ANASAYFA

MORO MESELESİ

Güneydoğu Asya'da Güney Çin Deniziyle Büyük Okyanus arasında kalan takımadaların oluşturduğu Filipinler'de 4 milyona yakın Müslüman mevcuttur ve ülke nüfusunun %5,4'ünü oluşturmaktadırlar. Filipinler Müslümanları değişik etnik unsurlardan oluşmakta ve çoğunluğu Moro ve Mindanao adalarında yaşamaktadır. Moro Müslümanlarının yaşadığı adalar asıl Filipin adalarından ayrı bir grup teşkil etmektedir ve bu adalar, Filipinler tarafından ABD'nin de yardımıyla 1946'da işgal edilmiştir.

Filipinler'in güneyinde bulunan ve Müslümanların yoğun olarak yaşadığı Moro, Mindanao ve bunlara bağlı bazı adalarda 1970'ten bu yana Müslümanlar tarafından bağımsızlık mücadelesi verilmektedir. Müslümanların bağımsızlık mücadelesini koordine etmek üzere ilk ortaya çıkan hareket 1972'de kurulan Moro Ulusal Kurtuluş Cephesidir (MNLF). 1977'de bu cepheden ayrılan İslamcılar, Moro İslami Kurtuluş Cephesini (MILF) kurmuşlardır. Bu ayrılmada MNLF'nin 1976'da Filipinler hükümetiyle Libya'nın Trablus kentinde bir ateşkes anlaşması imzalamasının da önemli etkisi oldu. Bu ateşkes 1980'de bozuldu ve silahlı mücadele tekrar başladı. MNLF 12 yıl süren mücadeleden sonra Ekim 1992'de Filipinler hükümetiyle ateşkese gitti. 7 Kasım 1993'te bir ateşkes anlaşması ve bir de ilkeler anlaşması imzalandı. Üç yıldan fazla süren görüşmelerden sonra Moro ve Mindanao adalarının bulunduğu Güney Filipinler'e MNLF öncülüğünde özerklik verilmesi üzere bir anlaşma imzalanması konusunda ittifak sağlandı. 2 Eylül 1996 tarihinde bu anlaşma Endonezya'nın başkenti Jakarta'da taraflarca imzalanarak resmen uygulamaya geçirildi. Anlaşma, Güney Filipinler'deki 14 bölgeye özerklik verilmesini öngörüyordu. Barış ve Kalkınma Meclisi adı altında bir meclis ve bu meclise bağlı olarak Müslümanların dini işlerinin koordinasyonuyla ilgilenmek üzere bir Fetva Dairesi oluşturulacaktı. Bu dairenin yetkilileri söz konusu meclisin başkanı tarafından atanacaktı.

Filipinler hükümeti 2000 yılının yazında MILF'nin askeri kampına bir askeri operasyon düzenledi. Filipinler yönetimi bu saldırıyla aynı zamanda ateşkes anlaşmasını da ihlal etmiş oluyordu. MILF yaptığı açıklamada Filipinler hükümetinin imzaladığı hiçbir anlaşmaya bağlı kalmadığına dikkat çekti ve Bangsamoro bölgesinde devam eden çatışmaların tek sorumlusunun Filipinler yönetimi olduğunu dile getirdi. MILF, Filipinler hükümetinin Moro ve Mindanao'daki Müslüman halkın kendi kendini yönetme haklarını kabul etmeyerek ve silahlı saldırı yolunu seçerek çatışmaların devam etmesine sebep olduğunu ifade etti. MILF, insanları rehin alarak bir şeyler yapma metodunu asla kabul etmediklerini ve buna kesinlikle karşı olduklarını da ifade etti. Moro'daki bağımsızlık mücadelesinin başladığı tarihten bu yana taraflardan toplam olarak 125 binden fazla insanın hayatını kaybettiği tahmin ediliyor.



                                                                                                                                                              LAZURİ