|
ANT'İK'URİ T'AO-K'LARCETİŞİ T'ERİT'ORİA
T’ao-K’larceti ist’oriuli T’ao do K’larceti t’erit’oriapeşi oşkendari coxo ren. T’ao-K’larceti, andğa Turketişi oçildre-yulva k’ele na ren Erzurumi, Artvini, Ardahani do K’arsi coxoni noğape na gedgin svalepeten molişinet’u. T’ao do K’larceti, K’olxuri k’ult’uraşi irişen beciti ist’oriuli regionepe rt’u do K’olxiş rubaşen gyoç’k’apt’u do Ç’it’a K’avk’asiapeşakis nunç’işut’u. T’ao, K’larceti do Şavşeti, Arsiani germapeşi gyulva k’ele rt’u. Yulva k’eleti Sam3xe, Eruşeti, Cavaxeti, Artaani ve K’ola rt’u. Am regionepeşi doloxe Ç’oroxi do K’uraşi vadepe do germape rt’u.
T’erit’oriaşi mcveşoba İsaşen 3’oxle 3.000 şi 3’anaşa, Bronzişi ep’okaşakis ginç’en. İsaşen 3’oxle maartani şilya3’anuras, t’erit’oria Diaoxi do K’olxaşi oxe3alepeşk’elen imaktalinu. Kartlişi Mapobaşi iptineri mapa na ren Maartani Parnavazişi p’eriodis, İsaşen 3’oxle 302 3’anas mapobaşi dixapes am t’erit’oriati rt’u. Na naqonops oş3’anurapes T’ao-K’larceti, Kartli do Somexuri mapobapeşi oşkendas xe3ala iktiru. Maşkvitanişi oş3’anuras T’ao-K’larcetis Arabepek xe gedves.
T’ao-K’larceti, yulva do gyulvas na ren didi imp’eriapes k’arta oras onç’elt’u, ist’oriuli met’ak’sişi gzaşi ar burme am dixapeşen golulut’u do emuşeni. Maçxorani-mavitoarani oş3’anurapes T’ao-K’larcetişi t’erit’oria, Bagrat’ionepek oktales. T’erit’orias, 1008 3’anas feodaluri oxe3alepeşi ok’oxtimus dido beciti ar roli aqu. T’ao-K’larcetişi arkit’ekt’uruli noskidepek (oxvamepe, manast’irepe, xincepe do cixape) andğati t’urist’epe t’erit’oriaşa moçkumers.
T’ao-K’larcetis oxvame, manast’iri do xinci steri religiuri do 3iviluri arkit’ekt’uraşi mskva noxvenepe koren. Antepeşi doloxe irişen dido na içkinenpe aşo ren: Xaxulişi Manast’iri, Oşkişi Oxvame, İşxanişi Oxvame, Banaşi Oxvame, Parxalişi Oxvame, Doliskanaşi Oxvame, Otxaşi Oxvame, Bertaşi Manast’iri, Opizaşi Manast’iri do T’betişi Oxvame.
Am t’erit’oria k’ult’uruli speros, dido mcveşi 3iviluri do religiuri binapaten xampa ren tina, dido mitis ambari var uğun. T’ao-K’larcetişi t’erit’oriaşi coxo, t’urizmuri do arkit’ekt’uruli speros kianas şigneri na var ren şeni, t’erit’oriaşa na mulunan t’urist’epeşi nak’onoba dido ç’it’a ren. Jvari peroni nat’ura do t’erit’oriaşi Krist’ianuli ist’oriaşen noskide oxvamepeten dido int’eresoni ren. Oxvamuri arkit’ekt’uras int’eresi na uğun mitxanepe şeni, t’erit’orias beciti religiuri binape uğun.
A3’i verane xalepes na renan am mcveşuri oxvamepe, moro, moxtasneri p’eriodis a3’işakis uz’ireli k’oro3xalaten çkineburi do galeni t’urist’işk’elen moik’itxasunon. Aşopetenti t’erit’oriaşiti, em t’erit’orias na skidun xalk’işi k’ult’urati, ek’onomiati ixampasunon.
|
TÜRKÇE
