DUDBUT'K'A

K'ATALUNİAŞİ AVT'ONOMİURİ K'ORTA

K’atalunia, Esp’aniaş olandeyulvaşk’ele na golaz’in avt’onomiuri k’orta ren. Xçezoğaşk’ele 580 k’m zoğap’ici uğun. Dixaşzoma muşi 32.114 k’m² na ren k’ortaşi nananoğa ren Barselona. K’ortaşi nak’onoba ren 7.135.000 do am nak’onobaşi nanç’inerot %13 k’onari xark’i mauçvepek 3’opxups. K’ortaşi ofi3ialuri nenape K’atalunuri, Esp’anuri do Aranesuri ren. Aranesuri, Aranişi vadis nanç’inerot 7 şilya k’oçişk’elen iğarğalinen do Oksitanuri nenaşi dialekt’i ren. Esp’ania na 3’opxups 17 avt’onomiuri k’ortaşen ar teri na ren K’atalunia, dobadonaşi irişen xampa k’ortapeşen ren. Esp’aniaşi p’rodukt’iş %19 k’onari na ixvenen K’atalunias ar k’oçis na anç’en mogapa Esp’aniaşi mogapaşen %20 dido yani 26.550 Amerik’anuri dolari ren. 20. oş3’anuraş geç’k’alas na mogeret’u avt’onomia muşi Generali Frank’oşi xe3alas na gondinu K’ataluniak, 1979 3’anas na i3’opxinu referandumiten m3ikaloni avt’onomia muşişa xolo konunç’uşu. K’ataluniaşi ağani st’at’u, Xrist’ana 2005 tariğis K’ataluniaşi p’arlament’os %90 nispet’oni reyiten ik’abulinu do emuşk’ule na ixvenu namtini ktirapapeten Esp’aniaşi Meclisis do Senat’osti itasdik’inu.

K’atalunias, avt’onomiuri oktalaşi xe3ala na monz’inu do K’atalunepe “Esp’aniaş doloxe ar na3ia” yado na ognapu ağani st’at’u, 18.06.2006 tariğoni referandumi k’ala ik’abulinu. Ağani st’at’uşi toliten; K’ataluniaşi avt’onomiuri oktalak, xarciş mogapapeşi oxmarinus umosi dido hak’i aqvasunon. Limanepe do havaşlimanepeşi k’ont’roli didopeten avt’onomiuri oktalas niçinasunon. K’ataluniaşi k’ortas K’atalunuri oguru mecburi iqvasunon. Esp’ania k’ala K’ataluniaş oşkendas k’ont’akt’epe omordinu şeni k’omisia i3’opxinasunon. K’ataluniaşi Mağali Maxkemeş k’anonuri hak’epe moinz’inasunon, Adiluri Mencelişi Generaluri K’onseyi coxoni ar inst’ut’i i3’opxinasunon. K’ataluniaş doloxe na ixandepan mauçvepeşi hak’epe avt’onomiuri oktalaşk’elen ignapinasunon. K’ataluniak, k’ortaşi ek’onomik’uri mogapape do rek’abetiş temapes, Avrop’aşi Artoba k’ala ik’ont’akt’asunon.

Esp’anias xe3ala na uğun Sosialist’uri P’art’ia k’ala K’ataluniaşi Sosialist’uri P’art’iak na numxvacu p’lanişa, muxafazakari Xalk’uri P’art’ia do K’ataluniaşi radik’ali maok’orte K’ataluni Maresp’ublik’e K’vazalik nodgitu. Xalk’uri P’art’iak, K’atalunepeşa avt’onomiurobaş monz’inu şeni, “Esp’aniaşi goşobğinuş geç’k’apinu”şa do “dobadona Balk’ania noktinu”şa sebebi meçasunon yado idia qu. Xalk’uri P’art’iaşk’elen dido na ik’rit’ik’inu st’at’u, Esp’aniaşi armiaş doloxeti k’abğa yoçkindu. K’ataluni Maresp’ublik’e K’vazalikti, referandumiten na ik’abulinu st’at’u k’ala K’ataluniaşa na niçinu avt’onomiurobaşi hak’epe dobağineri var z’irops do K’ataluniaşi timoşletinobas numxvacups.