|
BİZANT'İAŞİ İST'ORİULİ CİXAŞK'İDAPE
Mp’olişi gomorgvas na go3’k’ondups cixaşk’idape maşkvitani oş3’anuras geç’k’uten ik’ideren. Doloxvupe do ağneburot ok’idu k’ala otxo fara i3’opxineren. Çodina no3’opxe muşi ren Krist’eşk’uleni 408-şk’ule. 2. T’eodosiusişi (408- 450) p’eriodis, cixaşk’idapek Sarayburnuşen Halicişi zoğap’iciş morgvalişen Ayvansarayişa; ekşen do Marmaraşi zoğap’iciş morgvalis Yedikuleşa; Yedikuleşen Topkapişa; Topkapişen Ayvansarayişakis nunç’uşut’u. Cixaşk’idapeşi ginz’enoba ren 22 k’ilomet’re. Halicişi cixaşk’idape ren 5,5 k’ilomet’re, dixaşi cixaşk’idape 7,5 k’ilomet’re, Marmaraşi cixaşk’idapeti ren 9 k’ilomet’re.
Dixaşi cixaşk’idapes uğun sumi k’orta: orome, galeni cixaşk’ida, doloxeni cixaşk’ida. Dixaşi cixaşk’idapeş k’eles, cixaşk’idas ok’oç’aberi do 50 met’res ar 96 dudira koren. Antepeşen dido ren ok’oxveri do ok’ot’k’va3ineri ar xalis. Am dudirape, ar k’eleşen majuranişa na ok’onç’uşups cixaşk’idapeşen 10 met’roni ar gamaxtimalas geladgin. Didopeten ren otxok’eleniş p’lanoni do 25 met’reşi mağalobas. Pencerepe, tonozepe, nek’nape uğun. Doloxeni cixaşk’idape do galeni cixaşk’idapeş şkas koren nek’na do merdeveni. Doloxeni cixaşk’idape do dudirapes k’efekişi kva do tuğula ixmarineren. Galeni cixaşk’idapeti ren sanduği varna k’azamat’iş k’idape. Galeni cixaşk’idapes, umosi ç’it’a do didi dudirapeş şkas, oxtimu- moxtimus na dvaç’irs ç’it’a dudirape geladgin. Am orome, dudira, galeni doloxeni cixaşk’idapeşi mçirenoba ren 70 met’re mtelot. Cixaşk’idapeşi doloxe koren dexlizi do ğormape. Marmara do Halicişi cixaşk’idapeş 3’oxle var ren orome do galeni cixaşk’idape. Am cixaşk’idapeşi p’ecinoba ren 5 met’re, mağalobati ren 15 met’re. Dudirape ren 20 met’re. Marmaraşk’ele 103 do Halicişk’ele 94 dudira iz’iren. Am dudirapeşen namtinepe renan çinoberi: Yedikule, Sulukule, Anemasi, İsaakiosi, Mermerkule, Arapkule doçkva. Didopeten zindani, xapisxana, darpxana yado ixmarineren.
Mp’olişi cixaşk’idapeş morgvalis koren nananek’na do k’eleninek’nape. Nek’nape renan 5 met’re mçirenobas ar mok’irk’eş tude. Cixaşk’idaşi jin extimu şeni xveneri merdevenepe renan nek’napeşi doloxe, marz’gvani do k’vazali k’elepes. Nek’naşi k’idapeş doloxeni ar sotxanis, nananek’naşi genk’ilus na dvaç’irs rk’inaşnek’na iz’iret’u. Amuşen met’i namtini nananek’napes uğut’es galeni nek’na. Mara entepeşen didope gondineri ren. Namtini nek’napeşi jin Osmanuri ketabepeti koren. Galeni nek’naşen doloxeni nek’naşa mendranoba ren 25 met’re.
Mp’olişi cixaşk’idapes uğutes 50 nek’na do 300 dudira. Mara namtinepe kogonduneren. Topkapişi sarayiş nek’naşen geç’k’uten Halicişa; akşen Yedikuleşa do xolo Topkapişi sarayişa na nunç’uşun nek’nape aşo ren: Topkapisarayi kapisi (Topkapisarayişi nek’na), Ahirkapi (Axiriş nekna), Fenerlikapi (Feneroni nek’na), Kuçukayasofyakapisi (Ç’it’aayasofyaşi nek’na), Bukalonkapi (Buk’aloniş nek’na), Balikhanekapisi (Çxomixanaşi nek’na), Odunkapisi (Dişkaşi nek’na), Manganakapisi (Manganaşi nek’na), Gulhanekapisi (Gulxanaşi nek’na), Kadirgakapisi (Kadirgaşi nek’na), Çatladikapi (Ok’ot’k’va3ineri nek’na), Kumkapi (Mxişilişi nek’na), Yenikapi (Ağani nek’na), Samatyakapisi (Samat’iaşi nek’na), Narlikapisi (Ber3’euloni nek’na), Yedikulekapi (Şkvitdudiraşi nek’na), Belgradkapi (Belgradişi nek’na), Silivrikapi (Silivrişi nek’na), Mevlanakapi (Mevlanaşi nek’na), Topkapi (Burtişi nek’na), Edirnekapi (Edirneşi nek’na), Eğrikapi (Mendrik’eri nek’na), Ayvansaraykapisi (Ayvansarayişi nek’na), Atikmustafakapisi (Atikmustafaşi nek’na), Balatkapisi (Balat’işi nek’na), Fenerkapisi (Fenerişi nek’na), Yeniayakapi (Ağaniayaşi nek’na), Ayakapi (Ayaşi nek’na), Cibalikapisi (Cibalişi nek’na), Unkapanikapisi (Unk’apanişi nek’na), Ayazmakapisi (Ayazmaşi nek’na), Odunkapisi (Dişkaşi nek’na), Balikpazarikapisi (Çxomişbazarişi nek’na), Yenicamikapisi (Ağanimeçetişi nek’na), Bahçekapisi (Livadişi nek’na), Avcilarkapisi (Maavaepeşi nek’na), İmparatorkapisi (İmp’erat’orişi nek’na), Zindankapisi (Zindanişi nek’na), Sirkecikapi (Mamcumoreşi nek’na), Yalikoşku (Yalişikoşki).
|
TÜRKÇE
