|
"DOKAP PROJESİ" NE OLDU?
Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık, Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) koordinasyonunda, Japonya Uluslararası İşbirliği Ajansı (JICA) tarafından hazırlanan DOKAP (Doğu Karadeniz Kalkınma Programı), Doğu Karadeniz Bölgesi illerinden Ordu, Giresun, Trabzon, Rize, Artvin, Gümüşhane ve Bayburt illerini kapsamaktadır. Ana planda, Doğu Karadeniz Bölgesi'nin 2020 yılı hedef nüfusuna ulaşılabilmesi için 2005 yılından itibaren doğal nüfus artışının bölgede tutulması hedefleniyor. Halen Türkiye ortalamasının % 66'sı kadar olan bölge ortalama gelirinin, 2020 yılında % 83'e ulaşması öngörülüyor. Yirmi yıl sürecek plan döneminde, gelişme senaryoları üç dönemde ele alınırken, 1. dönem 2001-2005 yılları arasını, 2. dönem 2006-2010 yılları arasını, 3. dönem ise 2011-2020 yılları arasını kapsıyor.
Doğu Karadeniz Bölgesinin içinde bulunduğu durum, projede beş madde halinde özetlenmiştir:
1-Bölgenin kişi başına milli geliri, Türkiye ortalamasının ancak % 66'sına karşılık gelmektedir.
2-Yapılan göçler nedeniyle nüfus kaybeden bir bölgedir.
3-Hizmetler sektörüne çok fazla bağımlı bir bölgesel gelir mevcuttur. Bu gelirin önemli bir kısmı da devlet istihdamına dayalıdır.
4-Ekonomik yapı, tarımsal ürünlere (çay-fındık) dayalıdır.
5-Bölge içinde büyük gelişmişlik farkları mevcuttur.
Bu görüntüyü düzeltmek için, arazi, su ve insan kaynakları ele alınmış ve şu dört maddeyi içeren bir temel strateji belirlenmiştir:
1-Karayolu altyapısının geliştirilmesi,
2-Su kaynaklarının çok amaçlı olarak geliştirilmesi ve idaresi,
3-Arazi kullanımının geliştirilmesi,
4-Mahalli idarelerin güçlendirilmesi.
Altyapının güçlendirilmesi amacıyla öngörülen sekiz proje şunlardır:
1-Trabzon-Rize koridorunun geliştirilmesi
2-Şehir merkezlerinin geliştirilmesi
3-Karadeniz otoyolunun bitirilmesi
4-DOKAP otoyol ağı iyileştirmesi
5-Entegre liman ağı iyileştirmesi
6-Telekomünikasyonun geliştirilmesi
7-Yüksek voltajlı enerji iletim hatlarının yayılması
8-DOKAP-DAP-GAP nakliyesinin geliştirilmesi
DOKAP Projesi, 43 milyar dolarlık bir yatırım hedefliyor. Proje kapsamında yapılacak yatırımların 16,5 milyar dolarlık bölümünün devlet, 26,5 milyar dolarlık bölümünün de özel sektör tarafından gerçekleştirilmesi planlanıyor. Enerji, tarım, eğitim, ulaşım, denizcilik ve turizm gibi birçok sektörde bölgenin kalkınmasını amaçlayan DOKAP'ın içerdiği 53 projenin belli başlıları şöyle:
• Entegre liman ağı,
• Kapsamlı su ve toprak yönetimi,
• Çok amaçlı barajların geliştirilmesi,
• Serbest bölgelerin geliştirilmesi,
• Büyükbaş hayvancılık ve tavukçuluğun geliştirilmesi,
• Seracılığın geliştirilmesi ve teşviki,
• Bir Köy-Bir ürün modelinin geliştirilmesi,
• Tatlı su balık yetiştiriciliğinin desteklenmesi,
• Kırsal turizmin geliştirilmesi,
• Kırsal altyapının geliştirilmesi,
• Karadeniz Teknoloji Merkezinin kurulması,
• Genetik araştırma merkezinin kurulması.
Karadenizliler, Başbakandan ve bölge milletvekillerinden Doğu Karadeniz Kalkınma Programını sahiplenmesini istiyorlar. Uzun yıllar ihmal edilerek fakirliğe terk edilen Doğu Karadeniz Bölgesinin kalkınması için devlete büyük görevler düşmektedir. Doğu Karadeniz Bölgesinin geri kalmışlıktan kurtulması ve kalkınması için acil önlemler alınmalıdır. DOKAP'ta bölgenin kalkınması ve yıllardan beri birikmiş sorunların çözülmesi için hazırlanan pek çok proje var. Bu projelerin adım adım uygulanması gerekir. DOKAP'ın mutlak surette bir devlet politikası haline getirilmesi şarttır.
Projelerle ilgili görevlendirilen kuruluşların, hangi projeyi ne kadar ileri götürdükleri, engellerinin neler olduğu vb. konularında sivil toplum tarafından bir takip ve denetim kuruluşu oluşturulmalıdır. DOKAP proje gerçekleşmelerini bizzat sivil kuruluşlar yapmalıdır. DOKAP projelerinin halk tarafından takip edildiği herkes tarafından bilinmeli, aksayan projelerle ilgili gerek projeyi yürüten birimlere, gerekse bölgesel medya organlarına ve siyasetçilere başvurular yapılmalı, bölgenin gelişmesi böylece
kontrol altına alınmalıdır.
|
LAZURİ
