RESMÎ DİL TÜRKÇE
Türkçe veya Türkiye Türkçesi, Ural-Altay dil ailesine bağlı Türkî dilleri kolunun Oğuz öbeğine mensup bir dildir. Türkçe dünyada en fazla konuşulan 15. dildir. Türkçe; Türkiye, Kıbrıs, Irak, Balkanlar, Orta Asya ve Orta Avrupa ülkeleri başta olmak üzere geniş bir coğrafyada konuşulmaktadır. Ayrıca bu dil, Türkiye Cumhuriyeti ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin resmî; Romanya, Makedonya, Kosova ve Irak'ın ise tanınmış bölgesel dilidir. Bunun dışında yine Oğuz öbeğinde bulunan Azerice ve Türkmence; İran, Azerbaycan, Afganistan, Gürcistan ve Türkmenistan'da konuşulur. Türkçe birçok diyalekte sahip bir lisandır.
İstanbul şivesi, Türkçenin yazı dilidir. Türk alfabesinde 8 ünlü, 21 ünsüz, 29 harf bulunmaktadır. Türkçe zengin bir dil olmasının yanı sıra, özne-nesne-yüklem şeklindeki tümce kuruluşlarıyla bilinmektedir. Türkçe sondan eklemeli bir dildir. Bu nedenle kullanılan herhangi bir eylem üzerinden istenildiği kadar sözcük türetilebilir. Türkiye Türkçesi bu yönünden dolayı diğer Türk dilleri ile ortak ya da ayrık bulunan onlarca eke sahiptir. Türkçe esnek bir dildir. Bu yüzden günlük yaşamda devrik tümceler sıklıkla kullanılır. Türkçede kısa yoldan anlatım ön plandadır. Türkçe söz varlığının bir bölümü Türkçe asıllı sözcüklerden, büyük bölümü ise Arapça ve Farsçadan geçmiş sözcüklerden oluşmaktadır.
Türkiye Cumhuriyeti'nin uluslaşma sürecini tamamlayan Atatürk devrimlerinin en önemli basamaklarından ilki, Cumhuriyet'in kuruluşundan 4 yıl sonra yapılan harf devrimi, ikincisi de Cumhuriyet'in kuruluşundan 9 yıl sonra yapılan dil devrimidir. 1932 yılında kurulan Türk Dil Kurumu, Türkçenin yalınlaşması, bilimsel araştırmaların yapılması, yabancı kökenli sözcüklerin değiştirilmesi ile ilgili çalışmalar yapmıştır. 1982 anayasasına göre Türkçe, Türkiye Devleti'nin resmî dilidir.
Türkler dünyada en çok alfabe değiştiren milletlerden biridir. Türkçenin bilinen ilk alfabesi, Orhun yazıtlarında kullanılan ve Göktürk alfabesi olarak bilinen alfabedir. Uygur alfabesi, Türkçenin bütün yazı çeşitleri içinde en çok kullanılmış olanıdır. Arap asıllı Türk alfabesi, 9. yüzyıl civarlarından Cumhuriyet yıllarına dek kullanılmıştır. Müslümanlığı kabul etmeye başlayan Türk boyları, bu yüzyıllar içinde ardı sıra bu alfabeyi kullanmaya başlamıştır. 13. yüzyıl dolaylarında ise Türk boyları arasında ortak alfabe özelliği kazanmıştır. 1 Kasım 1928 tarihinde, Latin yazısından Türkçe için uyarlanan Latin asıllı alfabe kabul edilmiştir.
|