ANASAYFA

"AYŞE" OPERETİ YENİDEN…

Operet, Paris ve Viyana’da 19. yüzyılda tanınmış bir türdür. Operet, Osmanlı ülkesinde, Güllü Agop Efendi’nin eli ile tanındı. Cumhuriyet dönemi opereti ise, Muhlis Sabahattin adı ile birlikte duyuldu. Muhlis Sabahattin denilince, 1929’da bestelenen “Ayşe Opereti” hatırlanır. Operetin konusu şöyle: Zenginler için İstanbul’un altın yılları. Neşe, güzel bir kızdır. Sesi de çok güzel olan Neşe, o dönemin ünlü bir kafesinde şarkılar söyler. Ayşe ise bir köylü kızıdır. Necmi Paşa’nın oğlu Ahmet, hem Neşe’yi hem de Ayşe’yi sever. Ayşe kendisinden hamiledir. Bunu duyan Ahmet, Ayşe’yi köyünde bırakır. Çiftlikten kaçar ve İstanbul’a gider. Ayşe de Ahmet’i sever ve kaybetmek istemez. Onu peşinden Veli Dayı ile büyük kente gider. Ahmet kaçar. Ahmet, Avrupa’yı dolaşır. Parasız kalır. Çiftliği Hasan’a sattırır. Kendisini öldürmeye çalışır. O yıllarda sahnelenen Ayşe operetinde şu sanatçılar rol almış: Suzan Lûtfullah, Toto Karaca, Melek Muhlis Sabahattin, Necla Kemal, Şevkiye May, Lûtfullah Sururi, Ömer Aydın, Salâh Cahit, Kemal Rıfat, Beliğ Selönü, Mehmet Ali, Reşit Gürzap, Avni Dilligil, Lütfi Ay, Celal Sururi, Muammer Karaca.

Ne var ki, Ayşe Operetinin nota ve metni, eserin sahibi Muhlis Sabahattin’in, 1947’de ölümünden sonra kaybolmuş. Geriye yalnızca Gülriz Sururi’nin babası Lûtfullah Sururi’nin 1966’da İstanbul Radyosu için radyofonize ettiği Ayşe Opereti melodilerinin sadece on beş dakikalık bölümünün bir kaseti kalmış. Gülriz Sururi, bu kayıtların yardımı ile yeni bir metin hazırlamış ve müzikleri derlemiş. Gülriz Sururi, Ayşe Operetini baştan yazmış. Metni günümüze uyarlamamış. Gülriz Sururi’nin metninde; Ahmet, Ayşe’nin hamile olduğunu anlayınca çiftlikten kaçmıyor. Ahmet’in arkasından Veli Dayı ile Ayşe değil, sadece Ayşe geliyor. Ahmet, Avrupa’yı dolaşmıyor. Züğürt de kalmıyor. Çiftliği de Hasan’a sattırtmıyor. Kendisini öldürmeye çalışmıyor. Ayşe Opereti, 1930’ların Türkiye’sini Ege ve İstanbul olarak iki ayrı gösteriyor bizlere. O yılların masalımsı İstanbul hayatı, Muhlis Sabahattin’in ezgileri, çarlistonlar, tangolar, fokstrotlar ve valslarla canlandırılıyor. Saflığını koruyan köy hayatı da zeybek ve halaylar ile sahneleniyor.

60 yıl sonra yeniden sahnelenen Ayşe Operetinin süresi, 2 saat 40 dakika. Kadrosu şöyle; Yazan: Gülriz Sururi, Yöneten: Engin Cezzar, Müzik direktörü: Selim Atakan, Koreograf: Selçuk Borak, Kostüm tasarımı: Sadık Kızılağaç, Dekor tasarımı: Ali Cem Köroğlu, Işık tasarımı: Yakup Çartık, Yönetmen asistanı: Ahsen Gül Ever, Müzik: Muhlis Sabahattin, Dans yönetmeni: Ayşe Kutlu Sun, Oynayanlar: Dolunay Soysert, Hazım Körmükcü, Ceyda Düvenci, Sinan Tuzcu, Jeyan Ayral Tözüm, Gülümser Gülhan, Oğuz Oktay, Metin Göksel, Hikmet Karagöz, Orhan Aydın, Yaman Tarcan, Evren Pıravadılı, Elif Çakman, Bilal Çatalçekiç, Şirin Keskin, Koray Onur, Ayşe Çakar, Ahsen Ever, Müge Zümrütbel.