ANASAYFA

KEŞMİR SORUNU

Keşmir, Hindistan, Pakistan ve Çin'in sınırlarında dağlık bir bölgedir. Himalayalar'ın batı ucunun güneyindeki vadi bu adla anılmıştır. Bölgede üretilen Kaşmir adlı kumaşın ismi de buradan gelmektedir. 1947'de Britanya'dan bağımsızlığını kazandığında nüfusunun çoğunluğu Müslümanlardan ibaret olduğu için Pakistan, Keşmir Emirliği'ne ait bu bölgeyi talep etmiştir. Ancak Keşmir Emirliği Hindistan'a bağlanmak istediği için Hindistan da bölgede hak iddia etmiştir.

Srinagar başta olmak üzere bölgenin güney kısmı Hindistan'ın Jammu ve Kashmir eyâleti olmuş, kuzey kısmı ise Pakistan'ın kontrolü altına girmiştir. Pakistan'ın kontrolü altındaki bölgeye Azadi Kaşmir denilmektedir. 1960'ta doğu kısmı Aksai Çin'i, Çin Halk Cumhuriyeti işgal etmiş ve hâlâ kontrol altında tutmaktadır. Pakistan ve Hindistan'ın bir türlü paylaşamadığı Orta Asya’daki sorunlu bölgeyi en son 1977'de Pakistan kazandığı askeri zaferle topraklarına katmıştır. Fakat masa başında batılı ülkelerin yoğun diplomasi ve propagandalarıyla geçmişten bu yana Pakistan'a ait Keşmir toprakları hâlâ iki ülke arasında paylaşılamamaktadır.

Keşmir sorunu, 1948 yılından itibaren Birleşmiş Milletlerin gündeminde yer almaktadır. Müslüman Keşmir halkının Hindistan ile bütünleşmek istememesi nedeniyle biri 1947, diğeri 1965'de olmak üzere Hindistan ile Pakistan arasında iki savaş yaşandı. Üçte ikisi Hindistan, kalan kısmı Pakistan topraklarında yer alan Keşmir'i Hindistan kendi topraklarının ayrılmaz bir parçası sayarken, Pakistan Keşmir'in geleceğinin BM Güvenlik Konseyi kararları çerçevesinde kendi halkı tarafından yapılacak bir referandum ile belirlenmesini savunuyor. Pakistan'ın sorunu uluslararası zeminlere taşımasını engellemeye çalışan Hindistan, BM Genel Sekreteri ve ABD'li yetkililer dâhil, üçüncü tarafların iyi niyet girişimlerini reddediyor.