ANASAYFA

RUSYA FEDERASYONU

Rusya Federasyonu (Rossiyskaya Federatsiya), Doğu Avrupa ile Kuzey Asya'ya yayılmış 17.075.400 km² yüzölçümü ile dünyanın en geniş ülkesidir. Kuzeyinde Kuzey Kutup Denizi, doğusunda Pasifik Okyanusu, batısında Estonya, Litvanya, Beyaz Rusya, Letonya, Ukrayna, Moldavya, Baltık Denizi, güneyinde Kazakistan, Moğolistan, Çin, Gürcistan, Azerbaycan, Hazar Denizi, Kuzey Kore, Karadeniz yer alır. Nüfusu 141.930.000, başkenti Moskova olan ülkenin diğer önemli şehirleri; Saint Petersburg, Novosibirsk, Nijni Novgorod, Yekaterinburg, Samara, Omsk, Kazan, Çelyabinsk, Rostov-on-Don, Ufa, Volgograd, Perm, Krasnoyarsk’tır.

Rusya Federasyonu, 83 regiona ayrılmıştır. Bu federal yapılar (21 cumhuriyet, 46 oblast, 9 kray, 2 federal kent yönetimi, 1 özerk oblast, 4 özerk okrug) hukuki açıdan eşit birimler sayılmaktadır. Bütün bu federal birimler 8 büyük federal okrug birimine alınmışlardır. Rusya Federasyonu'na bağlı 21 cumhuriyetin her birinin kendi anayasası ve devlet başkanı vardır. Rusya’da 11 farklı zaman dilimi mevcuttur. Dünyanın en kalabalık sekizinci ülkesi Rusya’da nüfusun %73'ü kentlerde, %27'si kırsalda yaşamaktadır. Dünyada en çok etnik unsurun yaşadığı ülke olan Rusya’daki başlıca halklar şunlardır; Rus, Tatar, Ukraynalı, Ermeni, Yakut, Karaçay-Balkar, Çeçen, Mordvin, Beyaz Rus, Azeri, Oset, Moldovalı, Udmurt, Mari, Komi-Permyak, Karelyalı, Buryat, Kalmık, Nenets, Evenk, Çukçe, Hantı, Mansi, Yahudi, Alman, Çuvaş, Başkurt, Kumuk, Tuva, Nogay, Hakas, Altay, Dolgan, Avar, Kabardey, Dargi, İnguş, Lezgi, Gürcü, Lak, Tabasaran, Adige, Abaza, Şapsığ vd.

Rusya’nın bilinen tarihi 5. yüzyılda batıdan Rusya topraklarına giren Slav kabileleriyle başlar. İlk Rus devleti 9. yüzyılda İskandinavyalılar tarafından kuruldu. 13. yüzyılda ülke toprakları Moğolların saldırılarına uğradı. 15. yüzyılda Osmanlı Devleti ile münasebetleri başladı. Rus knezlikleri birleşerek çarlık dönemini başlattılar. Korkunç İvan 1547’de ilk çar ilan edildi. 7 Ekim 1917’de komünist devrim yaşadı. Lenin başkanlığındaki komünistler, hükümeti ve serbest seçimle iş başına gelmiş meclisi lağv ederek komünist rejime geçtiler. Gorbaçov, 1987 yılında glasnost ve perestroika politikasını başlattı. Ülkeyi meydana getiren 15 cumhuriyette ilk çok partili seçimler yapıldı. Takip eden günlerde Sovyetler Birliği’ni oluşturan cumhuriyetler ardı ardına bağımsızlıklarını ilan ettiler. Rusya Federasyonu, Beyaz Rusya ve Ukrayna bir araya gelerek Bağımsız Devletler Topluluğu’nu oluşturdular. Mihail Gorbaçov ile Boris Yeltsin 31 Aralık 1991’de SSCB’nin resmen dağıtılmasına karar verdiler. Baltık cumhuriyetleri hariç bağımsızlıklarını ilan eden diğer cumhuriyetler Bağımsız Devletler Topluluğu’na katıldı.

Rusya’nın genel olarak iklimi kışları aşırı soğuk ve yazları sıcak ve kurak geçen kara iklimidir. Rusya, soğuk-tundra, nemli ormanlık, sıcak-çöl ile astropikal iklim kuşakları olmak üzere dört iklim bölgesine ayrılabilir. Rusya Federasyonu, madenler bakımından çok zengin bir ülkedir. Dünyanın ikinci büyük kömür üreticisi olan Rusya; demir, altın, mika, kurşun, çinko, bakır, grafit, alüminyum, elmas gibi önemli maden rezervlerine sahiptir. Volga-Ural bölgesinde ve Sibirya ovasındaki Tyumen alanında petrol çıkarılmaktadır. Ayrıca ülkenin birçok bölgesinde tabiî gaz yatakları bulunmaktadır. Ülkede konuşulan diller beş kaynaktan (Slav, Altay, Hint-Avrupa, Ural ve Kafkas grubu dilleri) oluşmaktadır. Rusya Federasyonu’nun ekonomisi tarım, sanayi, ormancılık ve hayvancılığa dayalıdır. Mevcut ekili alanlar, çayırlıklar, otlaklar ve meyve-sebze bahçeleri ülkenin %27’sini kaplamaktadır. Başlıca tarım ürünleri arpa, çavdar, buğday, şekerpancarı, patates ve ayçiçeğidir.

Rusya Federasyonu, sanayisi gelişmiş ülkeler arasında yer alır. Başlıca endüstri alanları çelik, makina, makina aletleri, çimento, kağıt, kimyevî maddeler ve otomobildir. Ağır sanayi demir ve kömür rezervlerinin bulunduğu bölgelerde gelişmiştir. Ormancılık ekonomide önemli yer tutar. Dünya kereste üretiminin takriben %20’si Rusya Federasyonu’na aittir. Kereste rezervlerinin %80’inden fazlası Sibirya bölgesinden elde edilir. Rusya’da hayvancılık önemli bir geçim kaynağıdır. Tabiî otlaklarda, sığır yetiştiriciliği yaygın olarak yapılır. Rusya Federasyonu, Atlas ve Büyük Okyanusa kıyıları olması sebebiyle büyük balıkçı filolarına sahiptir. Ülkenin ulaşım şebekesi çok gelişmiştir. Demiryolu ulaşımı, karayoluna nazaran daha yaygındır. Deniz yolu ulaşımı da oldukça iyi seviyededir.