobas meşodgatginonan do txirişi k'avurma qvatginonan. Emuş k'ule 3'k'aris gyont'anatginonan do lemşiş nok'epe goşudgatginonan. Jur k'ati tok'i iqvasunon ki nok'epe va meç'k'odas. Ok'ule, txirepe 3igatginonan tito k'iti ara uğut'asen. Txirepe 3igatginonan mara cancuxaşi ginz'enoba vit'oxut vit'oaşi va mek'alapatginonan. Txiri do3igatşi jur jur eşi qvatginonan. Am dulyape diçoduş k'ule e na qveret'it papa k'ai xeşa gibatginonan. A3'iti gyoç'k'atginonan cancuxaş on3'us. Ar siraş on3'u diçodaş k'ule ar ç'it'a kirasen. Xolo gyoç'k'atginonan majurani siraşa. Majurani sirati diçodaş k'ule mulun masumani siraş on3'uşa. Am dulyape ixvenent'aşi k'arta sirapes okiru şeni cancuxape çvatginonan. Emuş k'ule em seri, cancuxapek oxoriş doloxe sobaş xolos t'asenan. Mu şeni ki va gamişoras. Egere qini aqu na t'k'vasunan do cancuxape dibğenan. Ok'ule, dğaleris mjoraşa gamiğatginonan oxominu şeni. Seri xolo oxorişa amiğatginonan qini va aqvas şeni. Eşopeten oxominatginonan. Am dulyape ixvenent'aşi eşo gyarişi oxvenu steri zima va iqven. K'ai xeşa ge3adatginonan. Mu şeni ki, didilepe çkimişen eşo viguri. ÜZÜM KÜMESİ Ağaca çıkacaksınız ve küçük sepetle üzüm toplayacaksınız. Topladıktan sonra bir bez çuvalla iyice suyunu çıkaracaksınız. Sonra onu derin bir kazanda pişireceksiniz. Bu kaynamış tatlı, iyi küme yapmak için dört gün bekleyecek. Dört gün sonra yine pişireceksiniz. Aynı şekilde dört gün arayla yine pişireceksiniz. Bu işi üç dört kere tekrarlayacaksınız. Sonra aynı çuvalla tatlıyı süzeceksiniz. Bu süzülmüş tatlının içine dört kilo (tatlıya göre) süt katacaksınız. Sonra tatlıya göre iyi un katacaksınız. Sonra da o yılın mısır unundan katacaksınız. Onu iyice elle karıştıracaksınız. Onu yine süzgeçle süzeceksiniz. Sonra da muhallebiyi tabağa koyacaksınız. Sonra üzerine tahta kaşığı koyunca oynamazsa, muhallebi kıvamında demektir. Muhallebi ince olursa kümenin üzerinde durmaz. Şimdi sıra kümenin hazırlanması ve ipe fındık dizilmesinde. Fındığı kıracaksınız, ayıklayacaksınız, tavaya dökeceksiniz, sobaya süreceksiniz ve fındık kavurması yapacaksınız. Ondan sonra suya daldıracaksınız ve iğneyle ipe dizeceksiniz. İplik iki kat olmalı ki kopmasın. Sonra fındıkları birer parmak arayla dizeceksiniz. Fındıkları dizeceksiniz ama kümenin uzunluğu on beş-on altı santimetreyi geçmemeli. Fındığı ipe iğnelerken ikişer ikişer hazırlayacaksınız. Bu işler bittikten sonra hazırlanan muhallebiyi iyice pişireceksiniz. Şimdi de sıra kümenin kazana batırılmasında. Bir sıra batırma işlemi bittikten sonra biraz soğuyacak. Yine ikinci sıraya başlayacaksınız. İkinci sıra da bittikten sonra üçüncü sıranın batırma işlemine devam edeceksiniz. Bu işlemler yapılırken sıraların soğuması için kümeleri bekleyeceksiniz. Ondan sonra, o gece kümelerin dökülmemeleri için, evin içinde, sobanın yanında olacak. Eğer soğuk olursa patlar ve kümeler dökülür. Sonra gündüz kurutmak için güneşe çıkaracaksınız. Gece yine eve alacaksınız soğuk olmaması için. Böylelikle kurutacaksınız. Bu işler yapılırken öyle yemek yapar gibi ölçü olmaz. İyice sınayacaksınız. Çünkü ben büyüklerimden öyle öğrendim.   © 2006 kolkhoba.org