ANASAYFA

KOLKHA KRALLIĞI

Kolkha (Kolkhis, Kolkhida, Kolkheti) Krallığı, Lazların-Megrellerin atalarının kurduğu bir krallıktır. Lazların-Megrellerin en eski tarihleri, Kolkha yönetim ve kültür alanıyla yakından ilişkilidir. Kolkha hakkında ilk yazılı kayıtlar, M.Ö. 16- 17. yüzyıllara ait Hitit kayıtlarında bahsedilen Kaşkalardır. Fakat M.Ö. 12. yüzyıl Asur kayıtlarında yer alan “Kilchi” adı direk Kolkhilerden bahsedilen ilk kayıttır. Kolkha adından bilinen anlamda ilk kez M.Ö. 8. yüzyıla ait Urartu yazıtlarında bahsedilmiştir. Kolkha adından Eski Yunan ve Roma tarihçileri de “Kolhida” ve "Kolkhis" adıyla sıkça söz etmiştir. Kolkha yönetim alanı, günümüzde Abhazya sınırları içinde kalan Gagra'dan başlamak üzere Çoruh yatağına kadar olan bölgeyi kapsamaktaydı. Kolkha kültür alanının sınırları ise günümüzde Rusya sınırları içinde kalan Gelincik'ten başlamak üzere Ünye civarına kadar uzanmaktaydı.

Kolkha, Homerik çağ Greklerinin ilgi alanıydı. Argonotlar, Karadenizi aşarak "Altın Post"u ele geçirmek için Kral Aietes'in ülkesi Kolkha'ya ayak basmışlardı. Milattan öncesine dayanan çeşitli yazılı kaynaklar, Güneydoğu Karadeniz’de yaşayan, birbirleriyle kaynaşmış ve Kolkha vadisinde yaşayanların akrabaları olan kabileleri zikreder. Lazi, Tzan, Tzani, Tçani, Zan olarak geçen etnik terimlerin Kolkhilere tekabül ettiğini ve hepsinin özünde aynı kavmi nitelendirdiği bilimsel çevreler tarafından kabul görmektedir. V. Minorsky, Çan kelimesinin Yunanca Sannoi/Tzannoi kelimeleriyle aynı şeyi ifade etiğini, Prokopius ise Tzani veya Kolkhis olarak bilinen halkın artık Lazi olarak adlandırıldığından bahsetmiştir.

Urartu’ya karşı verdiği savaşlar Kolkha Krallığını büyük güç kaybına uğrattı ve devlet giderek zayıfladı. Bununla birlikte Kimmer akınlarıyla zayıflayan Kolkha Krallığı, Roma İmparatorluğu tarafından yıkılmıştır ve Apsiller, Abasglar, Misimya, Sanigya ile Lazika, Svaneti ayrı krallıklara bölünmüşlerdir. M.Ö. 1. yüzyılda Kolkha (Lazika/Egrisi) ve Kartli (İberya/Gürcistan) krallıkları arasında birbirleri üzerinde egemenlik kurmayı amaçlayan sürekli savaşlar yaşanmıştır.