|
PROFESÖR İLİA VEKUA
Ünlü matematikçi ve makine mühendisi İlia Vekua, 23 Nisan 1907 tarihinde Gali rayonunun Şeşeleti köyünde doğdu. Ortaokulu 1925’de Zugdidi’de tamamladı. Daha sonra Devlet Üniversitesinin Fizik ve Matematik Fakültesini okumak için Tiflis’e gitti. 1930 yılında üniversiteyi takdir ile bitirdi. Akademisyen Nikoloz Muskhelişvili’nin el vermesi ile akademik kariyer yapmak için Leningrad’a gitti. Ünlü matematikçi A. N. Krylovi’nin yol göstermesi ile ilk araştırmasına başladı. İlia Vekua, akademik kariyeri için Leningrad’ta tebliğler yayınladı. Çalışmalarını bitirdikten sonra 1933’de Tiflis’e, okuduğu okula döndü. Bütün zamanı bilimsel, eğitimsel çalışmaları organize etmekle geçti. İlia Vekua, Nikoloz Muskhelişvili tarafından önderlik edilen ünlü seminerlerin aktif üyesi oldu. Matematiksel fizik, difransiyal değişimi, diferansiyel ve integral eşitlik üzerine dersler verdi. Şimdiki adı A. Razmadze Matematik Enstitüsü olan Sovyet Bilimler Akademisi Gürcistan şubesinin kurucularından biri idi.
1951 yılında, İlia Vekua süresiz yaşamak ve çalışmak için resmi olarak çağrıldığı Moskova’ya yerleşti. Ünlü meslektaş ve arkadaşları M. A. Lavrentev, I. G. Petrovskii ve S. L. Sobolevi ile birlikte, V. A. Steklovi Matematik Enstitüsünde ve M. V. Lomonosov Moskova Üniversitesinde araştırma seminerlerini yönetti. İlia Vekua, Novosibirski Üniversitesinin kurucu rektörü oldu (1959-1964). Sibirya’da yaşıyorken, İlia Vekua simultene olarak çeşitli işler yaptı: Sovyet Bilimler Akademisi Sibirya şubesi Hidrodinamik Enstitüsünün teori bölümünü, Novosibirski Üniversitesi matematiksel fizik kürsüsünü yönetiyordu. Çeşitli bilimsel seminerlere önderlik etti.
Sovyet teorik ve uygulamalı mekanik ulusal komitesi kurulunca, 1956’da İlia Vekua bu komitenin sürekli üyesi oldu. 1963 yılından itibaren Sovyet Matematikçileri Ulusal Komitesinin üyesi idi. İlia Vekua, 1964’ün sonunda Gürcistan Bilimler Akademisi başkan yardımcısı seçildi (1964-1965). Tiflis Üniversitesi yüksek matematik kürsüsünü yönetti (1966- 1972). Onun teşebbüsü ve liderliği ile A. Razmadze Matematik Enstitüsü yanında mekanik bölümü örgütlendi (1964). Tiflis Devlet Üniversitesinde, kısa bir süre sonra Uygulamalı Matematik Enstitüsü (1968) adını alan uygulamalı matematik problem laboratuarı kuruldu (1966). Daha sonra kurucusu, ölene kadar müdürü ve bilimsel önderi olan İlia Vekua adı bu kuruma verildi (1968- 1977). İlia Vekua, 1972- 1977 yılları arasında Gürcistan Bilimler Akademisinin başkanı idi. Sosyalist çalışma kahramanı oldu (1969). İlia Vekua’ya Sovyet devlet ödülü (1950 ve 1984), Lenin ödülü (1963), üç Lenin onuru ve onur nişanları verildi. İlia Vekua, 2 Aralık 1977’de Tiflis’te vefat etti.
|
LAZURİ
