ANASAYFA

MÜSLÜMAN SLAV DİLİ BOŞNAKÇA

Boşnakça (Bosanski jezik), Güney Slav dilidir. Hırvatça ile birlikte Güney Slav dillerinin batı varyantını oluşturur. Edebi dile en yakın dil olan Boşnakça, Hırvatça ve Sırpça arasında bir köprüdür. Bosna-Hersek'in nüfusunun yarıdan fazlasını Boşnaklar oluşturur ve Boşnakça bu ülkenin resmî dillerinden biridir. Günümüzde; Bosna-Hersek, Sancak, Kosova, Makedonya, Slovenya, Sırbistan, Karadağ ve Hırvatistan’da toplam 2 milyon kişi tarafından konuşulmaktadır. Türkiye’de de çok sayıda Boşnakça konuşan T.C. vatandaşı Boşnak yaşamaktadır.

Boşnakça özellikle son yıllarda Hırvatça ve Sırpçadan hem biçim, hem sözcük dağarcığı bakımından iyice farklılaşmaya başlamıştır. Resmî olarak Hırvatça gibi Latin alfabesi ile yazılır. Fakat Kiril alfabesi ile de yazılabilir. Boşnak alfabesi, 4 tanesi sesli, 26 tanesi sessiz, toplam 30 harften oluşur. Boşnakçada nesnelerin cinsiyetleri vardır. Dişil nesneler “a” ile biter. Eril nesneler genellikle sessiz bir harf ile biter. Nötr genellikle “o” ile biter. Boşnakçada her adın bir cinsiyeti vardır; adların dişil, eril ya da nötr olduklarını bildirir. Eril (tekil) adlar sessiz harfle biterler. Eril (çoğul) adlar “i” harfi ile biter. Dişil adlar genellikle “a” harfi ile biterler. Çok az bir kısmı sessiz harfle bitebilir. Dişil (çoğul) adlar “e” ya da “i” harfi ile biterler. İsimlerin; yalın hali, -in hali, -e hali, -i hali, -le hali, -de hali ve hitap halleri vardır.

Boşnak edebiyatı genellikle dört ayrı dönem içinde değerlendirilir. İlki Osmanlı dönemi, ikincisi Avusturya-Macaristan dönemi, üçüncüsü İkinci Dünya Savaşının sona ermesine kadar olan dönem ve dördüncüsü de eski Yugoslavya’nın dağılmasına kadar olan dönemdir. Osmanlı döneminde Boşnak yazarları zengin bir edebiyat meydana getirmişlerdir. Bu edebiyatın güçlü destanları, zengin bir divan edebiyatı ve başarılı hikâyeleri vardır. Ayrıca bu dönemde Boşnak edebiyatı vakayiname, seyahatname ve salnameleri ile çok zengindir. Bu dönemdeki yazarlar Arapça, Farsça, Türkçe ve Boşnakça eserler kaleme almışlardır.