ANASAYFA

BASK BÖLGESİ SORUNU

Bask bölgesi, İspanya'nın kuzeydoğusunda ve Fransa'nın güneybatısında yer alan, Baskların yaşadığı tarihi bölgedir. Bask bölgesi, 25 Temmuz 1979 tarihli özerklik yasası ile Alava, Biskay ve Guipuzcoa eyaletlerinin birleştirilmesiyle oluşturulmuş bir federasyondur. Navarra/İparralde denen ve Bayonne, Biarritz, Anglet şehirlerinden oluşan Fransa sınırları içindeki Pays Basque bölgesi de tarihi Bask bölgesinin kültür alanlarıdır.

Bask bölgesi, yaklaşık olarak 2.123.000 kişilik nüfusa sahiptir. Önemli şehirleri; Vitoria/Gasteiz, Bilbao/Bilbo ve San Sebastian/Donostia'dır. Bölgenin resmi dilleri Baskça ve İspanyolcadır. Bask bölgesi, kişi başına 30.680 Amerikan dolarlık gelirle İspanya'nın en zengin bölgelerinden biridir. Fakat pek çok Bask, politik ve güvenlik sorunları nedeniyle bölgeden göç etmek zorunda kalmıştır. Fransa sınırları içindeki Bask bölgesi Navarra ise yaklaşık 560.000 kişilik nüfusa sahiptir. Bölgenin en önemli kenti Pamplona şehridir.

Bask Parlamentosu ve hükümeti başkent Vitoria/Gasteiz'de bulunmaktadır. Parlamentoda 25 temsilci bulunmakta ve bu temsilcilerin oylarıyla Bölge Başbakanı (Lehendakari) seçilmektedir. Bask bölgesi kendi polis teşkilatına (Ertzaintza) ve radyo/televizyonuna (Euskal Irrati Telebista) sahiptir. Modern Baskçada, Bask halkı kendine Euskaldunak adını vermektedir. Kökenleri Akitanyalılara kadar gitmektedir. Bilinen ilk Bask devleti, 9. yüzyılda kurulan Pamplona Krallığıdır. Bu devlet daha sonra Navara Krallığı adını almıştır.

İspanya ve Fransa sınırları içinde yaşayan Basklara ait bağımsız bir devlet kurma amacı güden ETA örgütü “Euskadi Ta Askatasuna” (Baskia ve Özgürlük), 31 Temmuz 1959 tarihinde kurulmuştur. Örgütün hedefi; “mevcut özerk statüden tam bağımsızlığa geçiş”tir. Bu hedef doğrultusunda; İspanya'da dönemin diktatörü Franco'ya karşı silahlı mücadeleye başlamışlardır. ETA, daha etkin bir mücadele için kendi içinde ikiye ayrılmıştır: Bir kanat siyasi mücadele yapmakta, diğer kanat silahlı mücadele yürütmektedir. Yaklaşık yirmi yıl boyunca saldırılarını etkisini arttırarak devam ettiren örgüt, 1998 yılında tek taraflı ateşkes ilan etmiştir. Bu dönemde, hükümetle ateşkes görüşmelerine başlanmış, sonuç alınamaması üzerine ETA, 1999 yılında ateşkesi iptal kararı almıştır. Mart 2006'ya kadar eylemlerini devam ettiren ETA, 24 Mart 2006 tarihinde “süresiz ve kalıcı ateşkes” ilan etmiştir.

Basklar, İspanya ile Fransa arasında, azınlık olmak ile devlet olmak arasında nasıl sıkışıp kalmış iseler, ETA da silahlı mücadele yapmak ile siyaset yapmak arasında öyle sıkışıp kalmıştır. ETA, saldırılarında hiçbir zaman sivil halkı hedef almamış, hedefleri gazeteciler veya politikacılar olmuştur. Sivil halkın zarara uğraması durumunda da gereken yardımı yapmış ve özür dilemiştir. İspanya hükümeti ile ETA örgütünün görüşmeleri halen devam etmekte fakat kalıcı barış için iki tarafın da istekli olduğu görülmemektedir. ETA'nın siyasal kanadı olan Batasuna partisi ise şu anda yasaklı durumdadır.



                                                                                                                                                              LAZURİ