ANASAYFA

KARADENİZ HARİKASI: SÜMELA MANASTIRI

Trabzon’un Maçka ilçesinin 17 km. güneyinde Altındere köyünde, Meryem Ana (Panagia) deresinin batı yanında, Mela Dağı’nın deniz seviyesinden 1,150 m. yüksekliğindeki kayalar oyularak ve doğal mağaralardan da faydalanılarak yapılmış manastır olan Sümela, Anadolu’daki en önemli Ortodoks kilisesidir.

Dünyanın hiç bir yerinde esine rastlanmayan Sümela Manastırı'nın kuruluşu bilimsel verilere göre 13.yüzyıla kadar inmektedir. Kısacası Trabzon Sümela Manastırı, Trabzon Kommenoslar olarak bilinen ve 1204 tarihinde Trabzon'da kurulan Kommenos Prensliği'nden III. Aleksios (1349-1390) zamanında manastırın önemi artmış ve fermanlarla gelir sağlanmıştır.

Sümela, Rumca karanlık, siyah anlamına gelen “melas” kelimesinden gelmektedir. Karadenizli Hıristiyan Rumlar Mela dağındaki mucizevi Panagia ikonundan bir şey diledikleri zaman "stou mela" derlermiş, bu zamanla Sümelaya dönüşmüş. Bu da ikona neden Panagia Soumela denildiğini açıklamaktadır. Bu yüzden manastıra “Karadağın (Mela Dağının) bakiresi”de denilmektedir.

Sümela Manastırına ormanın içinden normal bir yürüyüşle yarım saatte ulaşılabiliyor. Seksen sekiz basamaklı bir merdiveni geçerek girilen manastırın girişinde sağ tarafta "Sümela kitaplığı" yazılı kütüphanesi bulunmaktadır. Ayazma (agiasma) ise girişin sol tarafında kutsal ve içilebilecek temizlikte su olup 100 metre yükseklikteki kayalıktan damlamaktadır. Evvelce çatısı ahşap olduğu anlaşılan bu bina, binlerce kitabı muhafaza etmekteydi. 18. yüzyıldaki bir yangın sonucu çoğu kitap ve değerli vesikalar yanmış, kurtarılanların bir kısmı muhafaza edilmiş, bir kısmı da kaybolmuştur. Asıl kilise fresklerle kaplanmıştır. İçeride mağaranın güney bölümünde kayaya oyulmuş duvar hücresi bulunmaktadır. Dışarıda 18. yüzyıldan kalma bir zamanların Kapellası olan bir kilise vardır. Kiliseye yakın doğu cephesinde giriş yolu, manastırın çan kulesi ile desteklenmiştir ve çan kulesinin hemen yanında günah çıkarma yeri bulunmaktadır.

Manastır kompleksi içerisinde yemekhane, mutfak, keşiş odaları, kutsal su ve kaya kilisesi mevcuttur. Manastır iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölüm ilk yapılan bölümdür ve tapınak yerinin içi ve dışı İncil’den alınmış konuların freskleriyle süslüdür. İkinci bölüm, yatak odalarını, salonları, kitaplıkları, kilerleri ve helaları kapsayan dört kattan oluşmuştur.



                                                                                                                                                              LAZURİ