DUDBUT'K'A

"BETİ MAPA" XOLOTİ SKİDUN

Art’isti, avt’ori do ent’elakt’uali Yilmaz Guney (Putun), Adanaşi Yenice coxoni oput’es, 1 İgrik’a 1937-s dibadu. Ocaği muşiş şkvit bereşen ar teri ren. Geç’k’apuroni doguroni do ok’uleti lise Adanas ik’itxu. Maamage ar ocağişi bere oqopinot, ok’itxuş oras, umuteluri meç’irobapeşi sebebiten pambuğiş qonapes ixandu. Gazozi do k’erk’eli gamaçu. Emusteri çkvadoçkva dulyape qu. Ok’uleti ar sinemaşen majuraşa vitanşi milimet’roni filmepeşi bobinepe velosip’edi muşiten tiru. Yilmaz Guneyişi iptineri p’aşurape, 1950-epeşi geç’k’apulas “Pazar Postasi”s gamiçkvinu. Em oras mamgure rt’u lises. “Kemal Filmi” do “And Filmi” coxoni k’omp’aniapeşi zonaluri buropes ixandu. 1955-s Ankaraş Universit’et’işi Huk’uk’uri Fak’ult’et’is ik’itxupt’uşi, rejisori Atif Yilmazi k’ala ok’uiçines. Aya iqu dido beciti ç’k’oni Yilmaz Guneyişi skidalas. Doguroni muşi naşku. Mp’oliş Universit’et’işi Ek’onomik’aşi Fak’ult’et’is ok’itxuşa do “Dar Filmi”ş Mp’olişi burosti oxanduşa kogyoç’k’u. Atif Yilmazişi manuşvale iqu. Atif Yilmazişi megabrulot mxuci meçamuten sinemaşi speros oxanduşa kogyoç’k’u.

“Ağani horizont’epe” do “Vitosumi” coxoni jurnalepes p’aşurape muşi gamiçkvinu. Atif Yilmazik 1959-s na yeşiğu “Am dobadonaşi berepe” do “Xçemskveri” coxoni filmepeşi senariope ç’aru do isteru. Na isteru rolepeten xeşnoxvene muşişi menceli o3’iru. “Uça biç’işi uça qoropa” coxoni filmişi rejisorişa manuşvale iqu. 1961-s, 1956-s “Sum uoçkinoni umengapobaş sist’emape” coxoten na gamiçkvinu p’aşura muşişi sebebiten 18 tutaloni xap’isi do 8 tutaş ora şeni Konyaşa surğunişi ceza ninçinu. İptinerot xap’isi skidala z’iru. Ekonaşis skidaluri ar muxasebe qu. Ti-muşi oağanu do omordinu. Ti-muşi şeni ar gza ğaru. Xap’isxanaşen gamaxtu şk’ule, meç’ireli ndğalepe z’iru. “Juriti gurami rt’u” coxoni filmişi senario doç’aru do dudari roli isteru. 1963-s Ferit Ceylanik na yeşiğu am filmi k’ala arto “Yilmaz Guneyişi k’abadayuri miti” yeçkindu. Xolo, senario muşi na ç’aru do isteru “Koçero” Anatolias irişen met’i nç’ela z’iru (1964). Çkar mutu na var ğarğalaps mara cebes na uğun k’onyak’işi bot’lik’aşen udodginu na şups ar ayyaşi na osağu “Vit gurami k’oçi” coxoni filmiti artneri 3’anas yeşiğinu. Am rolis dido becitoba uğun muşi miti oqopinus.

1965 do 1966 3’anape, Guneyişi irişen bereketoni 3’anape iqu. “Beti mapa” coxoten molişinu. 1968-s yeşiğeri “Seyit xani/Am dobadonaşi nisa” coxoni filmi muşiten, moxtasneri p’eriodis muşi coxoten na molişinasunon ar st’ili gamaxtu. Ok’uleni p’eriodepes,” Sp’aget’t’işi vesternuri” st’iloni filmepeşi senariope ç’aru do rejisoroba qu. “Mşkirineri mgerepe” (1969), “İmendi” (1970), “Uimendonepe” (1971), “Ç’vini” (1971) do “Mgara” (1971) coxoni filmepes zeri xalk’i oxo3’onapu. “İmendi”, Adanaşi Okroş K’ozaşi Filmuri Fest’ivalis irişen k’ai filmi i3xunu. Mara, “Sansurişi K’omisia”k filmi omemnunu. “İmendi”, “Didimaxk’emeşi” k’arariten iseyrinu. 1971-s “Mgara”, “Ç’vini” do “Uimendonepe” coxoni filmepe muşis p’rizepe niçinu Adanaşi Okroş K’ozaşi Filmuri Fest’ivalis. 1971-s na gamiçkvinu “Qali gelakteri doğures”coxoni romani muşis Orhan Kemalişi romanuri p’rizi niçinu 1972-s.

1972-s, “anarkist’epes na nuşveluşi” idiaten jur 3’ana xap’isi do surğunişa imaxk’uminu. “Omjore” coxoni jurnali gamoçkvinus kogyoç’k’u. Xap’isxanas, sinema do xeşnoxveneşi st’at’ia, leksi do p’aşurape ç’aru. 1971-şen 1973-şakis na ç’aru “Selimiyeşi sum k’oçi” coxotenti na içkinen “Bunduri”, “Maznuni” ve “Çkimi hucre” coxoni xvenape muşi 1975-s gamiçkvinu. “Selimiyeşi sum k’oçi”, ar k’ele ar magektalurişi avt’ok’rit’ik’a rt’u, majura k’eleti 3adape muşişen molaşinaps. Jur 3’anaşen met’i xap’isxanas doskidu şk’ule, 1974-s ti-moşletinoba muşi aqu emus. Artneri 3’anas “Megabre” coxoni filmi muşi qu. “Meraği” coxoni filmiti yeşiğus kogyoç’k’u. Yumurtalikişi xak’imi na oğurinuşi idiaten 19 3’ana araloni xap’isuri ceza niçinu emus. Senario muşi na ç’aru do Zeki Okteni şk’elen yeşiğeri na ren “Cogi” coxoni filmi do Şerif Goreni şk’elen yeşiğeri na ren “Gza” coxoni filmişi senariope xap’isxanas ç’aru.

12 St’aroşinaş cuntaşi p’eriodis “Omjore” coxoni jurnalis na ç’arupeşi sebebiten, oşi 3’ana k’onari ceza meçamu ok’vandinuten imaxk’eminu. 1981-s İspartaşi xap’isxanaşen imt’u. “Gza” coxoni filmişi osvaru ağneşen qu. K’anişi Filmuri Fest’ivalişa ak’atu. Filmi “Gza”, “Gondiner” coxoni filmi k’ala didi p’rizi na rt’u Okroşi palmie ip’aes (1982). “K’ida” coxoni filmi muşi Fransias yeşiğu. 1980-şi darbe şk’ule ar xap’isxanas na iskedinenpe oxo3’onapaps “K’ida” coxoni filmişi senario ç’aru do rejisoroba qu (1993). Na niç’opu purpuşi k’anserişen var moaşletinu. Çodinuri 3’anape muşi na skidu P’arisis 9 St’aroşina 1984-s, na izmont’u uk’oro3xu p’roget’epe muşi k’ala doğuru. Cenaze muşi, “Çinoberepeşi oğurenale” oqopinoti na içkinen, P’arisis na ren “Per Laşaisişi oğurenale”s let’as niçinu.