TURKİAŞA K'AVK'ASİAS NA NİÇİNU AĞANİ ROLİ
Rusias na gamiçkvinen Nezavisimayaşi gazetak, K’avk’asias Rusiaşi st’rat’egiuri oşkendarepe na ren Armenia do Azerbaycani, Turkiak go3’uncubalasunon yado ç’aru. Gazetas, “Ankaraşa Rusiaşi Hedie” manşet’iten na gamaxtu k’oment’aruli ambaris, NATOşi dudmaxvencepek “Mo3’qva Şeni Oşkendaroba”şi p’rograma şeni Yerevanis rt’es do k’rizuri p’eriodis maktalobaş gamantanuşi p’rovape qves yado iç’aru.
Mk’ule ar oraş doloxe NATOşi mak’ature iqvasunon yado na içven Okortura do NATOşa na uğun semp’at’i muşi na var mpulups Azerbaycanikti artneri gamantanuşi p’rovape qu yado na iç’aru k’oment’aris, Rusias Azerbaycani k’ala çodinaşi p’eriodis na aqu p’roblemepeşen molişinu. Gazetaşi k’oment’aris, Rusiaşi gazi do elek’t’rik’aşi energiaş speropes p’olit’ik’aşi oktiruşa, Azerbaycanik Novoroskiyskişi limanişen p’et’roli gamaçamu dodgitinuşi tehdiditen coğabi meçu ya itkven do aşo ar simadaşen molişinen: “Bak’u-Novorosiyskişi xatis Azerbaycanişi p’et’rolis ğirsot dido beciti var ren. Mara geop’olit’ik’urot Rusiak dido mutxanepe gondinaps. Muşeni do, Rusias aşoten Azerbaycanişi p’et’roli mtelot xe muşişen amt’asunon do am tereşi mteli p’et’roli Mosk’ovak ok’idu muşişa dido 3’anapeşen doni na nodgitu Bak’u-Tbilisi-Ceyhanişi xatişen gamiçinasunon. Azerbaycanis moşletineri p’iasa yeçkindasunon do aşoten Bak’uk muşi gaziş 3’kortolepe goşogoruten Rusiaşen mtelot moşletineri iqvasunon.”
Rusias K’avk’asuri terepe k’ala na uğun p’roblemapeşa, Rusiaşi bazarepes xark’uri madulye oxanduşi yasaği 15 3’anağani 2007 tariğis gyoç’k’uşi elanz’inuten oşi şilyapeten Azerik udulyeli doskidasunon yado na iç’aru gazetas, “Mteli madulyepe Azerbaycanişa uk’uniktasunon do ağani ar p’roblema gamaxtasunon. Azerbaycanis a3’işen Mosk’ovak Bak’u nondaraps yado iğarğalinen” yado iç’aru. Gazetak, Rusia şeni K’avk’asias na naqonasunon st’rat’egia muşis k’arari meçameri var ren, Okortura şk’ule Azerbaycani k’alati k’ont’akt’oba ok’oxvumu Rusiaşi K’avk’asias na uğun dominant’oba umosi dido dork’inasunon yado ç’aru.
Rusias Dağlikk’arabağişi p’roblema oçodinus na uğun dominant’obasti dido dvark’inu na itkven gazetas, emuşk’ule aşo fik’irepe gidvinu: “Bak’u, amuşk’ule Mosk’ovaşi simadapes var nusiminasunon. Mosk’ovak, Avrop’aşi Emniet’i do K’op’era3iaş Organiza3iaşi go3’oncğonerobas Fransa do Amerik’aşi Ok’ont’aleri Oxen3aleşi xes nunk’apinasunon. Azerbaycanik, muşi şeni golaxtimuşi arxvala tere na ren Okortura k’ala k’op’era3iaşa dido becitoba meçaps. Okortura k’ala k’op’era3iak Bak’u Gyulvaşi p’olit’ik’aşa ak’atuşa nuntxasunon. Aşoten Tbilisi do Bak’uk, oşkendari ek’onomik’uri, askeruli do geost’rat’egiuri p’olit’ik’as oxvenuşa gyoç’k’asunonan. Yerevanik, aşo ar xalis Rusia k’ala p’roblemape na uğun Okortura do Azerbaycani k’ala elaç’aberi oskedinu dido meç’ireli na iqvasunon k’ai oxo3’onaps.”
Ti-muşi abluk’a xveneri na oxo3’onasunon Armenias am xalis Mosk’ovak beciturot mxuci meçasnati Gyulvaluri megabrepe gorasunon yado na iç’aren k’oment’aruli ambaris, “Am oğodapek, Dağlikk’arabağiş p’roblemaşi oçodinuşi p’eriodis manişoba meçasunon do amuşi arxvala şart’iti Turkia, Armenia do Azerbaycanişi sinorepeşi gon3’k’imu iqvasunon. Ankara k’ala Yerevaniş oşkendas k’ont’akt’epe iqvasunon. Antepeşi mteli çodinalurotti Rusiak, 3’alentuna K’avk’asias menceli muşi dvark’inuten Turkiaşi geop’olit’ik’uri menceli ok’ap’et’anasunon.” ya itku.
|