MEHMET ZAHİT KOTKU
Mehmet Zahit Kotku, Gümüşhanevî dergâhı şeyhi Mustafa Feyzi Efendi’nin önde gelen talebelerinden olup “Hoca Efendi” lakabıyla tanınmış meşhur bir alimdir. 1897 yılında Bursa’da dünyaya gelmiştir. Babası İbrahim Efendi, annesi Sabire Hanımdır.
Ailesi Şirvan’a bağlı, eski bir hanlık merkezi olan Nuha’dandır. Osmanlı-Rus Harbi sırasında Anadolu’ya gelen ailesi, Bursa’ya yerleşti. Babası İbrahim Efendi, Bursa Hamzabey medresesinde tahsilini tamamlayıp, çeşitli cami ve mescitlerde imamlık yaptı. Mehmet Zahit Kotku üç yaşındayken annesi Sabire Hanım vefat etti. Babası İbrahim Efendi, Dağıstan muhacirlerinden Fatıma Hanımla ikinci evliliğini yaptı.
Mehmet Zahit Kotku, ilk tahsilini Bursa Oruçbey ilkokulunda yaptı. Orta öğrenimini ise Maksem ortaokulunda ve Bursa Sanayi-i Nefîse okulunda gördü. Birinci Dünya Harbi sebebiyle on sekiz yaşındayken askere çağırıldı. Askerlik vazifesi sebebiyle İstanbul’da kaldığı müddet içinde çeşitli dini toplantılara, özel derslere ve camilerdeki vaazlara devam etti. Dağıstanlı Şeyh Ömer Ziyaüddîn Efendiye intisap edip, talebe oldu. Onun sohbet ve derslerinde bulunarak tasavvuf yolunda ilerledi. Bu arada Bayezid, Fatih ve Ayasofya camii ve medreselerindeki derslere devam etti. Bu sırada hafızlığını tamamladı. Çeşitli kasaba ve köylere giderek imam-hatiplik yaptı ve insanlara İslamiyet’in emir ve yasaklarını anlattı.
Mehmet Zahit Kotku, 1929 yılında babasının vefatının ardından onun yerine Bursa’nın İzvat köyünde imam-hatiplik vazifesine başladı. On beş yıl kadar süren bu vazifeden sonra, Bursa’daki Üftade camii imam-hatipliğine tayin edildi. 1945-1952 yılları arasında buradaki vazifesine devam etti. 1952 yılının Aralık ayında Gümüşhanevî dergahı postnişini aldı ve İstanbul’a taşındı. Fatih Zeyrek’teki Çivizade camii imam-hatipliğine tayin edildi. Bir ara yine Zeyrek’teki Ümmügülsüm mescidinde imam-hatiplik yaptı. Ekim 1958 tarihinde Fatih İskenderpaşa camiine naklolunarak vefatına kadar bu vazifede kaldı. Gerek Bursa’da gerekse İstanbul’da bulunduğu sırada etrafında toplananlara vaaz ve nasihat ederek yol göstermeye çalıştı. Son yıllarını rahatsızlıklar içinde geçiren Mehmet Zahit Kotku, şiddetli ağrılarına rağmen sohbetlerine devam etti. 13 Kasım 1980 günü vefat etti. Süleymaniye camii haziresinde hocalarının yanına defnedildi. Mehmet Zahit Kotku, Tasavvufî Ahlâk 1-2-3-4-5, Dua Mecmuası, Cennet Yolları ve Müminlere Vaazlar isimli eserleri kaleme alarak İslam dünyasının hizmetine sunmuştur.
|