|
LAZEPEŞEN "LAZEPEŞİ İST'ORİA"!
1964 3’anas Okorturaşi Soviet’uri So3ialist’uri Resp’ublik’as, Lazona (İst’oria, Geografia, Et’nografiaşi Goşogorape) originaluri dudari muşiten na gamiçkvinu svaraşi Turkuli tercume “Lazepeşi İst’oria” coxoten, 1992 3’anas Gamamçkumala Antişk’elen Mp’olis gamiçkvinu. Muhammed Vanilişi do Ali Tandilava coxoni jur Sarpuli Lazişk’elen na iç’arinu xandaşi Kortulişen goktirinu, Hayri Hayrioğluşk’elen ixvenu.
Svaraşi geç’k’alas; matercumeşi mk’ule biografia, Prof. Sergi Mak’alatiaşi “Lazonaşi İst’oria do Et’nografia” şeni ç’areli mk’ule ar ç’ara do maç’arepeşen mak’itxepeşa mk’ule ar çkinapa gez’in. Svaraşi “Lazonaşi İst’oria” coxoni burmes; Lazik’aşi Mapanoba, Bizant’iaşi Lazonaş xe3ala, Osmanurepeşi Lazonaş oktalu yado dudarepe, “Lazonaşi Et’nografia” coxoni burmes; Lazepeşi arkit’ekt’uruli k’ult’ura, Birabape-leksepe, Sterape-dansepe, Lazepeşi umtine ocerupe, Oçkinuşepe steri dudarepe uğun.
“Qini Limaş P’eriodi”şi noç’are na ren svaraşi mak’itxepeşa na nucoxups burme muşis “Kortupeşi dobadona k’arta fursat’is daçxiri do di3xiriten na yopşaps duşmanepe dido çkvaneri na rt’u mara antepeşen irişen zalimi ‘Osmanurepe’ na rt’u do Osmanurepek Okortura ok’ortinu do xalk’i mutepeşi meç’irobaten Muslimani noktinu do asimilasioni oxvenu şeni na ixandept’u” yado tkvalapek k’un3xi meçaps. Na ixvenu goşogorapes; “Samargaloşi Zugdidi do Gali regionepes na skidun Margali xalk’ik andğati Lazurişa na nungaps ar nena na ğarğalaps oxui3’oninu” yado otkvaluti manip’ulasioni ren.
Lazepeşa ixazirinapunati “Lazepeşi İst’oria” coxoni svara, Lazepeşi minobaş moivaruşi demagogiuri p’rop’aganda na uğun, ofi3ialuri ist’oriaş tezepeşen yeçkindineri na ren, şovenist’uri do faşist’uri tkvalapeten dolopşeri ideologiuri ar gamaçkvala ren. Svaraşi çkar sotxanis tudenç’ara do odudeşi coxo uoç’arinuti am tezi ok’ap’et’inapaps. K’arta mutxani uğut’asnati am svarak, Turkialuri Lazepe şeni dido beciti miladoba qu do minobaşi ok’obinu gyoç’k’apinu. Lazepe k’ala onç’eloni seriozuli gamaçkvalapeşi iri xalk’is açkinas yado gamaçkvinu do mcveşi orapes genk’ileri so3ia na rt’u CCCP şi 15 Resp’ublik’as na skidunan xalk’epe k’ala onç’eloni, çkinerk’oçepes na nodgitut’es nodgitapeş oçodinu, am speroşi ilmiuri goşogora do xandapeşi gza gon3’k’u. Mara oxvenu na dvaç’irs xanda; 1920 3’anapes lit’erat’uruli nena oxvenuşi p’eriodi na gyoç’k’eret’u Lazuri k’ala onç’eloni, em p’eriodis na gamiçkvineret’u gazeta, jurnali do svarape arkivepeşen gamağinu do iri xalk’işa mogapinu, Lazurişi lit’erat’uruli nena oqopinus muşeni na nidgitinuş temapeşi otanapu ren.
|
TÜRKÇE
