ANASAYFA

ANTİ-EMPERYALİST BİR GELENEK: DENİZ GEZMİŞ

1968-li yılların gençlik liderlerinden biri olan Deniz Gezmiş, 24 Şubat 1947'de Ayaş’ta doğdu. Öğretmen bir ailenin çocuğuydu. Bu sebeple ilköğrenimi çeşitli illerde, liseyi ise İstanbul'da okudu. 1965'te Türkiye İşçi Partisi'ne üye oldu. 1966'da İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde okumaya başladı. 31 Ağustos 1966'da Ankara'dan İstanbul'a yürüyen Çorum Belediyesi temizlik işçileri Taksim anıtına çelenk koydu. Deniz Geçmiş, işçiler arasındaydı. Onları destekledi. Türk-İş yöneticilerini protesto edildiği gösteri sırasında gözaltına alındı.

19 Ocak 1967'de Türkiye Milli Talebe Federasyonu binasının yed-i emine verilmesi protesto edildi. Bu protesto sebebiyle gözaltına alındı. 22 Kasım 1967'de düzenlenen Kıbrıs mitingi sırasında ABD bayrağını yaktığı iddiasıyla Aşık İhsani ile birlikte gözaltına alındı. Hukuk Fakültesinden arkadaşlarıyla birlikte 30 Ocak 1968'de Devrimci Hukuklular Örgütünü kurdu. 7 Mart 1968'de İ.Ü. Fen Fakültesi konferans salonunda toplantıda konuşan Devlet Bakanı Seyfi Öztürk'ü protesto ettiği için tutuklandı. 2 Mayıs'a kadar tutuklu kaldı. 30 Mayıs 1968’de Amerikan 6. filosunu protesto ettiği için açılan davadan beraat etti. 12 Haziran 1968'de İstanbul Üniversitesi, öğrenciler tarafından işgal edildi. Öğrenci liderlerinden biri olarak öğrencilerle idi. İşgal konseyinde yer aldı. İstanbul Üniversitesi Senatosu ile Baltalimanı'nda yapılan görüşmelere de katıldı.

İstanbul'a gelen Amerikan 6. filosunu protesto eylemlerine katıldı. 30 Temmuz'da tutuklandı. 20 Eylül'de serbest bırakıldı. TİP’teki saflaşmada “Milli Demokratik Devrim” görüşünü benimsedi. Eylemlerde birlikte olduğu arkadaşlarıyla birlikte Devrimci Öğrenci Birliği'ni kurdu. Samsun'dan Ankara'ya Mustafa Kemal yürüyüşüne katıldı. 28 Kasım 1968'de ABD büyükelçisi Kommer'in gelişi sırasında Yeşilköy havaalanında düzenlenen protestolar sebebiyle tutuklandı. 31 Mayıs 1969'da İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğrencilerinin, reform tasarısının gerçekleşmemesi için yaptıkları işgale de liderlik yaptı. Çatışmalarda yaralandı. Hastaneden kaçtı.

Sinan Cemgil ve Hüseyin İnan'la birlikte THKO'yu kurdu. 11 Ocak 1971'de THKO adına Ankara İş Bankası Emek şubesini soyanlar arasındaydı. 4 Mart 1971'de dört ABD'li erin Balgat'taki Tuslog tesislerinden kaçırılmasına katıldı. Gemerek’te arkadaşı Yusuf Aslan ile birlikte yakalandı. 16 Temmuz 1971'de başlayan THKO-1 davasında TCK'nin 146. maddesini ihlal ettiği iddiasıyla, 9 Ekim 1971'de idam cezası verildi. Arkadaşları Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan ile birlikte 6 Mayıs 1972 tarihinde Ankara Merkez Kapalı Cezaevinde idam edildi.

Gelen her 6 Mayıs, gençliğin anti-emperyalist geleneğini bir kez daha bizlere hatırlatıyor.