DUDBUT'K'A

DAÇXİRONİ İNFEK'SİONİ ÇAÇXURİ

Çaçxuri, “P’lasmodium” cinsoni p’arazitik sebebi na meçaps di3xirişi seriozuli ar zabunoba ren. Adamişen adamişa 3’una “anofel” k’orğonepeşen nak’limen. Oteşhisu perpu, oşvelu do oçvu mumkini na ren çaçxuri, dido mcveşi orapeşen doni içkinen. Kianaşi 45 derece oçildre, 40 derece omjore p’aralelişi oşkendas umosi didi iz’iren. Tropik’uri do subtropik’uri regionepeşi zabunoba ren. İnfek’sioişi odude generalurot zabuni ar k’oçi varna unişanoni ar matirale ren. Çaçxuri, k’orğoniten na nak’limen steri zabunoni di3xiri meçamu varna di3xiri mesveri şiringapetenti nak’limen.

K’orğonik k’oçis gak’ibinaşi sp’orozoit’i xaloni p’arazitişi hucrepe di3xiris moçodaps. Di3xirişi gzaten ar saat’iş doloxe uçacigerişa na nunç’işun sp’orozoit’epe akonaşis dibargenan do omordinuten ok’uirtenan. İmordanşi merozoit’iş xali na aqvenan p’arazitepek, uçacigerişen gamulunan do di3xiris ak’atenan. Di3xiris na ak’atenan merozoit’epeşi noğira eritrosit’epe ren. Eritrosit’epeşa naşatxenan do doloxe mutepeşis dibargenan. Akonaşis xolo omraluten omordinu mutepeşis naqonenan. Arjur saat’iş doloxe eritrosit’epe mtelot yopşapan. Ok’ortinuş çodinas k’arta merozoit’ik 16 dane “şizont’i” na itkven motali hucre omralaps. Motali hucrepek doloxe muşis na renan eritrosit’epeşen di3xirişa ak’atenan do dobargu do omralu şeni ağani eritrosit’epe gorupan. Di3xiris na ak’aten ağani hucrepe, seksualuri şeklepe na uğun kimoli do 3’una gametepe steri iqvenan. Çaçxurişi daçxironi nobet’epe, motali hucrepe eritrosit’epeşen di3xirişa ak’atuşi oras moxvadun.

Çaçxuris nişanepe nobet’epe k’ala iz’iren. Nobet’iş geç’k’uşen arjur ndğa uk’açxe uxaloba, uxeleneroba, uiştağoba, tişi 3’k’uni, cinikişi do t’rik’işi 3’k’uni iqven. Nobet’i, şiddetoni tirtina k’ala na manz’inen mağali t’u3anobaten geç’k’aps, upi geçamuten içoden. Mara udaçxironi xalepeti iqopen. Zabunişi xura mtelot iz’anz’alen, çenge muşi adgiralen. Nabizi muşi manz’inen, tişi 3’k’uni, şumeroba, xancali do t’rik’epes ç’vini iqven. Ginz’e oras na naqonops xalepes uçacigeri do palan3a irden, hepatiti do anemi yeçkindun. Oşvanuşi uraxat’oba do xolo zaturreti iqopen. Menenjit’i, ç’k’uaşi mğiroba, çkvadoçkva nuzulepe yeçkindun. Palan3a muşebura ibri3’en do doloxenk’elen di3xiri diben.

Andğaneri ndğas xoloti, çaçxurişi aşiti serumiti var iz’irinu. Çaçxuroni zabunis iroras moşvacu çitun. Çaçxuri k’ala ok’vak’idinus irişen beciti dulyapeşen ar teri k’orğonepe mek’arbinu ren. Amuşeniti irişen beciti gza, anofelişi cinsepeşi yeç’k’vidu ren. Edo xolo k’arta t’ibape do ç’anç’axepunapeş mek’arbinu, didğalepe do abcapeşi o3’opxinu çitun. Onciruş 3’oxle oxorişi doloxe k’orğonişi sp’reyi oxmarinu, pencerepe otragu, seri oncireşi jin cibiniten motvu unon. Zabunis k’ap’et’i gidape meçamu, amçxvapaşi porçapeşi oktiru, otirtinuşi nobet’epes ot’ibinu uk’ors.



                                                                                                                                                              TÜRKÇE