|
ŞİMŞİR KOKAN KÖY: AZLAĞA
Azlağa güzel köydür, şimşir kokusu vardır denir, gerçekten de öyledir. Şimşir, çiçek açtığında doyumsuz kokusu insana sevinç verir. Şimşir, düzenli sahili, Dolakala, güvercin avcılığı, Sultan Selim dağı, Kemalpaşa yolu, eğitimli insanlarının çokluğu gibi özellikler Azlağa ile sıkıca bağlı isimler ve bilgilerdir. Resmi adı Esenkıyı’dır. Kemalpaşa yolu üzerinde bulunan bir sahil köyüdür. Hopa’nın merkezine 6 km, Kemalpaşa’ya da 9 km uzaklıktadır. Kuzeyinde Karadeniz, güneyinde Sultan Selim dağı ve Başköy, doğusunda Kopmuş ve Liman köyü, batısında da Bucak ve Hopa bulunur.
Kendisi gibi sahil köylerinden olan Çamlıköy ve Sugören ile Hopa’nın en güzel köylerindendir. Bu köylerin içinde, sahili kayalarla doldurulmamış, sahili bozulmamış sadece Azlağa kaldı. Bürokratik kültürü gelişkin bir köydür. Türkiye’nin birçok alanı yetkili Azlağalılarla doludur. Azlağa, Hopa’nın köyleri içinde en tanınmış aydın varlığı ve fazlalığı olan köydür. Çünkü 1909 yılında Rüştiye Okulu açılmış. O yıllarda 300 haneden oluşan 1.500 insanın yaşadığı çok büyük bir köy imiş. Hopa’nın ve Lazona’nın diğer köylerinin sosyal, ekonomik ve eğitimsel nedenlerle birçok insan Azlağadan başka diyarlara gitti, yine de gidiyorlar.
Şu sıralar diğer köylerde de olan nedenlerden dolayı ilköğretim okulu kapalı durumdadır. Köyde, bir tanesi yukarı tarafta, bir tanesi de çarşıda olmak üzere iki adet cami vardır. Çarşı camisi çok eski tarihlerde yapılmıştır. Bir tanesi İsinada olmak üzere Azlağalılar tarafından yapılış üç adet resmi yaş çay satış merkezi vardır. Dolakala isimli büyük tepe başlarında Ağustos ve Eylül aylarında çok sağlam güvercin avcılığı yapılır, Hopa ve komşu ilçelerde çok tanınmış güvercin avcılığı mekanıdır, bu aylarda Dolakalada güvercinler için çergeler yapılır. Azlağanın ekonomik kazancı her şeyden çok yaş çay tarımındandır. Azlağalı biri tarafından yaptırılmış güzel bir beton yolu vardır, yaz aylarında denizde yüzmek için Hopa ve diğer yerlerden çok insan Azlağanın sahiline gelir. Azlağanın içinde villa tipinde çok evler görülür fakat belki onlar kadar yıkık, kendi haline terk edilmiş eski Laz evlerine de rastlanır. Azlağa yazın gurbetten gelen Azlağalı insanlarla dolar. Eski Kemalpaşa yolu Azlağanın yukarısından geçiyordu fakat sahil yolu yapılırken çok dinamit kullanıldığı için Mtutikvata isimli yerde bu eski yol heyelana uğradı. Çoğunlukla 1980-1985 yıllarına kadar, Osmanlı-Rus savaşında Rusların dayatmasıyla, Azlağalılar tarafından elle çapa, kazma gibi aletlerle yapılma bu yolu yıktılar ve bozdular.
İsina, Kazoni, Paçati, Karavati, Khaldağa, Cakhçe, Dolakala, Komurzeni, Meçağali, Papati, Melenikona, Mskibuğali, Gubi, Çkhalurişdikha, Okhvame, İsiyati, Kheşegza, Papilati, Noğa, Montratseri, Jilengola, Tsalengola, Kalendere, Okepe, Mtutikvata, Kopmişi, Bozlobiya, Mtsipurzeni gibi adlı yerler Azlağanın semtlerini, Kalyoncişi, Papilaşi, Durakişi, Kuçumetişi, Mamiyaşi, Pentişi, Abcişi, Çavuşişi, Khacimemişi, Boncuşi, Khitinaşi, Notikenişi, Khacibamişi, Kebarişi, Tsokhusenişi, Khacosmanişi, Bekçişi, Açaralişi, Tsapaşi, İsakişi, Alerzişi, Balişi, Khacişi, Menişi, Mentişi, Sofişi, Kumbişi, Bucaşi, Khacmanağaşi, Çkhalurişi, Ustamendişi, Tersişi, Sulumanişi, Çapkunişi, Okebarişi, Alikhocaşi, Babamendolişi, Lamişi, Dervişişi, Bostancişi, Eyubişi, Mukeyedişi, Kintsişi isimli sülaleler de Azlağanın Laz ailelerini oluşturur.
|
LAZURİ
